Cảnh sát giao thông có được phạt tại chỗ mà không cần lập biên bản?

Câu hỏi:

Độc giả Tuấn Anh (quận Hai Bà Trưng, Hà Nội) hỏi pháp luật quy định mức phạt tiền tối thiểu để cảnh sát giao thông lập biên bản là bao nhiêu? Trường hợp nào cảnh sát giao thông được phạt tại chỗ mà không cần lập biên bản?

Trả lời:

Luật sư Trần Thị Thanh Lam - Văn Phòng luật sư Chính Pháp (Đoàn luật sư TP.Hà Nội):

Theo khoản 1 điều 58 Luật xử lý vi phạm hành chính 2012 được sửa đổi bổ sung bởi khoản 29 Điều 1 Luật xử lý vi phạm hành chính sử đổi 2020 có hiệu lực từ ngày 01/01/2022 quy định: 

Khi phát hiện hành vi vi phạm hành chính thuộc lĩnh vực quản lý của mình, người có thẩm quyền đang thi hành công vụ phải kịp thời lập biên bản vi phạm hành chính, trừ trường hợp xử phạt không lập biên bản quy định tại khoản 1 Điều 56 của Luật này.

Vi phạm hành chính xảy ra trên tàu bay, tàu biển, tàu hỏa thì người chỉ huy tàu bay, thuyền trưởng, trưởng tàu có trách nhiệm tổ chức lập biên bản và chuyển ngay cho người có thẩm quyền xử phạt vi phạm hành chính khi tàu bay, tàu biển, tàu hỏa về đến sân bay, bến cảng, nhà ga.

Mặt khác, tại khoản 1 Điều 57 Luật xử lý vi phạm hành chính 2012 quy định xử phạt vi phạm hành chính có lập biên bản, hồ sơ xử phạt vi phạm hành chính theo đó xử phạt vi phạm hành chính có lập biên bản được áp dụng đối với hành vi vi phạm hành chính của cá nhân, tổ chức vi phạm hành chính không thuộc trường hợp quy định tại đoạn 1 khoản 1 Điều 56 của Luật xử lý vi phạm hành chính 2012.

Tại khoản 1 Điều 56 của Luật xử lý vi phạm hành chính 2012 quy định xử phạt vi phạm hành chính không lập biên bản được áp dụng trong trường hợp xử phạt cảnh cáo hoặc phạt tiền đến 250.000 đồng đối với cá nhân, 500.000 đồng đối với tổ chức và người có thẩm quyền xử phạt phải ra quyết định xử phạt vi phạm hành chính tại chỗ.

Như vậy, pháp luật quy định mức phạt tiền tối thiểu để cảnh sát giao thông lập biên bản là trên 250.000 đồng đối với cá nhân, trên 500.000 đồng đối với tổ chức. Còn với trường hợp phát hiện vi phạm tại chỗ mà mức phạt dưới 250.000 đồng thì không cần lập biên bản. Tuy nhiên, cảnh sát giao thông vẫn ra quyết định xử phạt tại chỗ làm căn cứ cho người vi phạm nộp phạt.

Cũng theo các quy định trên, mức phạt tiền đến 250.000 đồng đối với cá nhân, 500.000 đồng đối với tổ chức thì cá nhân, tổ chức vi phạm có thể thi hành quyết định xử phạt tại chỗ.

Trường hợp, nếu không thể thi hành quyết định xử phạt tại chỗ thì cá nhân, tổ chức bị xử phạt vi phạm hành chính phải chấp hành quyết định xử phạt trong thời hạn 10 ngày, kể từ ngày nhận quyết định xử phạt vi phạm hành chính theo quy định tại khoản 1 Điều 73 Luật xử lý vi phạm hành chính năm 2012.

Ngoài ra, tại điểm c khoản1; khoản 6 Điều 125 Luật xử lý vi phạm hành chính 2012 quy định để đảm bảo thi hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính trong trường hợp chỉ áp dụng hình thức phạt tiền đối với cá nhân, tổ chức vi phạm hành chính thì người có thẩm quyền xử phạt có quyền tạm giữ một trong các loại giấy tờ theo thứ tự: Giấy phép lái xe hoặc giấy phép lưu hành phương tiện hoặc giấy tờ cần thiết khác có liên quan đến tang vật, phương tiện cho đến khi cá nhân, tổ chức đó chấp hành xong quyết định xử phạt.

Nếu cá nhân, tổ chức vi phạm không có giấy tờ nói trên, thì người có thẩm quyền xử phạt có thể tạm giữ tang vật, phương tiện vi phạm hành chính, trừ trường hợp quy định tại khoản 10 Điều này.

Tổ chức, cá nhân bị xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực giao thông đường bộ có thể thực hiện việc nộp tiền phạt theo một trong các hình thức được quy định tại khoản 1 Điều 20 Nghị định số 118/2021/NĐ-CP ngày 23/12/2021 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành luật xử lý vi phạm hành chính bao gồm:

Nộp tiền mặt trực tiếp tại Kho bạc Nhà nước hoặc tại ngân hàng thương mại nơi kho bạc Nhà nước mở tài khoản được ghi trong quyết định xử phạt; Chuyển khoản vào tài khoản của kho bạc Nhà nước được ghi trong quyết định xử phạt thông qua Cổng Dịch vụ công Quốc gia hoặc dịch vụ thanh toán điện tử của ngân hàng hoặc tổ chức cung ứng dịch vụ trung gian thanh toán; hoặc thông qua dịch vụ bưu chính công ích.