TP.HCM đang siết chặt quản lý lò giết mổ heo, ảnh hưởng tới việc thu mua. Ảnh minh họa
Cú sốc giá do lò mổ đình trệ
Giá heo hơi ở Đồng Nai hiện đang ở mức thấp, heo loại 1 mới được giá 29.000 đồng/kg, còn loại thường chỉ 24.000 đến 25.000 đồng/kg. Thời điểm trước tháng 9, giá heo đã bắt đầu nhích lên hơn 30.000 đồng/kg sau gần một năm trời thấp kỷ lục, nhiều chủ trang trại khấp khởi hi vọng giá tiếp tục lên, bán có lãi để bù lại thời gian dài thua lỗ. Thế nhưng vụ bê bối 4.000 con heo tiêm thuốc an thần ở TP HCM đã khiến giá heo giảm sâu về gần mức thấp kỷ lục trước đó.
Trại heo của chị Nguyễn Thị Thanh Thúy (ấp Nguyễn Huệ 2, xã Quang Trung, huyện Thống Nhất) có 20 con heo thịt đã đến ngày xuất chuồng. Thế nhưng, chị gọi mãi mà thương lái chẳng đến mua. Chưa kể nếu có đến mua, thì họ cũng chỉ chọn ít một, không gom hàng một lượt như thông thường.
Với mức giá hiện tại, người nuôi heo Đồng Nai đang lỗ 700.000 đồng/con. Ảnh minh họa
Mấy chục năm gắn bó với nghề nuôi heo, chị Thúy chấp nhận thua lỗ suốt thời gian từ đầu năm tới giờ, gắng gượng duy trì đàn chờ ngày giá heo khởi sắc. Tuy nhiên, theo chị Thúy: "Hiện tại kinh tế của gia đình tôi đang bị ảnh hưởng rất nhiều do giá heo xuống. Tiền nợ thì dâng lên, cám cho heo bây giờ đang phải chạy từng bữa, chứ không đủ khả năng mà cho heo nó ăn như hồi trước là cứ đổ đầy máng".
Giảm 30 đến 40% tổng số đàn nái gần 180 con là cách làm của anh Nguyễn Đức Long (huyện Thống Nhất) để giảm chi phí, cố gắng cầm cự với nghề. Mỗi con heo xuất chuồng, anh Long lỗ 500.000 - 700.000 đồng. Theo anh Long, dự báo giá thấp còn duy trì thời gian tới nên giảm đàn là giải pháp tốt nhất để giảm lỗ.
"Nếu như heo mà giá tốt như mọi năm thì có thể tôi còn tăng đàn nhưng bây giờ mình phải giảm đàn. Hiện tại bây giờ trại nái của tôi đã phải giảm 30 - 40%, có thể sau này còn phải giảm thêm nữa nếu theo tình hình giá như vậy" - anh Long bày tỏ.
Ông Nguyễn Kim Đoán, Phó Chủ tịch Hiệp hội Chăn nuôi Đồng Nai
Để nuôi được 1kg heo thịt, người nuôi phải bỏ ra chi phí từ 35.000 đồng đến 38.000 đồng, với giá thấp như hiện nay thì càng nuôi càng lỗ. Nếu heo đến tuổi xuất chuồng mà không bán được, chi phí thức ăn, công chăm sóc, thuốc thú y... lại càng đè nặng lên vai người nuôi. Mối nguy treo chuồng, phá sản lại treo lơ lửng trên đầu nông dân, từ trang trại lớn cho đến nông hộ nhỏ lẻ. Thực tế là trước đó, nhiều người ở Đồng Nai đã phải bán chuồng, bán cả nhà cả đất vì nghiệp heo.
Nếu như lần giảm giá kỷ lục cách đây vài tháng nguyên nhân chủ yếu là do “cung” vượt “cầu” khi tổng đàn heo vượt quá con số dự báo, thì lần này, lò mổ lớn nhất TP HCM bị đóng cửa sau bê bối và tâm lý người tiêu dùng lo ngại chất lượng thịt heo đã khiến con heo Đồng Nai bị mang tiếng oan. Hậu quả nặng nề nhất lại là người chăn nuôi phải gánh.
Cửa xuất khẩu hẹp dần
Gần đây có thông tin Trung Quốc đã nới lỏng kiểm soát hàng nông sản qua cửa khẩu Móng Cái, tuy nhiên lượng heo xuất sang thị trường này vẫn "nhỏ giọt".
Theo báo cáo từ Hãng nghiên cứu toàn cầu (IBC), trong năm 2016, Việt Nam xuất khẩu tiểu ngạch sang Trung Quốc gần 12 triệu con heo (bình quân 33.000 con/ngày). Dự kiến năm 2017, Việt Nam xuất tiểu ngạch sang Trung Quốc khoảng 2,4 triệu con heo (giảm 80% so với năm 2016). Nếu tình hình không khả quan, con số xuất khẩu trên sẽ giảm sút, chỉ xuất khẩu đạt 1,17 triệu con.
Đối với xuất khẩu heo thịt xẻ chính ngạch, hiện Việt Nam mới xuất sang thị trường Hồng Kông và Malaysia, với sản lượng khoảng 15.000 – 20.000 tấn/năm (tương đương 200.000 con). Qua các con số trên cho thấy, tình hình xuất khẩu thịt heo của Việt Nam hiện tại, hoàn toàn không tương xứng với tiềm năng sản xuất.
Sự yếu kém trong khâu giết môt, sơ chế nên heo Việt Nam xuất khẩu khó khăn. Ảnh minh họa
Trong khi đó, theo báo cáo mới nhất của Cục Thú y (Bộ NNPTNT), hiện nay cả nước có 910 cơ sở giết mổ tập trung (bao gồm 611 cơ sở giết mổ gia súc, 130 cơ sở giết mổ gia cầm và 76 cơ sở giết mổ gia súc, gia cầm). Đáng nói là hầu hết các cơ sở giết mổ gia súc, gia cầm này không có hệ thống bảo quản mát, pha lọc, cấp đông và kho bảo quản lạnh sản phẩm (chỉ phục vụ giết mổ để bán thịt nóng trên thị trường nội địa).
Trong số đó, cả nước chỉ có 8 cơ sở giết mổ heo sữa, heo choai để xuất khẩu sang Hồng Kông và Malaysia. Tuy nhiên, các cơ sở này đều có công suất nhỏ và mới chỉ đáp ứng được các yêu cầu của 2 thị trường trên chứ chưa thể mở rộng ra các thị trường khác.
