Cao tốc Phan Thiết - Dầu Giây nguy cơ vỡ phương án tài chính

Cao tốc Phan Thiết - Dầu Giây thiếu vật liệu 

Dự án cao tốc Phan Thiết - Dầu Giây đi qua địa bàn tỉnh Bình Thuận và Đồng Nai, được khởi công cuối tháng 9/2020, dự kiến sẽ hoàn thành vào năm 2022 với tổng vốn đầu tư hơn 12.500 tỷ đồng. Đến nay, dự án cao tốc Phan Thiết - Dầu Giây đã được các nhà thầu huy động tối đa nhân lực để thi công, nhưng nghịch lý thay lại dự án lại có nguy cơ chậm tiến độ, vỡ phương án tài chính do thiếu vật liệu.

Điển hình là gói thầu số 3 do liên doanh nhà thầu gồm Tổng Công ty cổ phần xuất nhập khẩu và xây dựng Việt Nam (Vinaconex) và Công ty trách nhiệm hữu hạn Thương mại Xây dựng Trung Chính (liên doanh Vinaconex-Trung Chính) đã huy động máy móc, nhân lực thi công nhưng đang gặp nhiều khó khăn.

Gói thầu số 3 này có chiều dài hơn 35km, cần 3,4 triệu m3 đất san lấp. Đến nay, nhà thầu mới có hơn 1,2 triệu m3 - phần lớn đều là khối lượng đất tận dụng trong quá trình bóc đất trên tuyến. Với số đất còn lại, nếu không có nguồn cung, đến cuối tháng Sáu này, việc thi công gói thầu số 3 sẽ đình trệ, dự án chậm tiến độ.

Lo lắng về dự án cao tốc Phan Thiết - Dầu Giây bị chậm, ông Nguyễn Hoàng Hải, Giám đốc liên doanh gói thầu số 3 cho biết, chúng tôi có đủ nhân lực, máy móc để thi công dự án, tuy nhiên, khó khăn lớn nhất khi làm gói thầu số này là thiếu vật liệu đất đắp nền.

Theo thiết kế kỹ thuật, gói thầu số 3 lấy đất ở 4 mỏ thuộc huyện Cẩm Mỹ và Xuân Lộc, tỉnh Đồng Nai để san lấp. Tuy nhiên, đến nay quy hoạch cả 4 mỏ vẫn nằm trên giấy, chưa được phê duyệt. Hiện nhà thầu đang phải đi mua đất trên thị trường để thi công một số đoạn, về lâu dài, điều này không khả thi, bởi nguồn đất san lấp hiếm, ở xa, trong khi đó nhà thầu cần khối lượng rất lớn. Nếu tiếp tục mua đất xa với giá cao sẽ phá vỡ phương án tài chính của nhà thầu.

Gây thiệt hại lớn về tài chính

Tương tự, gói thầu số 4, cao tốc Phan Thiết-Dầu Giây có chiều dài 16km, do liên doanh Công ty cổ phần Xây dựng Thăng Long và Tổng Công ty Xây dựng công trình giao thông 6 đảm nhận. Để làm đoạn đường này, nhà thầu cần gần 1 triệu m3 đất đắp nền.

Theo hồ sơ đã được duyệt, mỗi m3 đất phục vụ gói thầu số 4 có giá khoảng 80.000 đồng, toàn bộ đất được lấy từ 3 mỏ gần địa điểm triển khai dự án. Đại diện gói thầu số 4 cao tốc Phan Thiết - Dầu Giây cho biết, nếu không có đất đắp, đồng nghĩa với việc sẽ không có đường.

Từ khi lập hồ sơ, ngành chức năng đã quy hoạch các mỏ vật liệu phục vụ dự án, song nghịch lý là gói thầu số 4 cao tốc Phan Thiết - Dầu Giây triển khai được 8 tháng nhưng cả 3 mỏ vẫn chưa được cấp phép.

Để đảm bảo tiến độ công trình, nhà thầu đã phải mua hàng trăm nghìn m3 đất ở mỏ đá Núi Nứa (thành phố Long Khánh, tỉnh Đồng Nai). Mỏ đá Núi Nứa cách gói thầu số 4 hơn 20km, giá mỗi m3 đất tại mỏ chỉ 88.000 đồng, nhưng khi đưa đến công trình thì lên tới 148.000 đồng. Khả năng cung ứng đất của mỏ cũng rất chậm, đôi khi phải mất 1 tuần nhà thầu mới mua được vài nghìn m3 đất.

Theo Ban quản lý dự án Thăng Long, đại diện chủ đầu tư cao tốc Phan Thiết - Dầu Giây, các đơn vị cần khoảng 5,4 triệu mét khối đất đắp nền đường cao tốc Phan Thiết - Dầu Giây, ngành chức năng đã cấp phép 8 mỏ. Các mỏ này chỉ có thể lọc được khoảng 1 triệu mét khối đất.

Hiện vẫn còn 12 mỏ đã được quy hoạch tại tỉnh Đồng Nai và Bình Thuận nhưng chưa được cấp phép khai thác, tuyến cao tốc còn thiếu hơn 3,5 triệu m3 đất đắp nền. Việc thiếu đất san lấp gây thiệt hại rất lớn về tài chính đối với các nhà thầu cao tốc Phan Thiết - Dầu Giây.

Ban quản lý dự án Thăng Long đã có nhiều văn bản kiến nghị cơ quan Trung ương, chính quyền tỉnh Đồng Nai và Bình Thuận nhanh chóng cấp phép các mỏ vật liệu phục vụ dự án.