Dự án đường sắt Yên Viên - Phả Lại - Hạ Long - Cái Lân khi nào xây dựng?
Theo Bộ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Văn Thể, dự án xây dựng tuyến đường sắt Yên Viên - Phả Lại - Hạ Long - Cái Lân với chiều dài 131 km (43 km xây dựng mới và 88 km cải tạo, nâng cấp), có điểm đầu tại ga Yên Viên, điểm cuối tại cảng Cái Lân.
Dự án có tổng mức đầu tư 7.665 tỷ đồng và được chia thành 4 tiểu dự án vận hành độc lập; đến nay, đã hoàn thành đưa vào khai thác Tiểu dự án 1 đoạn Hạ Long - Cái Lân.
Vè 3 tiểu dự án còn lại: Yên Viên - Lim, Lim - Phả Lại, Phả Lại - Hạ Long đã triển khai đền bù, giải phóng mặt bằng, thi công nền đường và một số hạng mục trên tuyến.
Ban đầu dự án được khởi công từ năm 2005, đến năm 2011, do khó khăn về nguồn vốn nên Chính phủ đã đình hoãn, giãn tiến độ dự án đường sắt Yên Viên - Phả Lại - Hạ Long - Cái Lân cho đến nay.
Dự án đường sắt Yên Viên - Phả Lại - Hạ Long - Cái Lân được phê duyệt đầu tư đã lâu và thực tiễn đã có những thay đổi nhất định về định hướng phát triển kinh tế - xã hội của địa phương, khu vực triển khai Dự án, cần thiết phải đánh giá, cập nhật dự án. Do đó chưa thể bố trí vốn thực hiện Dự án trong kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021 - 2025.
Trong quy hoạch mạng lưới đường sắt thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050 vẫn tiếp tục xác định hoàn thành tuyến đường sắt Yên Viên - Phả Lại - Hạ Long - Cái Lân trong giai đoạn đến năm 2030 nhằm phát triển hài hòa các phương thức vận tải, bảo đảm tính kết nối giữa các phương thức và tối ưu hóa chi phí vận tải, phục vụ phát triển kinh tế - xã hội của vùng và các địa phương dọc tuyến.
Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể cho biết, căn cứ Luật Đầu tư công 2019 và triển khai thực hiện quy hoạch mạng lưới đường sắt nêu trên, Bộ GTVT đã giao Ban Quản lý dự án đường sắt rà soát, nghiên cứu lập điều chỉnh Báo cáo nghiên cứu tiền khả thi dự án đường sắt Yên Viên - Phả Lại - Hạ Long - Cái Lân làm cơ sở báo cáo cấp có thẩm quyền về phương án tiếp tục triển khai nhằm sớm đưa dự án vào khai thác, phát huy hiệu quả các công trình đã đầu tư.
Đồng thời, Bộ GTVT sẽ kiến nghị cấp có thẩm quyền để triển khai đầu tư sau khi có kết quả nghiên cứu, rà soát, đánh giá tổng thể dự án đường sắt Yên Viên - Phả Lại - Hạ Long - Cái Lân.
Được biết, cử tri tỉnh Bắc Ninh cho rằng, dự án tuyến đường sắt Yên Viên - Phả Lại - Hạ Long - Cái Lân đã được Thủ tướng giao GTVT triển khai từ năm 2005 với chiều dài 131 km bằng vốn trái phiếu Chính phủ. Khi triển khai, Bộ cam kết sẽ hoàn thành vào năm 2011.
Tuy nhiên, năm 2011 không những không hoàn thành mà từ đó đến nay hơn 10 năm đã ngừng hẳn việc thi công, gây lãng phí rất lớn.
Với 56% kinh phí đã triển khai, dự án rơi vào tình trạng cầu chờ đường và đường chờ đổ đá, lắp đường ray. Đặc biệt là hàng nghìn hộ dân các tỉnh mà dự án đi qua như Bắc Ninh, Hải Dương, Quảng Ninh bị ảnh hưởng do nằm trong quy hoạch hành lang đường sắt gây khiếu kiện kéo dài, cử tri bức xúc.
Cử tri đề nghị Bộ trưởng Bộ GTVT cho biết dự án có tiếp tục thực hiện hay không trong khi Kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021 - 2025 không có dự án này.
Nếu dừng không triển khai dự án, đề nghị đề nghị Bộ trưởng cho ý kiến, trước mắt có thể bàn giao cho tỉnh Bắc Ninh được sử dụng hiện trạng tuyến dự án đường sắt Lim - Phả Lại (qua địa phận tỉnh Bắc Ninh) nhằm phát triển hệ thống giao thông đường bộ, tránh lãnh phí nguồn vốn đã đầu tư, đồng thời tạo điều kiện cho địa phương phát triển kinh tế xã hội, giảm ùn tắc giao thông.