Đang cao điểm thu mua mà giá loại nông sản này rớt sâu, có phải do nhập khẩu tăng 171,5%?

Vì sao giá điều thô giảm sâu dù đang cao điểm thu mua?

Giữa tháng 3/2021, giá điều nguyên liệu tại Bình Phước đột nhiên giảm sâu so với hồi đầu năm, từ 34.000 đồng/kg xuống còn 31.000 đồng/kg.

Tại Đồng Nai, giá điều khô mua xô đạt 30.500 đồng/kg.

Tại Bà Rịa - Vũng Tàu, cuối tháng 3/2021, giá điều chỉ đạt mức 28.000 - 30.000 đồng/kg, giảm hơn 10.000 đồng/kg so với những vụ trước.

Điều này có vẻ là một nghịch lý khi đang vào thời kỳ cao điểm thu mua của các nhà máy chế biến hạt điều, chắc chắn nhu cầu nguyên liệu phải tăng mạnh.

Lý giải vì sao đang thời kỳ cao điểm thu mua để chế biến mà giá điều nguyên liệu vẫn giảm sâu, Hiệp hội Điều Việt Nam cho rằng, mưa lớn đúng thời điểm thu hoạch, người dân không phơi được nên các doanh nghiệp không thể thu mua. 

Mưa lớn cũng ảnh hưởng đến chất lượng nên giá điều cũng giảm tới 3.500 đồng/kg.

Trên thực tế, dù là một trong những loại cây chủ lực của Bình Phước nhưng diện tích điều của tỉnh vẫn rất manh mún, nhỏ lẻ, nên việc áp dụng tiến bộ kỹ thuật để nâng cao chất lượng điều, từ đó cải thiện giá điều nguyên liệu còn hạn chế.

Có đến 77.000 hộ trồng điều chỉ có diện tích từ 1 - 2ha, đa số ở vùng sâu vùng xa.

Hiện, Bình Phước có khoảng 170.000 ha điều, chiếm 32% diện tích trồng cây lâu năm và 30% tổng diện tích đất sản xuất nông nghiệp, với sản lượng 243.000 tấn/năm. 

Sản lượng này chỉ đáp ứng khoảng 25% nguyên liệu cho các doanh nghiệp và cơ sở chế biến trên địa bàn tỉnh. 

Nhập khẩu điều nguyên liệu tăng mạnh, đẩy giá điều trong nước xuống thấp?

Có một diễn biến đáng chú ý trên thị trường xuất nhập khẩu điều 3 tháng đầu năm 2021 là giá trị nhập khẩu đã lớn hơn cả giá trị xuất khẩu. 

Cụ thể, theo Cục Chế biến và Phát triển thị trường nông sản (Bộ NNPTNT), khối lượng hạt điều xuất khẩu tháng 3 năm 2021 ước đạt 41.000 tấn với giá trị 240 triệu USD, đưa khối lượng xuất khẩu hạt điều 3 tháng đầu năm 2021 đạt 108.000 tấn và 634 triệu USD, tăng 13,2% về khối lượng nhưng giảm 5,8% về giá trị so với cùng kỳ năm 2020. 

Trong 2 tháng đầu năm 2021, Mỹ, Trung Quốc và Hà Lan vẫn duy trì là 3 thị trường nhập khẩu điều lớn nhất của Việt Nam chiếm thị phần lần lượt là 25,1%, 16,8% và 9,5% tổng giá trị xuất khẩu hạt điều.

Ở chiều ngược lại, khối lượng hạt điều nhập khẩu trong tháng 3/2021 ước đạt 300.000 tấn với giá trị nhập khẩu ước đạt 490 triệu USD, đưa tổng khối lượng và giá trị nhập khẩu hạt điều 3 tháng đầu năm 2021 đạt 539.000 tấn và 839 triệu USD, tăng 174,2% về khối lượng và tăng 171,5% về giá trị so với cùng kỳ năm 2020.

 Tanzania, Campuchia và Bờ Biển Ngà là ba thị trường cung cấp hạt điều nhập khẩu chính cho Việt Nam trong 2 tháng đầu năm 2021. 

Theo Hiệp hội Điều Việt Nam (Vinacas), việc lượng nhập khẩu điều tăng mạnh cho thấy nhu cầu điều nguyên liệu ở các nhà máy chế biến đang lớn.