Bộ GTVT giải trình vốn Nhà nước tham gia dự án cao tốc Bắc – Nam

Làm rõ tỷ lệ vốn nhà nước tham gia dự án

Dự án xây dựng cao tốc Bắc – Nam phía Đông giai đoạn 2021 – 2025 đã được Bộ GTVT trình Thủ tướng Chính phủ báo cáo nghiên cứu tiền khả thi. 

Để thẩm định dự án, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 1381/QĐ-TTg ngày 04/8/2021 thành lập Hội đồng thẩm định nhà nước để thẩm định báo cáo nghiên cứu tiền khả thi dự án này. Qua đó, Bộ Kế hoạch và Đầu tư là cơ quan thường trực Hội đồng thẩm định nhà nước.

Đến nay, để làm rõ các nội dung về việc huy động vốn cho dự án cao tốc Bắc – Nam giai đoạn 2021 – 2025, Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã yêu cầu Bộ GTVT giải trình làm rõ về việc tỷ lệ vốn tham gia nhà nước trong các dự án PPP nguyên tắc phải bảo đảm tuân thủ pháp luật PPP.

Đồng thời, Bộ Kế hoạch và Đầu tư yêu cầu Bộ GTVT thuyết minh rõ tỷ lệ vốn nhà nước tham gia thực hiện dự án trong tổng mức đầu tư dự án đảm bảo phù hợp với quy định tại khoản 2 Điều 69 Luật PPP.

Theo tìm hiểu của PV Dân Việt, giai đoạn 2021 - 2025, Bộ GTVT dự kiến sẽ khởi công 32 dự án với chiều dài 2.052 km. Theo đó, sẽ có 6 dự án sử dụng vốn tham gia của nhà nước từ 10.000 tỷ đồng trở lên. Đây đều là dự án quan trọng quốc gia, phải trình Quốc hội quyết định chủ trương đầu tư.

Với các dự án còn lại, giai đoạn 2021 – 2025, Bộ GTVT chia thành 12 dự án thành phần, trong đó, có 9 dự án thực hiện theo hình thức đối tác công - tư (PPP) với tổng số vốn lên tới 118.600 tỷ đồng.

Số tiền 118.600 tỷ đồng được coi là số tiền rất khó huy động trong bối cảnh hàng loạt các dự án BOT đang chìm đắm trong thua lỗ. Nợ xấu về các dự án BOT vẫn đang ở mức báo động, đặc biệt, các ngân hàng đang thắt chặt vốn tín dụng, thì việc huy động vốn cho các dự án này sẽ là "bài toán" rất nan giải.

Cụ thể, 9 dự án thành phần (khoảng 552 km) được chia thành các đoạn: Bãi Vọt (Hà Tĩnh) - Vũng Áng (Hà Tĩnh); Cam Lộ (Quảng Trị) - Nha Trang (Khánh Hòa); Cần Thơ - Cà Mau dài khoảng 552 km sẽ được đầu tư theo phương thức PPP.

Với 3 dự án thành phần còn lại gồm: Vũng Áng (Hà Tĩnh) đến Cam Lộ (Quảng Trị) có chiều dài khoảng 177 km sẽ sử dụng toàn bộ vốn ngân sách nhà nước với chi phí khoảng 4.584 tỷ đồng.

Đối với 9 dự án PPP thành phần, Bộ GTVT đề xuất nhà nước sẽ góp khoảng 50% vốn đầu tư (khoảng 61.628 tỷ đồng), mức giá dịch vụ khởi điểm là 1.700 đồng/xe tiêu chuẩn/km và cứ sau 3 năm thì tăng thêm 300 đồng/xe tiêu chuẩn/km.

Bộ GTVT giải trình gì?

Giải trình về việc huy động vốn cho dự án cao tốc Bắc – Nam giai đoạn 2021 – 2025, dựa trên cơ sở cập nhật chi phí lãi vay trong thời gian xây dựng theo ý kiến thẩm định, vốn nhà nước tham gia dự án, Bộ GTVT đã đưa ra 2 phương án đầu tư đối với dự án này.

Phương án 1, Bộ GTVT cho biết, giai đoạn 2021 - 2025 đầu tư 12/12 dự án thành phần theo phương thức PPP (khoảng 729 km) để hoàn thành nối thông tuyến đường bộ cao tốc Bắc - Nam phía Đông. Tổng mức đầu tư khoảng 154.527 tỷ đồng, vốn nhà nước tham gia khoảng 73.495 tỷ đồng (chiếm khoảng 47,6% tổng mức đầu tư).

Phương án 2, Bộ GTVT cho rằng, giai đoạn 2021 - 2025 đầu tư 9/12 dự án thành phần theo phương thức PPP (khoảng 552 km) và triển khai trước công tác giải phóng mặt bằng 3 dự án thành phần trên đoạn Vũng Áng - Cam Lộ theo hình thức đầu tư công. Tổng mức đầu tư khoảng 124.619 tỷ đồng, vốn nhà nước khoảng 61.628 tỷ đồng.

Bộ GTVT cho hay, theo phương án 1, tổng mức vốn nhà nước tham gia khoảng 73.495 tỷ đồng, tương ứng khoảng 48% tổng mức đầu tư.

Theo quy định tại khoản 2 Điều 69 Luật PPP: "Tỷ lệ vốn nhà nước tham gia dự án PPP theo quy định tại điểm a và điểm c khoản 1 Điều này không quá 50% tổng mức đầu tư của dự án.

Đối với dự án có nhiều dự án thành phần, trong đó có dự án thành phần đầu tư theo phương thức PPP thì tỷ lệ vốn nhà nước quy định tại khoản này được xác định trên tổng mức đầu tư của dự án thành phần đó".

Như vậy, đối với dự án có nhiều dự án thành phần thì quy định về tỷ lệ vốn nhà nước tham gia chỉ tính trên tổng mức đầu tư của các dự án thành phần đầu tư theo phương thức PPP.

Theo Phương án 2, tổng mức đầu tư 9 dự án thành phần đầu tư theo phương thức PPP là 120.035 tỷ đồng, tổng mức vốn nhà nước tham gia 9 dự án PPP là 57.044 tỷ đồng, tương ứng khoảng 47,5% tổng mức đầu tư.