Dùng giấy tờ nhà đảm bảo để vay tiền, người phụ nữ suýt mất nhà hơn 12 tỷ đồng

Năm 2013, bà Nguyễn Công Hồng Xuân, ngụ số nhà 13/1 Gò Cẩm Đệm (quận Tân Bình) vay ông Hàn Dũng Quang, ngụ 472/50 Cách Mạng Tháng Tám (quận 3) số tiền 1,6 tỷ đồng để trả nợ. Đến năm 2014, số tiền gốc và lãi lên đến 1,86 tỷ đồng. Để đảm bảo số nợ trên, ông Quang yêu cầu bà Xuân ký hợp đồng mua bán căn nhà số 13/1 Gò Cẩm Đệm bằng số tiền đã vay (có công chứng).

Tại hợp đồng này, ông Quang không được sử dụng giấy tờ nhà để mua bán, chuyển nhượng dưới bất kỳ hình thức nào trong thời gian còn hạn trả nợ. Khi bà Xuân trả hết nợ, ông Quang phải trả lại giấy tờ nhà bằng hình thức bán lại hoặc tặng nhà.

Tháng 10/2014 (đến hạn trả nợ), bà Xuân liên hệ ông Quang trả nợ nhưng người đàn ông này tìm cách trì hoãn, rời khỏi nơi cư trú để từ chối nhận tiền trả nợ. Trong thời gian này, bà Xuân sống tại căn nhà trên và chờ ông Quang đến trả nợ.

Tháng 8/2015, bà Xuân bất ngờ bị Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam (Agribank) khởi kiện, yêu cầu phát mãi căn nhà 13/1 Gò Cẩm Đệm để thu hồi nợ. Lúc này, bà Xuân mới biết ông Quang đã mang giấy tờ nhà của bà thế chấp ngân hàng để bảo lãnh Công ty CP Dược phẩm Việt Tâm (184 Bông Sao, quận 8) vay 8 tỷ đồng. Thời điểm này, căn nhà được Ngân hàng Agribank định giá được 12,2 tỷ đồng.

Agribank đã khởi kiện ra TAND quận 8, yêu cầu phát mãi nhà của bà Xuân để thu hồi nợ với số tiền cả gốc và lãi lên đến hơn 9,4 tỷ đồng. Tại phiên tòa xét xử sơ thẩm ngày 30/9/2016, TAND quận 8, HĐXX tuyên vô hiệu hợp đồng thế chấp quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền với đất giữa Agribank với Công ty Việt Tâm và ông Quang.

Tuy nhiên, tại phiên tòa phúc thẩm ngày 15/3/2017, TAND TP.HCM cho rằng, giao dịch này không phải là giao dịch giả tạo. Trong hợp đồng thỏa thuận với bà Xuân, ông Quang chỉ bị hạn chế quyền không được chuyển nhượng, mua bán nhưng không bị hạn chế quyền được thế chấp tài sản. Toà cấp phúc thẩm đã tuyên Agribank thắng kiện, cho phép ngân hàng được phát mãi tài sản để thu hồi nợ.

Không đồng ý với bản án phúc thẩm, bà Xuân làm đơn kháng nghị giám đốc thẩm và Viện KSND Cấp cao tại TP.HCM đã có quyết định kháng nghị. Viện KSND Cấp cao nhận định bản án sơ thẩm, phúc thẩm của TAND quận 8 và TAND TP.HCM có vi phạm nghiêm trọng về thủ tục tố tụng và thiếu sót trong thu thập chứng cứ dẫn đến kết luận và quyết định không phù hợp với những tình tiết khách quan của vụ án.

Tại bản án số 2010/2022/DS-ST của TAND TP.HCM, HĐXX tuyên hủy Hợp đồng mua bán số 019188/HD MBN ngày 10/10/2013 đối với căn nhà số 13/1 Gò Cẩm Đệm, phường 10, giữa nguyên đơn bà Nguyễn Công Hồng Xuân và bị đơn ông Hàn Dũng Quang do vô hiệu.

Tuyên hủy Giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà và QSDĐ hồ sơ gốc số 1544/UB-GCN ngày 24/4/2009 cấp cho ông Hàn Dũng Quang.

Cũng tại bản án này TAND TP.HCM ghi nhận việc bà Nguyễn Công Hồng Xuân chấp nhận yêu cầu của ông Hàn Dũng Quang. Theo đó, bà Xuân có trách nhiệm trả cho ông Quang số tiền gốc và lãi tổng cộng là 3.374.615.000 đồng.

TAND TP.HCM cũng chấp nhận yêu cầu của Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam về việc yêu cầu Công ty Việt Tâm phải trả cho ngân hàng này số tiền tổng cộng là 16.160.000.000 đồng, bao gồm nợ gốc, tiền lãi trong hạn và tiền lãi quá hạn.

Đối với yêu cầu về việc phát mãi tài sản là nhà và đất tại số 13/1 Gò Cẩm Đệm, phường 10, tòa án không chấp nhận do Hợp đồng thế chấp số 17/HĐTC-2014 được xác định là vô hiệu.