Tencent không còn là công ty có vốn hóa lớn nhất châu Á, gã khổng lồ nào thế chỗ?

TSMC đã chính thức vượt qua Tencent để trở thành công ty có giá trị thị trường lớn nhất châu Á với mức định giá hơn 538 tỷ USD, theo dữ liệu từ Refinitiv Eikon tính đến sáng 18/8.

Tencent tụt xuống vị trí thứ hai trong bảng xếp hạng vốn hóa thị trường châu Á với giá trị thị trường khoảng 472 tỷ USD. Sự tụt hạng diễn ra trong bối cảnh chính phủ Bắc Kinh siết chặt quy định trong lĩnh vực công nghệ suốt vài tháng qua, khiến cổ phiếu hàng loạt gã khổng lồ công nghệ bao gồm Tencent và Alibaba tụt dốc không phanh.

Mới đây nhất, hôm 17/8, vốn hóa Tencent và Alibaba đều bốc hơi hơn 20 tỷ USD trong một phiên giao dịch sau khi cơ quan quản lý thị trường Trung Quốc ban hành dự thảo Bộ quy tắc nhằm ngăn chặn cạnh tranh không lành mạnh trong lĩnh vực internet. Trong động thái mới nhất này,  Cục Quản lý Nhà nước về Quy chế Thị trường của Trung Quốc (SARM) nhấn mạnh các cơ quan quản lý cần thắt chặt hệ thống quy định pháp luật xoay quanh chống độc quyền và cạnh tranh.

Tencent từng lọt top 10 công ty có vốn hóa thị trường lớn nhất thế giới với vốn hóa suýt chạm ngưỡng nghìn tỷ USD vào đầu năm nay. Nhưng chiến dịch siết chặt quy định của Bắc Kinh đã khiến cổ phiếu công ty này liên tục lao dốc trong thời gian qua. Chỉ trong tháng 7, cổ phiếu Tencent đã bốc hơi 20%, qua đó thổi bay 170 tỷ USD giá trị thị trường doanh nghiệp. Đáng chú ý, nhiều nhà phân tích cho rằng hệ sinh thái khổng lồ của Tencent chính là nguyên nhân khiến tập đoàn này rơi vào tầm ngắm của Bắc Kinh. 

Tencent được coi là “siêu ứng dụng” đầu tiên trên thế giới - tức một ứng dụng cho phép người dùng truy cập đa dạng tiện ích dịch vụ internet: từ game trực tuyến, thương mại điện tử, giao đồ ăn, đặt xe, mua vé sự kiện cho đến nhắn tin, nghe nhạc, thanh toán di động… 

Với hơn 1,2 tỷ người dùng, WeChat của Tencent hiện là một trong những ứng dụng nhắn tin phổ biến nhất thế giới. WeChat Pay, ứng dụng thanh toán đi liền với WeChat là một trong hai nền tảng thanh toán trực tuyến lớn nhất Trung Quốc, xử lý khoảng 40% giao dịch thanh toán di động hàng ngày tại quốc gia này.

Tencent cũng nỗ lực mở rộng phạm vi kinh doanh bằng cách mua lại hàng loạt nhà phát triển ứng dụng mới nổi hoặc mua cổ phần của các dự án khởi nghiệp công nghệ tiềm năng tại Trung Quốc. 

Tham vọng của Tencent cũng không chỉ giới hạn ở thị trường nội địa. Cho đến nay, Tencent đã tiếp quản hoặc xây dựng quan hệ hợp tác vốn với hàng loạt công ty nước ngoài trong nhiều lĩnh vực từ trò chơi, âm nhạc, phim ảnh… Chiến dịch bành trướng ra toàn cầu bắt đầu bằng việc mua lại Riot Games, một công ty Mỹ nổi tiếng với tựa game League of Legends (Liên minh huyền thoại) có lượng người chơi cao chót vót. Nhìn chung, chiến lược kinh doanh của gã khổng lồ công nghệ này là thu hút người dùng sử dụng ứng dụng nhắn tin WeChat, từ đó mở rộng cung cấp các dịch vụ hỗ trợ khác. 

Nguy cơ Tencent vượt tầm kiểm soát đã khiến Bắc Kinh hành động. Tháng trước, SARM đã tuyên bố mức phạt 500.000 nhân dân tệ với đại gia công nghệ này do vi phạm quy chế độc quyền, đồng thời cấm Tencent tham gia các thỏa thuận độc quyền bản quyền âm nhạc. Theo SAMR, Tencent hiện nắm giữ hơn 80% tài nguyên thư viện âm nhạc độc quyền trong nước sau thương vụ sáp nhập nói trên. Điều này đang hạn chế sự gia nhập của các công ty khác vào thị trường âm nhạc trực tuyến nội địa. 

Hàng loạt tin xấu đã gây ra một đợt bán tháo cổ phiếu Tencent rầm rộ vào cuối tháng 7. Chỉ số Hang Seng tại Hong Kong, nơi Tencent và cả Alibaba đang niêm yết, đã giảm hơn 25% kể từ đầu năm đến nay.

Trong khi đó, cổ phiếu nhà sản xuất chip lớn nhất hành tinh TSMC đã tăng hơn 6% từ đầu năm đến nay trong bối cảnh cuộc khủng hoảng chip toàn cầu đẩy giá chip tăng vọt. TSMC đóng vai trò thống trị thị trường đúc và gia công chip bán dẫn toàn cầu với công nghệ tiên tiến bậc nhất và hàng loạt khách hàng danh tiếng bao gồm Apple, Qualcomm và Nvidia. 

Giá cổ phiếu TSMC cũng tăng trong những ngày gần đây khi Reuters đưa tin công ty này có kế hoạch đầu tư 100 tỷ USD trong vòng 3 năm tới để tăng công suất sản xuất chip.