Giải quyết bài toán lạm phát: Mỹ ra chính sách giới hạn giá dầu của Nga, Trung Quốc phản đối

Chúng ta đang chứng kiến những tác động tiêu cực từ cuộc chiến giữa Nga-Ukraine ở mọi nơi trên thế giới, đặc biệt là giá năng lượng cao hơn và tình trạng mất an ninh lương thực gia tăng. Vì thế, giới hạn giá dầu của Nga là một trong những công cụ mạnh mẽ nhất để giải quyết nỗi đau mà người Mỹ, và các gia đình trên toàn thế giới đang cảm thấy tại các trạm bơm xăng và cửa hàng tạp hóa.

Vì thế, gần đây, Bộ trưởng Tài chính Mỹ Janet Yellen cho biết, chính sách giới hạn giá dầu Nga sẽ rất quan trọng để giúp giảm lạm phát, khi lạm phát tiêu dùng của Mỹ tăng lên mức cao nhất trong 40 năm là 9,1% trong tuần qua.

Bộ trưởng Tài chính Mỹ Janet Yellen cũng nhận định, cần phải nỗ lực để kiềm chế hai tác động kinh tế chủ chốt từ cuộc khủng hoảng Nga - Ukraine, đó là giá nhiên liệu cao và tình trạng mất an ninh lương thực gia tăng đang quét khắp Hoa Kỳ và trên toàn cầu. Bà nói thêm, chi phí năng lượng cao đã góp phần lớn vào sự gia tăng lạm phát của Mỹ trong những tuần gần đây.

Yellen nói: "Chúng tôi đang chứng kiến những tác động tiêu cực lan tỏa từ cuộc chiến Nga-Ukraine ở mọi nơi trên thế giới, đặc biệt là giá năng lượng cao hơn và tình trạng mất an ninh lương thực gia tăng. Vì thế mà việc giới hạn giá dầu của Nga là một trong những công cụ mạnh mẽ nhất của chúng tôi để giải quyết nỗi đau mà người Mỹ và các gia đình trên toàn thế giới đang cảm thấy tại các cửa hàng bơm xăng và cửa hàng tạp hóa ngay bây giờ".

Giới hạn về giá dầu của Nga giúp cản bước doanh thu cấp cho cỗ máy chiến sự Ukraine

Đồng thời, bà cho biết Mỹ sẽ tiếp tục các cuộc trò chuyện với các quốc gia khác để xem "chúng ta có thể làm gì cùng nhau để giúp những người khác trên thế giới bị ảnh hưởng bởi cuộc chiến của Nga. Nó bao gồm giải quyết tình trạng mất an ninh lương thực, thiết kế chiến lược và thực hiện giới hạn giá dầu của Nga", bà nói thêm.

"Giới hạn về giá dầu của Nga sẽ từ chối doanh thu mà cỗ máy chiến tranh của ông ấy cần", Yellen, người đã vận động các thành viên EU ủng hộ đề xuất giới hạn giá dầu, cho biết các cuộc thảo luận vẫn chưa tập trung vào mức phù hợp cho giới hạn giá đó.

"Chưa có quyết định nào về điều đó. Nhưng về nguyên tắc, chúng tôi muốn một con số nước đi ưu ái rõ ràng tạo cho Nga động lực để tiếp tục sản xuất, điều đó sẽ làm cho hoạt động sản xuất có lợi cho Nga", bà nói. "Việc Nga ngừng bán dầu cho nền kinh tế toàn cầu sẽ rất tốn kém, cả về mặt mất doanh thu ngay lập tức, và nó sẽ có tác động tiêu cực đến năng lực lâu dài của Nga nếu nước này đóng cửa các giếng khoan, để có thể khởi động lại chúng. Vì vậy, tôi nghĩ chúng tôi muốn nói rõ rằng Nga sẽ tiếp tục có động lực để sản xuất".

Nga là nhà cung cấp dầu đáng kể cho thế giới, xuất khẩu hơn 7 triệu thùng / ngày sản phẩm dầu thô và dầu mỏ, chiếm khoảng 13% tổng kim ngạch thương mại dầu mỏ toàn cầu. Xuất khẩu dầu thô của Nga đã duy trì gần mức cao nhất trong ba năm vào tháng 5 và tháng 6 vừa qua, bất chấp các lệnh trừng phạt hiện hành nhưng lượng hàng hóa tải đã bị ảnh hưởng trong những tuần gần đây.

Được biết, khi Washington cấm dầu của Nga và các nước châu Âu tìm cách cắt giảm sử dụng dầu của Nga, giá dầu đã tăng mạnh. Giá dầu thô tăng trên 120 USD / thùng vào tháng 3 sau khi chiến sự Nga-Ukraine bắt đầu. Các nhà kinh tế đã cảnh báo rằng các lệnh cấm tiếp theo có thể đẩy giá lên tới 175 USD / thùng.

Mỹ, EU có thể từ bỏ một số lệnh trừng phạt Nga nếu chính sách giới hạn giá dầu Nga được hiện thực hóa

Washington đã đề xuất một "ngoại lệ về giá" được hiện thực hóa sẽ giúp hủy bỏ lệnh cấm bảo hiểm hàng hải đối với các đơn đặt hàng vận chuyển dầu mỏ, khi nó sẽ ngăn sản lượng dầu hàng triệu thùng / ngày của Nga gặp khó khăn do thiếu bảo hiểm.

Quay trở lại vấn đề, cơ chế giới hạn giá bao gồm việc Mỹ và các quốc gia khác hình thành một tập đoàn để mua dầu của Nga với giá giới hạn đủ thấp để giữ cho sản lượng dầu của Nga có lợi nhuận vừa đủ, và nguồn cung sắp tới nhưng đồng thời khiến Nga không có khả năng tài trợ cho cuộc chiến ở Ukraine nữa.

Yellen nói: "Chúng tôi sẽ xây dựng dựa trên các biện pháp trừng phạt lịch sử mà chúng tôi đã thực hiện khiến ông ấy khó khăn hơn trong việc tiến hành chiến tranh hoặc phát triển nền kinh tế của mình".

Ấn Độ im lặng, Trung Quốc phản đối và kêu gọi nên theo đuổi các cuộc đàm phán hòa bình

Hiện phía Nga đã im lặng trước đề xuất này, trong khi các quốc gia khác như Ấn Độ vẫn chưa phản ứng. Tuy nhiên, Trung Quốc cho biết giới hạn giá có thể làm trầm trọng thêm cuộc khủng hoảng Ukraine. Phát ngôn viên Bộ Thương mại Trung Quốc Shu Jueting cho biết, việc lập liên minh để giới hạn giá này sẽ rất phức tạp và thay vào đó kêu gọi các nước theo đuổi các cuộc đàm phán hòa bình để chấm dứt chiến tranh.

Công cụ này cũng sẽ hấp dẫn đối với nhiều công ty nhập khẩu dầu của Nga

Phía Yellen cho biết, bà hy vọng công cụ này cũng sẽ hấp dẫn đối với nhiều công ty nhập khẩu dầu của Nga, vì nó sẽ giúp giảm thiểu chi phí nhập khẩu dầu cao do các lệnh cấm tài chính và bảo hiểm đối với việc vận chuyển, giao dầu của Nga. Bởi cuối tháng trước, Liên minh châu Âu đã áp đặt lệnh cấm bảo hiểm đối với các tàu vận chuyển dầu của Nga. Các công ty EU, Anh và Mỹ chiếm khoảng 90% bảo hiểm và tái bảo hiểm vận chuyển dầu toàn cầu, điều này sẽ khiến Nga gặp khó khăn trong việc duy trì dòng chảy của dầu khi các lệnh trừng phạt đó càng được lan tỏa hiệu lực vào cuối năm nay.

"Vì vậy, tôi hy vọng rằng Trung Quốc và Ấn Độ sẽ thấy rằng việc quan sát chiến lược giới hạn giá sẽ phục vụ lợi ích của chính họ trong việc hạ giá mà họ phải trả cho dầu của Nga, vì họ là những nhà nhập khẩu quan trọng", Yellen nói.

"Nhưng ngay cả khi họ không tuân theo chính sách giới hạn giá dầu Nga này, tôi nghĩ chắc chắn rằng nhiều quốc gia nhập khẩu dầu của Nga sẽ bị ảnh hưởng bởi lệnh cấm bảo hiểm và dịch vụ tài chính mà EU, và có lẽ tiếp theo là Anh và Mỹ sẽ có hiệu lực".

Bộ trưởng Tài chính còn nói rằng nếu không có giới hạn giá, "chúng tôi có thể sẽ thấy giá toàn cầu cao hơn rất nhiều bởi vì lệnh cấm đó sẽ dẫn đến ... một lượng đáng kể dầu của Nga bị đóng cửa".

Nhưng liệu kế hoạch giới hạn giá có quá phức tạp để thực hiện trên thực tế?

Trong động thái mới nhất, Bộ trưởng Năng lượng Mỹ Jennifer Granholm cho biết sẽ đàm phán với các quốc gia bao gồm Ấn Độ và Nhật Bản để tập hợp sự ủng hộ cho một nỗ lực mới nhằm giới hạn giá dầu của Nga. Bởi vốn dĩ, Ấn Độ đã tăng cường mua nhiên liệu của Nga trong những tháng gần đây, chi 8,8 tỷ đô la cho nhập khẩu xăng dầu và than từ ngày 24 tháng 2 đến ngày 30 tháng 6 - nhiều hơn so với mức chi cho tất cả các mặt hàng của Nga trong năm 2021. Nhật Bản cũng vẫn phụ thuộc nhiều vào nhập khẩu năng lượng từ Nga.

Granholm dự kiến sẽ gặp các đối tác từ Nhóm các quốc gia Quad - Úc, Ấn Độ, Nhật Bản và Mỹ - trong chuyến thăm đến Sydney và cũng sẽ đề cập đến hợp tác cung cấp các khoáng chất quan trọng cần thiết cho công nghệ năng lượng sạch. "Chúng tôi muốn đưa ra phương án tham gia nhóm liên minh người mua sẽ có sức mạnh thị trường lớn hơn để có thể hạ giá dầu, và do đó hạ giá dầu của Nga và giảm lợi nhuận cho Putin", Granholm cho biết.

Tuy nhiên, các nhà phê bình cho rằng kế hoạch giới hạn giá quá phức tạp để thực hiện trên thực tế, đồng thời đặt ra câu hỏi về việc liệu các quốc gia như Trung Quốc và Ấn Độ, những nước mua dầu lớn nhất của Nga liệu có hợp tác hay không.

Huỳnh Dũng  -Theo CNBC/Reuters/Bloomberg/Spglobal