Hai đoạn đường sắt tốc độ cao cần hơn 112.000 tỷ đồng để đầu tư xây dựng

Quy hoạch này cũng đề cập tới nội dung cải tạo, nâng cấp các tuyến đường sắt hiện có, triển khai các tuyến, đoạn tuyến đường sắt mới tăng cường kết nối.

Thông tin về vấn đề này, Đại diện Vụ Kế hoạch đầu tư (Bộ GTVT) cho biết, nhu cầu vốn giai đoạn 2021 - 2030 để chuẩn bị đầu tư và triển khai thực hiện bước đầu 2 đoạn đường sắt tốc độ cao là hơn 112.000 tỷ đồng. Tuy nhiên, số vốn này mới chỉ chiếm 20% tổng nhu cầu vốn cả 2 đoạn. Để hoàn thành cần bố trí vốn tiếp cho giai đoạn sau 2030.

"Với nhu cầu vốn lớn như vậy, vốn ngân sách Trung ương sẽ giữ vai trò chủ đạo trong đầu tư hạ tầng chạy tàu chính và thông tin tín hiệu, chiếm tỷ lệ 80%", đại diện Vụ Kế hoạch đầu tư cho hay.

Cũng theo đại diện Vụ Kế hoạch đầu tư, còn lại 20% là vốn PPP sẽ kêu gọi vốn xã hội hóa theo hình thức đối tác công - tư cho các công trình nhà ga, phương tiện.

Trao đổi với PV Dân Việt về việc huy động vốn đầu tư hạ tầng đường sắt, ông Vũ Anh Minh, Chủ tịch HĐTV Tổng công ty Đường sắt Việt Nam cho biết, phân định rõ nguồn vốn mới kêu gọi được đầu tư từ vốn tư nhân và ODA.

Ông Minh cho rằng: "Kết cấu hạ tầng đường sắt trực tiếp chạy tàu Nhà nước cần bỏ vốn. Còn lại, nhà ga, bãi hàng sẽ kêu gọi vốn từ doanh nghiệp làm. Tương tự, phương tiện vận tải, bảo trì sẽ do doanh nghiệp vận tải đầu tư".

Theo ông Minh, tổng số vốn Nhà nước chi cho kết cấu chạy tàu, chỉ một phần là tiền mặt hoặc bằng phát hành trái phiếu. Phần còn lại phải chuyển đổi bằng lợi ích khác để bù đắp. Tính toán giá trị quỹ đất dọc tuyến sẽ tăng nên chúng ta sẵn sàng đi vay số tiền này trong vòng 20 - 30 năm để làm, chứ không bán đất trước. Khi tuyến đường sắt tốc độ cao đã hình thành, lúc này đất đai có giá trị hơn mới bán.

"Khi đó sẽ thu lại rất nhiều từ chênh lệch giữa tiền lãi vay trong giai đoạn đó và giá trị đất vì hạ tầng giao thông sẽ tạo ra chênh lệch địa tô rất lớn", ông Minh phân tích.

Theo Cục Đường sắt Việt Nam, hiện nay, một số tuyến đường sắt kết nối mới với cảng biển nhận được sự quan tâm của các nhà đầu tư hơn do đã xác định rõ hình thức đầu tư PPP.

Như tuyến đường sắt cảng Vũng Áng - Tân Ấp - Mụ Giạ dài 103km, khổ 1.435mm, kết nối với đường sắt Lào đã được quy hoạch đưa vào lộ trình đầu tư trong cả 2 giai đoạn trước và sau 2030.

Tuyến này thuộc dự án tuyến đường sắt Vũng Áng (Việt Nam) - Viêng Chăn (Lào) có tổng mức đầu tư khoảng 5,062 tỷ USD; Trong đó phần vốn cho đầu tư bên Việt Nam khoảng 1,587 tỷ USD theo mô hình PPP.

Hiện liên danh Công ty TNHH Thương mại dầu khí Lào và Công ty CP Tập đoàn đầu tư HT Việt Nam đã bỏ kinh phí nghiên cứu và trình báo cáo nghiên cứu tiền khả thi.