Sẽ hợp thức hóa “đất lậu”… từ mỏ có giấy phép để thi công công trình Nhà nước hơn 12 tỷ?

Lực lượng giám sát ở đâu?

Theo Biên bản ký kết giữa đại diện chủ đầu tư dự án và đơn vị tư vấn thiết kế (tháng 6/2020), để có cơ sở cho việc lập, thẩm định dự toán, cũng như thanh quyết toán công trình sau này, các bên liên quan thống nhất đất được dùng để đắp cho Công trình Hạ tầng kỹ thuật khu dân cư xã Mỹ Hiệp - giai đoạn 2, phải được lấy tại mỏ đất thôn Đại Sơn (xã Mỹ Hiệp).

Theo đánh giá của cơ quan chức năng, tại khu vực này, đất có chất lượng tốt, trữ lượng dồi dào đảm bảo đúng yêu cầu xây dựng, cự ly vận chuyển trung bình 5km.

Tuy nhiên, sau nhiều ngày ghi nhận thực tế quá trình Thi công xây dựng Hạ tầng kỹ thuật khu dân cư xã Mỹ Hiệp - giai đoạn 2 thuộc Công trình Hạ tầng kỹ thuật khu dân cư xã Mỹ Hiệp - giai đoạn 2, thì sự thật lại hoàn toàn trái ngược so với quy định.

Thay vì lấy đất tại mỏ thôn Đại Sơn (xã Mỹ Hiệp), đơn vị thi công là Công ty TNHH XD&TM-TH Thịnh Hưng (Công ty Thịnh Hưng) và Công ty TNHH SX&XD TH Đức Việt (Công ty Đức Việt) lại dùng đất không đúng quy định, theo yêu cầu của chủ đầu tư, để thi công dự án.

Cụ thể, Công ty Đức Việt khai thác đất trái phép tại thôn Đại Thuận (xã Mỹ Hiệp), Công ty Thịnh Hưng lợi dụng "tấm bình phong" thi công mặt bằng, mở rộng đường vào dự án khai thác đá của một doanh nghiệp khác, khai thác đất tại khu vực đồi núi Bằng Đầu, ở vị trí giáp ranh giữa xã Mỹ Hiệp và xã Mỹ Tài (huyện Phù Mỹ) .

Đại diện chủ đầu tư dự án, Giám đốc Ban quản lý dự án đầu tư xây dựng và phát triển quỹ đất huyện Phù Mỹ - ông Ngô Thanh Hải cho biết, Công ty Đức Việt và Công ty Thịnh Hưng thực hiện gói thầu Thi công xây dựng Hạ tầng kỹ thuật khu dân cư xã Mỹ Hiệp - giai đoạn 2, đã có sai phạm.

Các doanh nghiệp này tự ý khai thác đất không đúng vị trí để thi công dự án, không xin ý kiến chủ đầu tư.

"Công ty Đức Việt thỏa thuận với người dân khai thác đất rẫy, chở về dự án, việc này trái với quy định khi chưa được cấp phép. Công ty Thịnh Hưng có mỏ đất được cấp phép thôn Đại Sơn (xã Mỹ Hiệp), nhưng lại đi hốt đất tầm bậy, thực tế chúng tôi cũng không biết", ông Thanh Hải khẳng định.

Trước câu hỏi doanh nghiệp dùng đất không đúng quy định, chưa nói đến những lo ngại chất lượng công trình, vậy việc thanh quyết toán công trình sẽ được tính thế nào?, ông Ngô Thanh Hải cho rằng: "Đất do doanh nghiệp tự ý khai thác, hiện giờ công ty chưa xuất hóa đơn nhưng chắc là họ sẽ xuất hóa đơn nguồn gốc đất có mỏ được cấp giấy phép thôn Đại Sơn (xã Mỹ Hiệp). Thực ra, đầu vào đầu ra đều do phía doanh nghiệp và họ có trách nhiệm xuất hóa đơn tổng, để chúng tôi nghiệm thu".

Buông lỏng quản lý, trách nhiệm thuộc về ai?

Điều khá bất ngờ, các vi phạm ngang nhiên tại dự án Thi công xây dựng Hạ tầng kỹ thuật khu dân cư xã Mỹ Hiệp - giai đoạn 2 diễn ra công khai, bất chấp quy định của pháp luật.

Tuy nhiên, trong suốt quá trình phóng viên thâm nhập thực tế hiện trường, đều không thấy bất kỳ sự kiểm tra, cấm cản đến từ cơ quan chức năng, đơn vị quản lý.

"Chúng tôi cứ nghĩ doanh nghiệp khai thác đất tại vị trí được cấp phép để thi công dự án. Ban quản lý cũng có đội giám sát thi công tại dự án nhưng chỉ có 2 người nên nhiều lúc không để ý, không phát hiện được việc doanh nghiệp khai thác đất lung tung", ông Thanh Hải phân bua.

Thực trạng "loạn" khai thác khoáng sản, ngang nhiên "rút ruột" tài nguyên trái phép để thi công công trình nhà nước tại huyện Phù Mỹ (tỉnh Bình Định) là điều khá bất ngờ, khiến dư luận bức xúc, tuy nhiên ngành chức năng, chính quyền địa phương lại không hoàn thành trách nhiệm quản lý đất đai.

Trưởng phòng Tài nguyên - Khoáng sản (Sở TNMT tỉnh Bình Định) - ông Trương Bá Vinh cho biết, theo Quyết định số 26/2019/QĐ-UBND của UBND tỉnh Bình Định về Quy chế phối hợp quản lý hoạt động quản lý khoáng sản trên địa bàn, để xảy ra tình trạng khai thác khoáng sản trái phép, trách nhiệm đầu tiên là UBND xã, UBND huyện và chủ đầu tư.

"Đặc biệt, chủ đầu tư, Ban quản lý dự án phải biết đơn vị nào được cấp phép khai thác khoáng sản hợp pháp, phải kiểm tra tính hợp pháp nguồn gốc đất san lấp, trước khi thực hiện quyết toán công trình" ông Vinh nói và khẳng định: "Tình trạng khai thác đất trái phép sẽ gây ảnh hưởng đến cơ quan quản lý chung, trong đó có trách nhiệm của Sở TNMT nhưng trách nhiệm chính vẫn thuộc về địa phương".

Giám đốc Sở TNMT tỉnh Bình Định - ông Lê Văn Tùng khẳng định, Sở đã đề nghị UBND huyện Phù Mỹ vào cuộc xử lý, chỉ đạo dừng ngay việc khai thác đất trái phép để phục vụ công trình Hạ tầng kỹ thuật khu dân cư xã Mỹ Hiệp - giai đoạn 2.

"Trong thiết kế quy hoạch của dự án, được lấy đất từ lòng hồ điểm cấp phép thôn Đại Sơn (xã Mỹ Hiệp), nhưng đơn vị thi công lại tự ý đi thỏa thuận với dân để khai thác đất không đúng quy định. Trách nhiệm chính thuộc về cơ quan quản lý huyện Phù Mỹ vì họ kiểm soát không kỹ tại dự án", ông Tùng cho biết.