Dịch virus corona đe dọa tham vọng sản xuất ô tô điện của Trung Quốc

2021 được nhận định sẽ là dấu mốc quan trọng cho xe ô tô chạy bằng pin điện trên toàn cầu. Nhưng bùng nổ đại dịch virus corona khiến mục tiêu này mông lung hơn bao giờ hết. Các chuyên gia phân tích cảnh báo rằng những nỗ lực của Trung Quốc nhằm ngăn chặn suy thoái kinh tế do đại dịch có thể thúc đẩy nhu cầu sử dụng máy móc và động cơ dùng năng lượng truyền thống nhiều hơn so với năng lượng điện.

Hỗ trợ các công ty khởi nghiệp Trung Quốc nối gót Tesla là trọng tâm ưu tiên chiến lược của Trung Quốc trong việc dẫn đầu xu hướng chuyển đổi từ xe động cơ chất đốt sang động cơ dùng pin điện. Tăng trưởng doanh số xe điện cũng như những chính sách hỗ trợ người mua hấp dẫn trong vài năm gần đây giúp các doanh nghiệp này có nguồn vốn ngày càng dồi dào, trong đó có công ty được Alibaba hậu thuẫn – Xpeng. Nhưng sự gián đoạn nhu cầu do dịch virus corona đang khiến tương lai các công ty này trở nên bấp bênh hơn bao giờ hết, đặc biệt khi giá dầu ngày càng giảm mạnh do ảnh hưởng của chiến tranh giá dầu giữa Ả Rập Xê Út và Nga; khiến xe hơi điện trở nên kém hấp dẫn hơn với người tiêu thụ Trung Quốc.

Bùng nổ đại dịch là thử thách lớn thực sự với khả năng cạnh tranh của các công ty này cũng như khả năng nhanh chóng thích ứng với môi trường mới, các doanh nghiệp yếu hơn sẽ gặp nhiều khó khăn hơn. Các công ty khởi nghiệp về xe hơi ở Trung Quốc vốn đã ở giai đoạn đối mặt với thiếu nguồn cung ứng và nhu cầu ngày càng giảm từ khách hàng – hai yếu tố chính có thể khiến nhiều doanh nghiệp buộc phải phá sản.

Công ty khởi nghiệp xe điện có tên trên sàn chứng khoán New York - Nio đã buộc phải cắt giảm nhân công, cũng như chuyển văn phòng chính của mình từ An Huy đến Thượng Hải. Nhưng chi phí cần thiết để chuyển nhà máy sản xuất đồng nghĩa với việc công ty này (vốn được kì vọng sẽ đưa công nghiệp xe hơi điện Trung Quốc lên tầm cao mới, thậm chí sánh ngang Tesla) có thể phải đối mặt với nhiều áp lực tài chính nếu doanh thu không tăng trưởng.

Hi vọng phục hồi thị trường xe hơi lớn nhất thế giới trong năm nay khó có thể được thực hiện, với việc nhiều chuyên gia kinh tế dự đoán đại dịch virus corona đã tác động xấu đến công nghiệp xe hơi điện. Doanh thu bán xe giảm 54% vào tháng Một, theo số liệu từ Hiệp hội Nhà máy Xe hơi Trung Quốc.

Trong khi nhiều nhà sản xuất xe hơi ở Trung Quốc đã bắt đầu quay trở lại sản xuất, phần nhiều doanh nghiệp vẫn chưa thể trở lại nhịp độ ban đầu. Tesla mở cửa trở lại nhà máy ở Thượng Hải vào 10/2, sớm hơn nhiều công ty đối thủ. Tuy nhiên khách hàng không hài lòng sau khi công ty này vận chuyển xe Model 3 mới nhất nhưng lại với phần cứng loại cũ do gián đoạn chuỗi cung ứng. Thành công của Tesla được coi có ý nghĩa quan trọng với nhiều công ty khởi nghiệp địa phương khi khiến nhiều khách hàng có hứng thú hơn với dòng xe điện. 

Chính sách hỗ trợ của chính phủ nước này vẫn sẽ là yếu tố trọng tâm quyết định sự sống còn của nhiều nhà sản xuất xe hơi điện. Tuy nhiên trước đó, bộ thương mại cảnh báo rằng đợt hỗ trợ mới có thể sẽ tập trung vào ống dẫn, trong khi nhiều chuyên gia phân tích nhận định chính phủ nước này sẽ ưu tiên dòng xe truyền thống hơn ở thời điểm này trong bối cảnh chính phủ Trung Quốc cần thúc đẩy doanh số bán xe, do đây là phần đóng góp quan trọng của nền kinh tế nước này. Nếu chỉ tập trung vào xe hơi điện, cả nền công nghiệp xe hơi Trung Quốc có thể đứng trước bờ vực suy thoái.

Ba thành phố ở phía Nam tỉnh Quảng Đông hiện nay đã ban hành các chính sách hỗ trợ chi phí cho người mua, nhưng chỉ ở Quảng Châu, nơi có trụ sở và nhà máy Xpeng, chính quyền địa phương công bố rõ ràng sẽ hỗ trợ đẩy mạnh doanh thu từ xe hơi điện. Với các công ty khởi nghiệp Trung Quốc như Nio, Xpeng và WM Motor, cạnh tranh giảm có thể là yếu tố có lợi, nhưng duy trì nguồn vốn không phải điều dễ dàng, do các nhà đầu tư ngày càng khó tính hơn trong việc lựa chọn công ty muốn đầu tư. Theo giám đốc chiến lược của WM Motor – Rupert Mitchell, xu hướng này chỉ đang ngày càng tăng lên. 

WM, với cổ đông có thể kể đến như Baidu, xác nhận tuần trước đã hủy mức thưởng thường niên cho nhân công và hoãn đến tháng Sáu mới có thể chi trả khoản tiền lương tháng 13- vốn thường được trả và dịp Tết cổ truyền.