Điều kiện để Phần Lan cho phép NATO đặt vũ khí hạt nhân ở biên giới với Nga

Cả Phần Lan và Thụy Điển đều nộp đơn xin gia nhập NATO vào tháng 5, để đáp trả việc Nga triển khai chiến dịch quân sự ở Ukraine. Theo tờ báo Iltalehti có trụ sở tại Helsinki, dự luật liên quan đến khả năng trở thành thành viên NATO mà chính phủ Phần Lan được đưa ra trước quốc hội không bao gồm bất kỳ lựa chọn từ chối vũ khí hạt nhân nào.

Phát biểu với tờ báo, các nguồn tin quốc phòng cho biết các bộ trưởng ngoại giao và quốc phòng Phần Lan, ông Pekka Haavisto và ông Antti Kaikkonen, đã đưa ra "cam kết" với NATO vào tháng 7 rằng họ sẽ không thiết lập "các hạn chế quốc gia nào" nếu đơn của Helsinki được chấp nhận.

Điều này có nghĩa là vũ khí hạt nhân của NATO có thể đi qua, hoặc được đặt trên lãnh thổ Phần Lan. Ngoài ra, không có bất kỳ hạn chế nào đối với việc thành lập các căn cứ của NATO trong nước.

Theo Liên đoàn các nhà khoa học Mỹ, nước này đã có khoảng 100 vũ khí hạt nhân ở châu Âu, được đặt ở Bỉ, Đức, Ý, Hà Lan và Thổ Nhĩ Kỳ.

Anh và Pháp, cả hai thành viên NATO, cũng duy trì kho vũ khí hạt nhân độc lập của riêng mình.

Đầu tháng này, chính phủ Ba Lan cho biết họ đã tổ chức các cuộc thảo luận với chính phủ Mỹ về việc lưu trữ vũ khí hạt nhân, mặc dù điều này chưa được Washington xác nhận.

Tổng thống Ba Lan Andrzej Duda tuyên bố rằng có một "cơ hội tiềm năng" cho đất nước của ông trong việc tham gia vào "chương trình chia sẻ hạt nhân".

Theo ông Duda, NATO là một "liên minh hạt nhân", sử dụng kho vũ khí hạt nhân của mình để "gìn giữ hòa bình, ngăn chặn áp bức".

Tầm quan trọng của một biện pháp răn đe hạt nhân đã được khẳng định trong Khái niệm chiến lược năm 2022 của NATO, được liên minh này thông qua tại hội nghị thượng đỉnh ở Madrid vào tháng 6.

Tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg hoan nghênh đơn xin gia nhập từ Phần Lan và Thụy Điển vào tháng 5, mô tả động thái này là một "thời điểm lịch sử" đối với liên minh.

Ông nói: "Tôi nhiệt liệt hoan nghênh yêu cầu gia nhập NATO của Phần Lan và Thụy Điển. Các bạn là đối tác thân thiết nhất của chúng tôi. Tất cả các đồng minh đều đồng ý về tầm quan trọng của việc mở rộng NATO. Tất cả chúng tôi đồng ý rằng chúng ta phải sát cánh cùng nhau và đây là thời khắc lịch sử mà chúng ta phải nắm bắt. Đây là thời điểm quan trọng vì sự an toàn của chúng ta".

Đơn xin gia nhập NATO của Phần Lan và Thụy Điển đã được quốc hội của 28 trong số 30 quốc gia thành viên liên minh thông qua, Hungary và Thổ Nhĩ Kỳ là hai nước duy nhất còn lại chưa chấp thuận.

Vấn đề chính là Thổ Nhĩ Kỳ, với việc Ankara cho biết họ sẽ chỉ chấp thuận các thành viên mới nếu họ kiềm chế được lực lượng ly khai người Kurd.

Phát biểu ngày 1/10, Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Tayyip Erdogan cho biết: "Chúng tôi sẽ duy trì lập trường nguyên tắc và kiên quyết về vấn đề này cho đến khi những lời hứa với đất nước chúng tôi được thực hiện".

NATO hiện đang tiến hành cuộc tập trận hạt nhân mang tên "Steadfast Noon", bắt đầu từ ngày 17/10 và sẽ tiếp tục cho đến ngày 30/10. Cuộc tập trận có sự tham gia của khoảng 60 máy bay, bao gồm cả máy bay ném bom B-52 của Mỹ có khả năng mang vũ khí hạt nhân.