Bộ Trưởng Nguyễn Chí Dũng: VN đang đối mặt với những yếu kém nội tại

Sáng 29/9, Diễn đàn thường niên về Cải cách và Phát triển Việt Nam năm 2020 (VRDF) đã diễn ra tại Hà Nội. Diễn đàn lần này sẽ hiến kế để Việt Nam phục hồi tăng trưởng theo hướng bao trùm và bền vững, trong bối cảnh dịch Covid-19 gây ra những rủi ro bất định, nhiều thách thức nhưng cũng không ít cơ hội cho Việt Nam.

Dịch Covid-19 tác động mạnh tới phát triển kinh tế - xã hội của Việt Nam

Phát biểu khai mạc Diễn đàn, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng cho rằng, VRDF diễn ra trong bối cảnh hết sức đặc biệt đó là Việt Nam chuẩn bị tiến hành Đại hội Đảng lần thứ XIII và đại dịch Covid-19 đã và đang tác động nghiêm trọng, nặng nề đến mọi mặt của đời sống kinh tế - xã hội toàn cầu, đặt ra cho Việt Nam những thách thức không nhỏ và đồng thời cũng đem lại những cơ hội mới cho phát triển.

Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng cho biết, với tốc độ lây lan nhanh, diễn biến khó lường, đại dịch đã tác động mạnh tới phát triển kinh tế - xã hội của Việt Nam. Dịch bệnh đã ảnh hưởng tới tất cả các ngành lĩnh vực, đặc biệt tới ngành dịch vụ, vận tải, du lịch, ăn uống, lưu trú...

Nhiều doanh nghiệp đã buộc phải thu hẹp quy mô sản xuất hoặc tạm ngừng hoạt động; hàng loạt lao động bị mất, thiếu việc làm, thu nhập bị giảm sâu, gây khó khăn cho việc bảo đảm an sinh, ổn định xã hội.

"Do Việt Nam có độ mở lớn về kinh tế và giao lưu thương mại, Việt Nam đang chịu những thiệt hại lớn từ đại dịch. Tuy nhiên, dưới sự lãnh đạo của Đảng và phát huy ý chí, tinh thần dân tộc, Chính phủ và nhân dân Việt Nam đã chung sức, đồng lòng, sáng tạo, nỗ lực thực hiện mục tiêu kép, vừa quyết liệt chống dịch như chống giặc, quyết tâm duy trì, phục hồi sản xuất, phát triển kinh tế, đảm bảo đời sống nhân dân để không một ai bị bỏ lại phía sau," Bộ trưởng Bộ KH&ĐT cho hay.

Theo Bộ trưởng Dũng, cho đến nay, Việt Nam vẫn kiềm chế, kiểm soát được dịch Covid-19 và được cộng đồng quốc tế đánh giá cao với mô hình chống dịch hợp lý, hiệu quả, chi phí thấp, được nhân dân đồng tình ủng hộ. Tuy nhiên, bên cạnh đó, Việt Nam vẫn phải đối mặt với những khó khăn, thách thức không nhỏ trong thời gian tới.

Cụ thể, trong bối cảnh đại dịch Covid-19 vẫn đang diễn biến hết sức phức tạp, tạo ra sự bất ổn lớn cả về kinh tế, chính trị và xã hội trên toàn cầu, triển vọng phục hồi kinh tế thế giới sẽ diễn ra chậm, trong khi căng thẳng thương mại, chủ nghĩa bảo hộ, biến động chính trị tiếp tục gia tăng, thì kinh tế Việt Nam sẽ bị ảnh hưởng.

Bên cạnh đó, Việt Nam vẫn đang phải đối mặt với những hạn chế, yếu kém nội tại của một nền kinh tế đang phát triển với mức thu nhập trung bình thấp, tăng trưởng phụ thuộc nhiều vào vốn, lao động giá rẻ và khu vực đầu tư nước ngoài. 

Chính phủ cần tập trung vượt qua bẫy thu nhập trung bình

Do đó, trong ngắn hạn Việt Nam cần nhanh chóng phục hồi tăng trưởng kinh tế, bảo đảm an sinh xã hội, tận dụng hiệu quả các cơ hội phát triển xuất hiện từ khi xảy ra đại dịch Covid-19.

Đồng thời, trong trung và dài hạn, Chính phủ cần tập trung vượt qua bẫy thu nhập trung bình, thu hẹp khoảng cách phát triển với các quốc gia khác, giải quyết các thách thức môi trường, xây dựng nền kinh tế độc lập, tự chủ..

"Trước những vấn đề đã đặt ra, để ứng phó, để vượt qua, để chuyển mình phát triển nhanh và bền vững, Việt Nam cần tận dụng tối đa những lợi thế, nhận diện rõ ràng các cơ hội đang có" Bộ trưởng Bộ KH&ĐT nhấn mạnh.

Theo Bộ Trưởng Dũng, việc chúng ta tham gia nhiều hiệp định thương mại tự do thế hệ mới như EVFTA và CPTPP đang giúp Việt Nam có cơ hội lớn để hội nhập, tham gia sâu hơn vào mạng sản xuất thế giới, lựa chọn các dự án FDI có chất lượng để tiến lên các nấc thang cao hơn của chuỗi giá trị toàn cầu. Ngoài ra, cơ hội tái cơ cấu nền kinh tế, chuyển đổi số cũng đang rộng mở, các lĩnh vực đổi mới, sáng tạo cũng có bước tiến mạnh mẽ, vững chắc…

Đặc biệt, theo Bộ trưởng, để khắc phục tồn tại, khó khăn và tận dụng được những tiềm năng và cơ hội, Việt Nam nhất thiết cần có được “tư duy đột phá, quyết tâm và táo bạo, dám nghĩ, dám làm”; phải có “tư duy vượt lên trước” chứ nhất quyết không chịu “đi theo, đi sau”. 

“Chỉ khi đó, chúng ta mới có thể nắm chặt lấy các cơ hội, bắt kịp, tiến cùng sự phát triển của thế giới. Ngược lại, nếu không nhanh chóng tận dụng thời cơ và đổi mới tư duy, thì nguy cơ tụt hậu, khoảng cách phát triển của Việt Nam với các quốc gia sẽ ngày càng lớn hơn”, Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng chia sẻ.