‘Đa số các dự án đội vốn rơi vào các dự án đường sắt đô thị’

Vấn đề các dự án chậm tiến độ, đội vốn, chất lượng kém được đánh giá là sẽ tạo nên nhiều tranh luận trong phiên chất vấn đối với Bộ trưởng Bộ GTVT. Những câu hỏi xoay quanh vấn đề này được rất nhiều đại biểu quan tâm và yêu cầu Bộ phải giải trình.

Trong ngày 5/6, trong phiên chất vấn Quốc hội, đại biểu Quốc hội tỉnh Nghệ An, ông Nguyễn Hữu Cầu có đặt ra vấn đề, hiện nay các dự án của ngành giao thông vận tải có nhiều hạn chế, trong đó nổi lên là các vấn đề chậm tiến độ, đội vốn, chất lượng kém. Đại biểu đặt ra câu hỏi cho Bộ trưởng Bộ GTVT “Tôi muốn hỏi Bộ trưởng là trách nhiệm cá nhân có quy đến cùng không hay chỉ là tập thể thôi?”.

Đại biểu Quốc hội Nguyễn Hữu Cầu

Trả lời cho câu hỏi này của đại biểu Quốc hội, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể cho hay, Thanh tra Bộ GTVT đã tiến hành thanh tra tất cả dự án được phản ánh về chất lượng. Các cơ quan chức năng khác như Thanh tra Chính phủ, Kiểm toán Nhà nước và Cơ quan điều tra của Bộ Công an cũng đã vào cuộc xử lý.

Với các dự án đội vốn, theo Bộ trưởng, đa số các dự án rơi vào dự án đường sắt đô thị. Đây là những dự án này được phê duyệt trước năm 2008, có yếu tố trượt giá, có yếu tố công nghệ mới, có yếu tố thay đổi quy mô của chủ đầu tư. Những dự án này đến năm 2008-2009 là khủng hoảng nghiêm trọng, năm 2009 trượt giá đến gần 20%. Thống kế từ năm 2009-2013 trượt giá khoảng 49%.

“Việc dự án chậm tiến độ có nguyên nhân khách quan như giải phóng mặt bằng, bố trí vốn không kịp thời... Đối với nguyên nhân này thì Bộ Giao thông Vận tải có thể kiểm điểm, rút kinh nghiêm. Còn trách nhiệm chủ quan thuộc về chủ đầu tư, ban quản lý dự án thì sẽ được xử lý nghiêm theo quy định của pháp luật, kể cả chuyển hồ sơ sang cơ quan công an” - Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể lý giải nguyên nhân.

Bộ trưởng cũng khẳng đinh, những dự án dự luận quan tâm, Bộ đã vào cuộc kiểm tra cùng với cơ quan chức năng đặc biệt là cơ quan điều tra. Những cá nhân, tổ chức nào vi phạm chắc chắn sẽ bị xử lý theo pháp luật. Bộ cũng đã điều chỉnh một số giám đốc dự án và đánh giá, xếp loại cán bộ cuối năm làm hoàn thành nhiệm vụ mặc dù các cơ quan đơn vị đề nghị hoàn thành tốt nhiệm vụ, đồng thời thanh tra xử lý cán bộ.

Đa số các dự án đội vốn rơi vào các dự án đường sắt đô thị

Tuy nhiên, ở phần tranh luận, đại biểu Nguyễn Hữu Cầu cũng thẳng thắn đưa ra ý kiến, “Không phải chỉ có 5 dự án đường sắt mà chúng ta mới đội vốn đâu. Ở trong tài liệu kiểm toán  chúng tôi nghiên cứu thì còn có nhiều dự án đội vốn rất lớn và đề nghi Bộ trưởng phải xem lại. Quan điểm của tôi là phải quy trách nhiệm đến cùng của những cá nhân nào để gây ra tình trạng thất thoát nặng như thế này.”.

Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể cũng trả lời lại, “Chúng tôi nêu là một số dự án mang tính chất là vượt tổng mức đầu tư mà số lượng lớn còn những dự án mà mấy chục tỷ hoặc một hai trăm tỷ thì đã được thể hiện trong báo cáo kiểm toán. Tất cả các cơ quan của Bộ Giao thông, các Bộ làm chủ đầu tư các dự án và UBND các địa phương đều phải có trách nhiệm là căn cứ vào kết quả kiểm toán để chúng ta rà soát xử lý nghiêm các tổ chức cá nhân nếu do chủ quan mà vi phạm.”.

5 tuyến đường sắt được nói đến trong đó có tuyến Cát Linh – Hà Đông do Bộ GTVT làm chủ đầu tư hoàn thành ban đầu trong năm 2016. Dự án điều chỉnh tổng mức lên 18.001 tỷ đồng, tặng 9.232 tỷ đồng. Dự án này được báo cáo là đã hoàn thành 99%, tuy vậy cho đến nay vẫn chưa được đưa vào chạy thương mại. Đây là tuyến đường sắt trên cao tại Hà Nội được kỳ vọng rất lớn sẽ giải quyết được vấn đề giao thông đô thị hiện nay.