Áp Tết Tân Sửu, hàng nghìn hộ dân ở Bắc Giang vẫn "khát" nước sạch

4 ngày không bơm được nước sinh hoạt

Chúng tôi tới thôn Nam Ngạn, xã Quang Châu, Việt Yên, Bắc Giang trong những ngày áp Tết Tân Sửu khi gia đình bà Nguyễn Thị Đại đang gói bánh chưng chuẩn bị cho Tết. 

Khi thấy hỏi về chất lượng nước sinh hoạt, bà Đại thở dài ngao ngán và gọi cô con gái mở nước ra chậu cho tôi xem thử. 

"Anh thấy mầu nước đen mà mùi thì tanh như thế này mà người dân chúng tôi vẫn phải dùng đấy. Giếng khoan của gia đình tôi cũng lấp rồi nên chẳng còn cách nào, đành phải dùng tạm. Mấy hôm trước nước còn có mầu đen hơn và thậm chí nước "nhỏ giọt" còn không đủ nước để bơm lên bể trên tầng", bà Đại nói.

Cùng chung hoàn cảnh như bà Đại, gia đình bà Trần Thị Phương ở cùng thôn cũng cho biết: "Để chuẩn bị nước đổ ải gieo cấy vụ Đông Xuân tầm này cũng phải đưa nước vào ruộng. Nhưng nhìn dòng nước đen quánh, bơm từ sông Cầu nhiều hộ gia đình sợ không dám đưa nước vào ruộng. Nếu dùng nước đen như này mà gieo cấy thì lúa có khi cũng không sống nổi".

Trao đổi với Dân Việt, ông Nguyễn Văn Viễn – Phó Chủ tịch UBND xã Quang Châu cho biết, xã có khoảng 13.000 nhân khẩu và khoảng 8.000 công nhân đang sinh sống tại địa bàn nên nhu cầu sử dụng nước sinh hoạt và cả nước sản xuất nông nghiệp cũng rất lớn. 

Tuy nhiên, tình trạng ô nhiễm nước sông Cầu khoảng gần 2 năm trở lại đây đã làm ảnh hưởng lớn tới sản xuất nông nghiệp và sinh hoạt của người dân. 

"Chúng tôi đã có đơn kiến nghị lên UBND huyện, UBND tỉnh nhiều lần rồi mà đến nay vẫn chưa có giải pháp xử lý dứt điểm. Chỉ tính từ đầu năm 2021 đến nay đã có 3 lần nước thải từ sông Ngũ Huyện Khê ở Bắc Ninh xả ra sông Cầu, làm cho dòng nước đen như nước sông Tô Lịch và bốc mùi hôi, thối", ông Viễn nói.

Để minh chứng cho những bức xúc của người dân, ông Viễn đã cung cấp cho chúng tôi hàng loạt các văn bản của UBND xã gửi lên các cơ quan cấp trên nhưng đến nay vẫn đang phải sống chung với dòng nước đen, hôi thối.

Cạnh tranh từ các công ty nước sạch

Theo lãnh đạo UBND xã Quang Châu, liên quan tới nước sạch sinh hoạt hiện trên địa bàn có Công Ty TNHH  Một thành viên xây dựng và  cấp nước Hà Bắc (Công ty Hà Bắc) cung cấp nước sinh hoạt cho toàn bộ người dân tại xã Quang Châu và một phần trong khu công nghiệp Quang Châu; Công ty Cổ phần khu công nghiệp Sài Gòn- Bắc Giang cung cấp nước sinh hoạt cho Khu công nghiệp Quang Châu. 

Ngoài ra, còn có sự góp mặt của một "ông lớn" là Nhà máy nước sạch DNP, sản xuất từ địa bàn xã Hương Sơn huyện Lạng Giang, kéo thẳng đường ống để cung cấp cho Khu Công nghiệp Quang Châu và cả bán buôn nước cho một số đơn vị sản xuất nước sạch.

Vì sao khi người dân ở địa bàn xã Quang Châu đang "khát" nước sạch mà Công Ty TNHH  Một thành viên xây dựng và  cấp nước Hà Bắc không sử dụng giải pháp tạm thời là mua lại nước của Nhà máy nước sạch DNP để cung cấp cho người dân?

Trả lời Dân Việt, ông Trần Văn Giang – Giám đốc Công ty Hà Bắc cho biết: "Ngày 8 và 9/2 (tức ngày 27 và 28 Tết âm lịch) đã có trận mưa nên hồ chứa của Nhà máy chứa được khoảng 40.000 m3 sẽ đủ nước sạch cung cấp cho người dân". 

Trước đó, lãnh đạo UBND xã Quang Châu cũng cho biết, công ty của ông Giang  phải sử dụng nước ở hồ chứa và nước ở các kênh, mương máng nội đồng chứ không thể sử dụng được nước của sông Cầu. 

Ngoài ra, trước khi xả nước ở sông Ngũ Huyện Khê thì phía bên Bắc Ninh cũng báo trước nên công ty của ông Giang cũng sẽ tích nước vào hồ chứa.

Việc cạnh tranh giữa các nhà máy nước  sạch để cung cấp nước vào Khu Công nghiệp Quang Châu cũng vô tình làm cho người dân tại xã Quang Châu bị "mắc kẹt" nên có thời điểm "khát" nước sạch, dù có giải pháp tạm thời khác, nhất là vào dịp Tết.

Tuy nhiên, nguyên nhân chính vẫn là do dòng sông Cầu bị ô nhiễm. Không chỉ có người dân ở xã Quang Châu, hiện có hàng nghìn hộ dân khác thuộc địa bàn huyện Việt Yên bị ảnh hưởng lớn do dòng sông Cầu ô nhiễm nặng nề.

Trước những cấp thiết của người dân, mới đây nhất, ông Lê Ô Pích – Phó Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Giang tiếp tục có công văn số 514 gửi Bộ TNMT, Bộ NNPTNT và UBND tỉnh Bắc Ninh, đề nghị chỉ đạo kiểm tra xử lý dứt điểm tình trạng xả thải gây ô nhiễm nguồn nước sông Cầu tại địa phận tỉnh Bắc Giang.

Văn bản của UBND tỉnh Bắc Giang nêu rõ, qua thông tin phản ánh của cơ quan báo chí, nhân dân địa phương và kết quả báo cáo của Sở TNMT cho thấy thời gian gần đây tình trạng xả thải từ sông Ngũ Huyện Khê, tỉnh Bắc Ninh qua cống tiêu Đặng Xá tái diễn trở lại trong khoảng thời gian từ ngày 20/1 đến 31/1/2021. 

Xả nhiều lần vào ban đêm, ngoài ra có hiện tượng xả nước thải từ Trạm bơm Vạn An, phường Vạn An, TP. Bắc Ninh (do Công ty TNHH MTV Khai thác công trình thuỷ lợi Bắc Đuống quản lý) trực tiếp ra sông Cầu chảy về phía hạ lưu gây ô nhiễm nguồn nước, ảnh hưởng trực tiếp cuộc sống của người dân tại địa bàn các xã Vân Hà, Tiên Sơn, Ninh Sơn huyện Việt Yên tỉnh Bắc Giang. Nước sông Cầu có mầu đen sẫm, bốc mùi hôi thối nồng nặc, có hiện tượng cá chết nổi trên mặt nước. 

Dù nhiều lần, UBND tỉnh Bắc Giang đã có kiến nghị nhưng tình trạng ô nhiễm nước sông Cầu vẫn chưa được xử lý dứt điểm. 

Để kịp thời kiểm soát nguồn thải, đảm bảo chất lượng nước sông Cầu phục vụ cho hoạt động sản xuất, sinh hoạt của doanh nghiệp, nhân dân trên địa bàn tỉnh, UBND tỉnh Bắc Giang đề nghị Bộ TNMT, Bộ NNPTNT, UBND tỉnh Bắc Ninh quan tâm chỉ đạo, kiểm tra và có biện pháp giải quyết dứt điểm tình trạng ô nhiễm nguồn nước sông Cầu như nêu trên; xử lý nghiêm vi phạm đối với Công ty TNHH MTV Khai thác công trình thuỷ lợi Bắc Đuống và các tổ chức cá nhân liên quan do hoạt động xả thải không đúng quy định của pháp luật.