Muối Việt bị hắt hủi

Cánh đồng muối sạch ở Hậu Lộc (Thanh Hoá).

Việc cấp hạn ngạch nhập khẩu muối không chỉ Bộ Công Thương tự quyết, mà trước đó có sự thống nhất của Bộ NN&PTNT và Bộ Tài chính.

Đây là những thông tin giải trình của đại diện Bộ Công Thương trong cuộc họp báo ngày 10-3 tại Hà Nội. Việc bộ này cấp hạn ngạch thuế quan cho việc nhập khẩu muối trước đó đã gây nhiều tranh luận, thậm chí có ý kiến cho đây là quyết định làm khó cho diêm dân.

Cho phép nhập cả “muối dân sinh”

Chủ trì  buổi họp báo, ông Nguyễn Thành Biên - Thứ trưởng Bộ Công Thương cho biết: Theo cam kết của Việt Nam với WTO và quy định quản lý hiện hành, muối là một trong những mặt hàng áp dụng chính sách nhập khẩu theo hạn ngạch thuế quan, do đó doanh nghiệp có thể nhập khẩu muối theo hai hình thức:

Thứ nhất,  nhập khẩu theo hạn ngạch thuế quan có giấy phép của Bộ Công Thương. 

Thứ hai, nhập khẩu muối ngoài hạn ngạch thuế quan, không bị hạn chế về số lượng và không cần giấy phép của Bộ Công Thương. Riêng với lượng muối nhập khẩu về để sản xuất, gia công hàng xuất khẩu, tạm nhập tái xuất không tính vào tổng lượng hạn ngạch thuế quan do Bộ Công Thương công bố.

Trên cơ sở các quy định hiện hành và thông lệ trước đây, Bộ Công Thương đã thống nhất với Bộ NN&PTNT, Bộ Tài chính công bố lượng hạn ngạch thuế quan muối năm 2010 là 260.000 tấn. Trong đó, muối để sản xuất công nghiệp là 180.000 tấn, muối chế biến  phục vụ dân sinh là 80.000 tấn. 

Trong tổng số lượng 260.000 tấn muối nói trên có 80.000 tấn do Bộ NN&PTNT  đề nghị cấp phục vụ chế  biến dân sinh (muối ăn, muối iốt).

Đến nay Bộ Công Thương chưa cấp cho doanh nghiệp nào và Bộ NN&PTNT cũng chưa xác nhận cấp hạn ngạch cho lượng muối trên. Theo báo cáo của ngành hải quan, trong 2 tháng đầu năm 2010, lượng muối nhập khẩu là 75.000 tấn, trong đó chỉ có 20.000 tấn là nhập khẩu theo hạn ngạch thuế quan. 

Cho nhập vì doanh nghiệp chê... muối nội

 Theo ông Lê Xuân - Cục trưởng Cục Chế biến nông lâm thủy sản và nghề muối (Bộ NN&PTNT), có hai loại muối chính là muối sản xuất công nghiệp và thủ công. Căn cứ vào đó, Bộ Công Thương cân đối cung cầu trong sản xuất công nghiệp và phục vụ cho tiêu dùng. 

Thực tế, sản lượng muối đến ngày 18-2-2010 đã đạt 150.000 tấn, gấp 4,7 lần so với cùng kỳ năm 2009. Khô hạn, nắng kéo dài gây khó khăn cho ngành trồng trọt, nhưng lại thuận lợi cho sản xuất muối. Dự báo năm nay, lượng muối sẽ đạt trên 1 triệu tấn.

Trong đó, nhu cầu cho tiêu dùng khoảng 500.000 tấn, còn lại  phục vụ cho công nghiệp. Trong quy hoạch của Chính phủ, đến năm 2015, nước ta cơ bản đảm bảo được muối phục vụ cho nhu cầu sản xuất công nghiệp lẫn tiêu dùng. 

Cũng theo Bộ Công Thương, hiện nay hầu hết các nhà máy công nghiệp không dùng muối sản xuất thủ công trong nước và đòi hỏi loại muối chế tạo ở công nghệ cao.

Vì thế, các nhà máy đang nhập muối không phụ thuộc vào việc diêm dân trong nước được mùa hay mất mùa muối, vì họ vẫn phải nhập khẩu.

Thứ trưởng Nguyễn Thành Biên giải thích thêm, không có chuyện Bộ tự túc  đưa ra hạn ngạch thuế quan nhập khẩu muối mà trước đó đã có các buổi họp, thống nhất bằng  văn bản với Bộ NN&PTNT, Bộ Tài chính. Còn giáá muối thấp là do yếu tố khách quan của thời tiết ảnh hướng tới sản xuất và giá muối thế giới.