Con số đáng ngại: 92 tàu cá bị nước ngoài bắt giữ, mỗi ngày phát hiện 90 tàu mất tín hiệu

Phát biểu tại cuộc họp, Bộ trưởng Bộ NNPTNT Nguyễn Xuân Cường cho biết: Sau gần 3 năm bị Uỷ ban châu Âu (EC) phạt thẻ vàng, với sự vào cuộc quyết liệt, đồng bộ của hệ thống chính trị, các cơ quan, địa phương, người dân và doanh nghiệp, chúng ta đã hoàn thành được khối lượng công việc lớn theo 4 nhóm mà EC khuyến nghị. 

Cụ thể là đã thành lập Ban Chỉ đạo quốc gia, ban hành các nghị định thông tư, các văn bản pháp lí, rất nhiều hoạt động tích cực từ đăng kí tàu thuyền, lắp thiết bị định vị, kiểm soát... Công tác thực hiện có bước tiến triển rõ, đặc biệt ở khu vực Thái Bình Dương, từ công tác quản lí bến cảng, khai báo, tổ chức sản xuất, chế biến xuất khẩu, truy xuất nguồn gốc đều có nhiều cố gắng nhờ chúng ta có quyết tâm rất cao.

"EC đã đánh giá cao những nỗ lực của chúng ta, song vẫn chưa đồng tình cao, vì 6 tháng vừa qua vẫn còn ngư dân vi phạm vùng đánh bắt hải sản. EC nói, nếu còn vi phạm thì kiên quyết không rút thẻ vàng" - Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường lo ngại.

Báo cáo tại cuộc họp, Thứ trưởng Bộ NNPTNT Phùng Đức Tiến cho biết, thực hiện chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (khai thác IUU) theo khuyến nghị của EC tại Công thư ngày 19/12/2019, sau đợt kiểm tra lần thứ 2 tại Việt Nam, tính đến ngày 31/8, số lượng tàu cá cả nước đã lắp thiết bị giám sát hành trình là 24.851/30.851 tàu từ 15m trở lên, đạt tỉ lệ 80,61%.

Trong đó tàu cá có chiều dài từ 24m trở lên là 2.204/2.600 tàu, đạt tỉ lệ 84,77%; tàu cá dài từ 15m đến dưới 24m là 22.667 tàu, tỉ lệ đạt 80,23%.

Kết quả theo dõi xử lí hình ảnh tàu cá ra ngoài vùng biển Việt Nam, tàu cá ngắt kết nối thiết bị VMS từ đầu năm đến nay như sau: Số tàu cá từ 24m trở lên vi phạm vượt ranh giới là 188 tàu, đặc biệt là ở các tỉnh Kiên Giang 103 tàu, Tiền Giang 26 tàu, Quảng Ngãi 24 tàu, Bến Tre 18 tàu, Bà Rịa – Vũng Tàu 13 tàu, Cà Mau 13 tàu…

Nhiều tàu cá từ 24m trở lên thường xuyên mất tín hiệu trong ngày, trung bình mỗi ngày phát hiện 90 tàu. Số lượng tàu cá mất tín hiệu trên 10 ngày là 705 tàu, trong đó vi phạm nhiều nhất là tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu 212 tàu, Kiên Giang 187 tàu, Bến Tre 179 tàu, Nghệ An 144 tàu, Quảng Ngãi 58 tàu, Tiền Giang 43 tàu… Rất nhiều tàu khi ra khơi gỡ bỏ thiết bị giám sát bỏ xuống biển, còn tàu thì di chuyển ra chỗ khác để đánh bắt. 

Về tình hình tàu cá Việt Nam vi phạm vùng biển nước ngoài, Thứ trưởng Phùng Đức Tiến cho biết, từ đầu năm 2020 đến ngày 31/8, đã xảy ra 57 vụ/92 tàu bị nước ngoài bắt giữ, xử lý so với cùng kỳ năm 2019 giảm 53 vụ/89 tàu.

Trong đó các vụ việc được xác định do vi phạm: 34 vụ/54 tàu, giảm 35 vụ/60 tàu so với cùng kì năm 2019; bị bắt giữ tại khu vực chồng lấn, tranh chấp, vùng nước lịch sử và chưa rõ tọa độ bắt giữ: 23 vụ/38 tàu, so với cùng kỳ năm 2019 giảm 18 vụ/29 tàu.

Đáng chú ý, vẫn còn 9 tỉnh có tàu cá bị nước ngoài bắt giữ, xử lý, vẫn tập trung chủ yếu tại các tỉnh Kiên Giang (34 vụ/58 tàu), Cà Mau (05 vụ/08 tàu), Bến Tre (06 vụ/07 tàu), Bà Rịa Vũng Tàu (04 vụ/06 tàu), Bình Định (03 vụ/06 tàu)...

Các nước bắt giữ, xử lý tàu cá Việt Nam tập trung tại Malaysia 19 vụ/32 tàu, Indonesia 12 vụ/26 tàu, Thái Lan 12 vụ/15 tàu, Campuchia 11 vụ/15 tàu, Philippines 3 vụ/4 tàu. 

Đáng ngại là có những tỉnh trước đây không có tàu vi phạm, thì nay lại xuất hiện tàu cá vi phạm đánh bắt vùng biển nước ngoài. Trước tình hình đó, Bộ Nông nghiệp và PTNT đã tổ chức 02 Hội nghị chỉ đạo, hướng dẫn thực hiện các quy định về xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực thủy sản. Công tác xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực khai thác thủy sản đã được tăng cường (tính từ ngày 01/10/2019 đến hết tháng 6/2020, các địa phương đã xử phạt 1.764 vụ, với tổng số tiền xử phạt hơn 33,3 tỉ đồng.