Lãi suất tiết kiệm vẫn "chót vót", cao nhất trên 10%: Chuyên gia nói gì?

Có ngân hàng thương mại cổ phần vẫn huy động lãi suất tiết kiệm cao nhất trên 10%

Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) ngày 14/6 quyết định tạm dừng tăng lãi suất sau 10 lần tăng liên tiếp, để có thời gian đánh giá về tác động của chiến dịch thắt chặt chính sách tiền tệ khởi động vào tháng 3 năm ngoái.

Các chuyên gia từ bộ phận phân tích của Công ty Chứng khoán VNDirect nhận định: "Đây sẽ là yếu tố tích cực trong điều hành kinh tế vĩ mô của Việt Nam khi áp lực từ tỷ giá không còn, Ngân hàng Nhà nước có điều kiện để tiếp tục giảm lãi suất, hỗ trợ doanh nghiệp và nền kinh tế".

TS. Cấn Văn Lực, Chuyên gia Kinh tế trưởng BIDV cũng cho rằng, dư địa giảm thêm lãi suất điều hành vẫn còn, thậm chí có thể giảm về mức 4% vào năm 2025.

Sau quyết định tạm dừng tăng lãi suất sau 10 lần tăng liên tiếp của Fed, tại văn bản truyền đạt chỉ đạo của Thường trực Chính phủ ban hành ngày 15/6, Thường trực Chính phủ ngay lập tức yêu cầu Ngân hàng Nhà nước giảm lãi suất điều hành ngay trong tháng 6 năm 2023 và định hướng giảm lãi suất huy động và cho vay đối với khách hàng của các tổ chức tín dụng nhằm tích cực hỗ trợ doanh nghiệp, người dân phục hồi sản xuất, kinh doanh, thúc đẩy tăng trưởng; khắc phục hiệu quả ngay việc tăng trưởng tín dụng thấp như 5 tháng vừa qua. Đây cũng là giải pháp thiết thực, cụ thể để giảm mặt bằng lãi suất.

Thường trực Chính phủ cũng yêu cầu Ngân hàng Nhà nước tập trung điều hành thị trường liên ngân hàng, tạo điều kiện thanh khoản cho các tổ chức tín dụng theo hướng giảm dần lãi suất, bảo đảm vốn cho các tổ chức tín dụng, phát huy vai trò dẫn dắt của các ngân hàng thương mại nhà nước.

Trên thực tế, sau 3 lần giảm lãi suất điều hành của Ngân hàng Nhà nước từ đầu năm đến nay, mặt bằng lãi suất trên thị trường dân đã có phần hạ nhiệt. Theo biểu lãi suất niêm yết tại các ngân hàng thương mại, lãi suất tiết kiệm cao nhất đang được niêm yết quanh mức 8,5%/năm (khối ngân hàng thương mại cổ phần), trong khi đó khối ngân hàng thương mại nhà nước lãi suất tiết kiệm cao nhất chỉ còn 6,8%/năm.

Tuy nhiên, lãi suất được các nhà băng huy động trên thực tế lại không chỉ dừng lại ở đó, đặc biệt là tại khối ngân hàng thương mại tư nhân. Khảo sát cho thấy, với các khoản tiết kiệm từ 300 triệu trở lên, khách hàng và ngân hàng hoàn toàn có thể thương lượng lãi suất cao hơn so với biểu lãi suất tiết kiệm niêm yết từ 1-1,5 điểm %. Một số ngân hàng đang có mức lãi suất hấp dẫn như Kienlongbank, VietABank, SHB hay HDBank,… Thậm chí, nhân viên tại một ngân hàng trong số 4 nhà băng này còn "chào" khách với lãi suất tiết kiệm trên 10%/năm, với điều kiện các khoản tiền gửi có giá trị lớn hàng chục tỷ đồng.

Lãi suất cho vay khó giảm nhanh

Như vậy có thể thấy, lãi suất tiết kiệm thực tế tại một số ngân hàng dù đã giảm nhưng vẫn cao chót vót, bỏ xa so với khối ngân hàng thương mại nhà nước. Cộng với nguồn huy động vào giai đoạn "đỉnh cao" của lãi suất thời gian trước đây chưa "tiêu" hết, thì rõ ràng việc giảm nhanh lãi suất cho vay và hạ mặt bằng lãi vay xuống như kỳ vọng của doanh nghiệp là việc không hề đơn giản.

Thừa nhận rằng, giảm lãi suất vẫn là biện pháp vô cùng quan trọng để hỗ trợ doanh nghiệp, TS. Lê Xuân Nghĩa – chuyên gia kinh tế nhấn mạnh, việc kéo giảm thêm lãi suất cho vay về mức hợp lý (khoảng 8 - 9%/năm) sẽ làm giảm áp lực nợ vay cho doanh nghiệp, kích thích sản xuất, kinh doanh và tiêu dùng nội địa. Muốn giảm lãi suất, giải pháp khả thi nhất hiện nay là giảm lãi suất điều hành và tăng cung tiền. Đây là điều Ngân hàng Nhà nước nên cân nhắc, tính toán để có giải pháp ngay trong 6 tháng cuối năm.

Bên cạnh đó cũng có ý kiến cho rằng, giảm lãi suất cho vay không phải là yếu tố quyết định để giải quyết khó khăn của các doanh nghiệp hiện nay, đặc biệt trong bối cảnh cầu yếu, đầu ra không có như hiện nay. "Các chính sách tài khóa, hỗ trợ an sinh phải vào cuộc đồng bộ với chính sách tiền tệ (giảm lãi suất) thì mới có thể kích cầu đầu tư, tiêu dùng, tín dụng, hỗ trợ nền kinh tế phục hồi, giúp doanh nghiệp thoát khó khăn. Ngoài khó khó khăn của khu vực sản xuất, kinh doanh, sự khó khăn, bế tắc của thị trường bất động sản và trái phiếu doanh nghiệp vẫn chưa được tháo gỡ hiệu quả cũng là nguyên nhân gây nên điểm nghẽn dòng tiền. Chỉ khi tất cả các mối rối này được gỡ, dòng tiền mới có thể luân chuyển, tín dụng mới có thể lưu thông", TS. Cấn Văn Lực cho hay.