5 bị cáo trong vụ án ở Đồng Tâm kháng cáo: Quy trình xem xét thế nào?

5 bị cáo trong vụ án ở Đồng Tâm kháng cáo: Quy trình xem xét kháng cáo ra sao?

Việt Sáng Chủ nhật, ngày 04/10/2020 09:22 AM (GMT+7)

5 trong số 29 bị cáo của vụ án xảy ra tại xã Đồng Tâm (Mỹ Đức, Hà Nội) đã có đơn kháng cáo, theo Luật sư nếu có kháng nghị và kháng cáo trong thời hạn luật định, nội dung, thủ tục đúng quy định pháp luật thì tòa án sẽ xem xét giải quyết.

5 bị cáo trong vụ án ở Đồng Tâm kháng cáo

Ngày 2/10, thông tin từ TAND TP Hà Nội, cơ quan này đã nhận được đơn kháng cáo của 5 bị cáo trong vụ án giết người và chống người thi hành công vụ xảy ra tại xã Đồng Tâm, huyện Mỹ Đức, Hà Nội.

Những người này gồm: Lê Đình Công, Lê Đình Chức, Lê Đình Doanh, Bùi Viết Hiểu và Nguyễn Quốc Tiến.

Các bị cáo có đơn kháng cáo cho rằng bản án sơ thẩm tuyên với mình là nặng nên đề nghị tòa cấp phúc thẩm xem xét các tình tiết để giảm nhẹ hình phạt.

5 bị cáo trong vụ án ở Đồng Tâm kháng cáo có cơ hội thành công hay không? - Ảnh 1. — Các bị cáo trong phòng xét xử trước đó.

Trước đó, ngày 14/9, TAND TP Hà Nội tuyên án đối với 29 bị cáo trong vụ án đã nêu. Hai bị cáo Lê Đình Công và Lê Đình Chức bị tuyên tử hình, Lê Đình Doanh lãnh án chung thân, Bùi Viết Hiểu và Nguyễn Quốc Tiến lần lượt bị tuyên 16 năm và 13 năm tù.

HĐXX TAND TP.Hà Nội nhận định, đây là vụ án hình sự nghiêm trọng, đặc biệt nguy hiểm; các bị cáo đã coi thường pháp luật cũng như tính mạng người dân; hành vi phạm tội vô cùng dã man, tàn bạo, mất tính người.

Các bị cáo Lê Đình Công, Bùi Viết Hiểu, Lê Đình Doanh, Lê Đình Chức, Bùi Quốc Tiến, Nguyễn Văn Tuyển thuộc nhóm bị cáo chủ mưu cầm đầu, phạm tội rất tích cực, bị truy tố về tội giết người.

Trong đó, bị cáo Lê Đình Công giữ vai trò cầm đầu, tổ chức họp bàn, phát video, tuyên bố giết chết từ 300 - 500 công an, chỉ đạo, góp tiền mua lựu đạn, bom xăng, trực tiếp ném bom xăng. Hậu quả gây ra là đặc biệt nghiêm trọng, dù thành khẩn khai báo nhưng cần thiết áp dụng hình phạt nghiêm khắc nhất.

Bị cáo Lê Đình Chức trực tiếp ném bom xăng, đâm dao bầu về phía lực lượng công an, đổ xăng đốt chết 3 cán bộ công an… thể hiện phạm tội rất tích cực. Dù tại tòa, bị cáo thành khẩn khai báo nhưng xét thấy hành vi tàn bạo, không còn khả năng giáo dục, cần thiết áp dụng hình phạt nghiêm khắc nhất.

Bị cáo Lê Đình Doanh trực tiếp ném bom xăng về phía lực lượng chức năng, đổ xăng đốt chết cán bộ công an… Xét thấy hành vi của bị cáo rất côn đồ, bị cáo từng bị pháp luật trừng trị nhưng không hối cải, hành vi rất dã man.

Tòa án sẽ xem xét thế nào?

Liên quan đến việc này, luật sư Đặng Văn Cường - Đoàn Luật sư TP Hà Nội cho biết, theo quy định của pháp luật thì bị cáo có quyền kháng cáo đối với nội dung bản án sơ thẩm.

Theo đó, trong thời hạn 15 ngày kể từ ngày nghe tuyên án nếu không đồng ý với nội dung bản án sơ thẩm thì bị cáo có quyền gửi đơn kháng cáo đề nghị tòa án cấp phúc thẩm xem xét mà lại theo trình tự phúc thẩm. Quyền kháng cáo này được bộ luật tố tụng hình sự năm 2015 quy định cụ thể và được ghi trong bản án sơ thẩm.

"Theo thông tin ban đầu thì một số bị cáo trong vụ án này có đơn kháng cáo xin giảm nhẹ một phần hình phạt. Vấn đề này tòa án sẽ xem xét theo trình tự thủ tục phúc thẩm.

Tòa án sẽ xem xét việc kháng cáo có trong thời hạn hay không, nội dung kháng cáo là gì, căn cứ kháng cáo dựa vào những cơ sở pháp lý nào để có căn cứ xem xét theo quy định pháp luật", luật sư Cường cho biết.

Theo vị luật sư, nếu có kháng cáo, kháng nghị và kháng cáo trong thời hạn luật định, nội dung, thủ tục đúng quy định pháp luật thì tòa án sẽ xem xét giải quyết.

Về nguyên tắc là nếu không có kháng cáo, kháng nghị đề nghị tăng mức hình phạt mà chỉ có kháng cáo đề nghị giảm nhẹ một phần trách nhiệm hình sự, xin giảm hình phạt thì tòa án sẽ xem xét giữ nguyên hay giảm.

Trong trường hợp có căn cứ kháng cáo hoặc kháng nghị đề nghị tăng hình phạt thì tòa án mới có thể sửa đổi bản án sơ thẩm để tăng hình phạt. Trường hợp không có đề nghị tăng mà chỉ đề nghị giảm thì tòa án chỉ xem xét có giảm hay không.

"Trong vụ án này, nếu các bị cáo không kêu oan và cũng không kháng cáo kêu oan thì có thể cấp phúc thẩm sẽ không xem xét đến việc các bị cáo có oan hay không mà chỉ xem xét đến đề nghị giảm hình phạt.

Theo quy định của pháp luật, căn cứ quyết định hình phạt phụ thuộc vào nhiều yếu tố trong đó quyết định bởi hai yếu tố cơ bản là yếu tố nhân thân và yêu tố hành vi. Yếu tố nhân thân bao gồm khả năng nhận thức, mức độ nhận thức, quá trình chấp hành pháp luật, khả năng cải tạo giáo dục. Yếu tố hành vi bao gồm tính chất, mức độ của hành vi, diễn biến quá trình thực hiện hành vi, hậu quả mà hành vi có thể gây ra...

Bộ luật Hình sự quy định việc quyết định hình phạt căn cứ vào quy định của pháp luật trên cơ sở đánh giá tính chất, mức độ của hành vi phạm tội, nhân thân người phạm tội và các tình tiết tăng nặng, tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự", vị luật sư cho biết.

Theo đó, với tội giết người được quy định tại điều 123 Bộ luật Hình sự thì trong vụ án này các bị cáo phải đối mặt với các tình tiết định khung tăng nặng trách nhiệm hình sự như giết từ 2 người trở lên; giết người thi hành công vụ, vì lý do công vụ của nạn nhân; có tính chất côn đồ; sử dụng hung khí, vũ khí có thể gây chết nhiều người; phạm tội đến cùng... nên hình phạt sẽ nằm trong khung là phạt tù từ 12 năm đến 20 năm, tù chung thân hoặc tử hình.

Xem xét tình tiết mới

Cũng theo ông Cường, về nguyên tắc áp dụng hình phạt, với những đối tượng chủ mưu, cầm đầu, ngoan cố chống đối, có tiền án tiền sự, nhân thân xấu thường khó thoát khỏi mức án cao nhất.

Còn những đối tượng có vai trò thứ yếu, giúp sức, bị kích động lôi kéo mới phạm tội, biết ăn năn hối cải sẽ được hưởng khoan hồng, có thể bị áp dụng chế tài thấp hơn là tù chung thân hoặc tù có thời hạn.

Nguyên tắc áp dụng hình phạt là phải hài hòa giữa yếu tố khoan hồng và yêu tố nghiêm trị. Sẽ khoan hồng với đối tượng bị rủ rê, lôi kéo, vai trò giúp sức, thứ yếu mà biết ăn năn hối cải, có khả năng tự giáo dục, cải tạo. Sẽ nghiêm trị đối với những đối tượng chủ mưu, cầm đầu, côn đồ, manh động, ngoan cố, chống đối, có nhân thân xấu... Bản án hình sự sơ thẩm nêu trên đã thể hiện rõ nét vấn đề này.

5 bị cáo trong vụ án ở Đồng Tâm kháng cáo có cơ hội thành công hay không? - Ảnh 4. — Các đối tượng trong nhóm do Lê Đình Kình, Lê Đình Công và một số người khác cầm đầu đã chuẩn bị rất nhiều vũ khí, vật liệu nổ để chống trả lực lượng chức năng khi đang thi hành nhiệm vụ tại xã Đồng Tâm.

Kháng cáo là quyền của các bị cáo tuy nhiên nội dung kháng cáo có được tòa án cấp phúc thẩm chấp nhận hay không thì phụ thuộc vào đánh giá của hội đồng xét xử cấp phúc thẩm trong quá trình tranh tụng.

Thực tiễn cho thấy nếu việc giải quyết ở cấp phúc thẩm đã toàn diện, đầy đủ, khách quan, công bằng thấu tình đạt lý mà cấp phúc thẩm không có tình tiết gì mới thì tòa án cấp phúc thẩm sẽ giữ nguyên bản án sơ thẩm.

Nếu trường hợp bản án sơ thẩm có sai sót, tòa án cấp sơ thẩm chưa xem xét hết các tình tiết, chứng cứ có trong hồ sơ vụ án hoặc có tình tiết chứng cứ mới mà tòa cấp sơ thẩm chưa xem xét hoặc việc đánh giá tính chất mức độ của vụ án chưa khách quan, chưa đảm bảo sự công bằng thì mới có cơ hội thay đổi bản án sơ thẩm.

Với những vụ án giết người với nhiều tình tiết định khung tăng nặng trách nhiệm hình sự như vậy thì sẽ không thể không có đối tượng chịu mức án cao nhất là tử hình, trừ trường hợp rất đặc biệt như bị cáo là con liệt sĩ, là con duy nhất, thành khẩn khai báo ăn năn hối cải, bồi thường thỏa đáng cho gia đình nạn nhân.

"Còn đối với những vụ án gây bức xúc dư luận, khiến nhiều người chết lại là người thi hành công vụ, nhiều tình tiết tăng nặng trách nhiệm hình sự như vậy, rất khó tòa án phúc thẩm có thể chấp nhận nội dung kháng cáo của các bị cáo", ông Cường phân tích,

Tuy nhiên, kháng cáo là quyền và bị cáo vẫn có quyền hy vọng, nếu như có những tình tiết chứng cứ mới có ý nghĩa, có thể thay đổi bản chất của vụ án, thay đổi vai trò của bị cáo thì có thể vẫn có cơ hội thoát án tử hình.

Vấn đề này tòa án cấp phúc thẩm sẽ xem xét giải quyết thận trọng, khách quan, công bằng, đúng pháp luật để đảm bảo quyền và lợi ích hợp pháp của các bị cáo cũng như đảm bảo công bằng trong việc áp dụng pháp luật hình sự.

Ông Nguyễn Đức Chung không được tại ngoại: Tội chiếm đoạt bí mật Nhà nước nghiêm trọng mức nào?