Dịch Covid-19: Ngân hàng “giải cứu” doanh nghiệp, tiêu chí nào quyết định?

Ngay sau khi Ngân hàng Nhà nước (NHNN) ban hành thông tư hướng dẫn cơ cấu nợ, giảm lãi vay cho khách hàng bị ảnh hưởng dịch bệnh Covid-19, các ngân hàng khẩn trương ban hành các văn bản hướng dẫn triển khai trong nội bộ.

Ưu tiên doanh nghiệp có khả năng phục hồi

Dịch bệnh Covid-19 bước vào giai đoạn 2 với số lượng bệnh nhân dương tính tăng lên từng ngày, hàng loạt các nhà máy, doanh nghiệp đóng cửa hoặc sản xuất trì trệ. Trong bối cảnh này, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) yêu cầu các ngân hàng thương mại quán triệt tinh thần chia sẻ, đồng hành với doanh nghiệp. 

Năm nay, các ngân hàng thương mại trên tinh thần giảm lãi, sẵn sàng chia sẻ lợi nhuận với doanh nghiệp; tập trung đánh giá thiệt hại, khó khăn của doanh nghiệp, khách hàng vay vốn, đánh giá khó khăn của mình trong hiện tại, ngắn hạn và trung hạn. Chú trọng lĩnh vực nóng, lĩnh vực ưu tiên đến xuất khẩu, sản xuất, lưu thông, đặc biệt là những đối tượng liên quan đến hàng hoá thiết yếu hiện nay.

Theo đánh giá của các ngân hàng, số lượng khách hàng bị ảnh hưởng bởi dịch Covid-19 là rất lớn. Chẳng hạn, MB đã triển khai đánh giá mức độ ảnh hưởng của khách hàng từ đầu tháng 3/2020. Theo đánh giá, khu vực miền Trung xác định khách hàng giảm sút 70-80% doanh thu.

Trong danh mục khách hàng phân tích của TPBank, có khoảng 20% khách hàng bị ảnh hưởng nặng, 40% khách hàng còn lại ảnh hưởng tương đối, 40% khách hàng khác ít bị ảnh hưởng và trong nhóm này có 13% không bị ảnh hưởng như hàng tiêu dùng, thiết yếu…

Ông Từ Tiến Phát, Phó Tổng giám đốc ACB cho hay, theo chỉ đạo của NHNN, ACB tiếp nhận các yêu cầu của khách hàng, thống kê sơ bộ thì ACB đã tiếp nhận 392 yêu cầu của khách hàng với tổng dư nợ hơn 4.000 tỷ đồng. Số lượng khách hàng như vậy tương đối lớn.

Để hỗ trợ cho nhóm khách hàng này, các ngân hàng đã khẩn trương ban hành bộ tiêu chí đánh giá khách hàng bị ảnh hưởng để có chế độ hỗ trợ cho phù hợp. Tuy nhiên, các ngân hàng cũng khẳng định không phải doanh nghiệp nào bị ảnh hưởng bởi Covid-19 cũng được hỗ trợ, theo đó khách hàng phải đáp ứng đủ tiêu chí của ngân hàng.

Vietcombank vừa đưa ra văn bản hướng dẫn nội bộ vê triển khai các giải pháp hỗ trợ khách hàng chịu ảnh hưởng bởi dịch Covid-19. Theo đó, tiêu chí "khả năng phục hồi" của khách hàng được đặt ra.

Cụ thể, các khoản nợ bị ảnh hưởng bởi dịch Covid-19 được Vietcombank xem xét cơ cấu nợ và giữ nguyên nhóm nợ bao gồm: các khoản nợ có nguồn trả nợ đến từ các ngành/lĩnh vực bị ảnh hưởng tiêu cực bởi dịch Covid-19 (du lịch, dịch vụ vận tải, nhà hàng, khách sạn…); doanh thu/thu nhập của khách hàng sụt giảm ảnh hưởng tới khả năng thanh toán đầy đủ và đúng hạn theo lịch trả nợ đã thoả thuận; phương án phục hồi khả thi cho thấy khách hàng đủ khả năng trả nợ sau khi thực hiện cơ cấu… và một số tiêu chí khác theo hướng dẫn nội bộ của Vietcombank.

Lãnh đạo một ngân hàng khác cho biết: "Với những doanh nghiệp mà dù giãn nợ, cơ cấu nợ vẫn ngừng hoạt động thì rõ ràng, bơm thêm tiền cũng không thể giải quyết. Hiện nay, chúng tôi ưu tiên vào những doanh nghiệp bị ảnh hưởng nghiêm trọng nhưng vẫn có phương án phục hồi như: cơ cấu lại kinh doanh, tìm thị trường mới, sản phẩm mới…".

Doanh nghiệp bị sụt giảm doanh thu

Bên cạnh đó, trong quá trình triển khai, các ngân hàng cho biết với số lượng khách hàng bị ảnh hưởng quá lớn, trong đó có những khách hàng không chỉ bị ảnh hưởng bởi yếu tố Covid-19 mà còn có thể bị ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố khác nên ngân hàng chỉ đánh giá tiêu chí liên quan đến ảnh hưởng thu nhập, doanh thu sau Covid-19.

Bà Phạm Thị Trung Hà, Phó Tổng giám đốc MBBank, chia sẻ: "Nguồn thu là yếu tố trọng yếu nhất của khách hàng. MBBank đã triển khai đánh giá mức độ ảnh hưởng của khách hàng từ đầu tháng 3/2020. Theo đánh giá, khu vực miền Trung xác định khách hàng giảm sút 70-80% doanh thu, chúng tôi đã xây dựng danh sách bước đầu, khoảng 1.000 tỷ đồng được giảm lãi suất khoảng 1% so với lãi suất hiện nay họ đang được áp dụng. Về cho vay mới, ngày 14/2/2020, ngân hàng đã đưa ra gói cho khách hàng vừa và nhỏ 10.000 tỷ đồng và hiện nay đang giải ngân dần".

Trong khi đó, đại diện ACB cho biết, trong tháng 1 đã công bố gói cho vay 25.000 tỷ đồng, lãi suất thấp hơn từ 1-2%/năm. Đến cuối tháng 2, ngân hàng đã giải ngân cho 21.900 khách hàng với hơn 20.000 tỷ đồng, cam kết sẽ mở rộng gói này sau khi sử dụng hết. Với nhóm khách hàng ảnh hưởng nặng nề và trực tiếp bởi dịch bệnh, ACB còn cung cấp thêm gói tín dụng 5.000 tỷ đồng với thời hạn vay lên tới 12 tháng.

Còn TPBank dự kiến trong tháng 3 xem xét giãn nợ khoảng 200 khách hàng với dư nợ 1.500 tỷ đồng. Tổng số khách hàng bị ảnh hưởng khoảng 20-30 nghìn tỷ đồng/tổng dư nợ. "Ngân hàng không thấy vướng mắc trong quá trình triển khai Thông tư 01, chỉ "vất vả" là lượng hồ sơ từ các đơn vị đưa lên xem xét, đánh giá cơ cấu nợ vẫn phải làm đầy đủ các bước theo quy trình. Vấn đề còn lại chỉ là nguồn lực để triển khai", đại diện TPBank cho hay.