"Nga đang cố lách các lệnh trừng phạt bằng tiền điện tử"

Tổng thống Nga Vladimir Putin có thể sử dụng tiền điện tử để trốn tránh các lệnh trừng phạt của Mỹ, và các biện pháp trừng phạt khác nhằm vào Điện Kremlin vì cuộc tấn công vô cớ vào Ukraine, một quan chức Bộ Tài chính Mỹ nói với các nhà lập pháp hôm 20/9.

"Vâng, thượng nghị sĩ, điều đó có thể xảy ra", Elizabeth Rosenberg, trợ lý Bộ trưởng Tài chính về Tài trợ Khủng bố và Tội phạm Tài chính Mỹ, cho biết khi Thượng nghị sĩ Elizabeth Warren, hỏi cô rằng liệu tài sản kỹ thuật số có thể được sử dụng để tránh các lệnh trừng phạt hay không.

Ủy ban Thượng viện Mỹ về các vấn đề ngân hàng, nhà ở và đô thị đã triệu tập phiên điều trần để thảo luận về các bước tiếp theo nhằm ngăn chặn việc Nga tiếp tục gây hấn với Ukraine, chẳng hạn như việc tịch thu tài sản từ các nhà tài phiệt Nga, và lời kêu gọi của nhóm các nước G-7 nhằm giới hạn giá dầu của Nga.

Warren cho biết, cô đã lo lắng về khả năng tiền điện tử được giới tinh hoa Nga sử dụng để vượt qua các lệnh trừng phạt kể từ khi đất nước này tấn công Ukraine vào tháng 2.

"Hồi đó chúng tôi đã biết rằng các quốc gia như Triều Tiên đã sử dụng tiền điện tử để vượt qua các lệnh trừng phạt và rửa ít nhất hàng trăm triệu đô la. Và Nga có thể dễ dàng trở thành một phần của điều đó", Warren nói.

Bộ Tài chính Mỹ cũng đã xác định các thực thể Nga đang cố gắng lách các lệnh trừng phạt bằng tiền điện tử. Hai mươi hai cá nhân và hai thực thể, bao gồm một nhóm bán quân sự tân phát xít Đức, đã được chỉ định trong tháng này để giúp tài trợ tiền kỹ thuật số cho Nga trong cuộc chiến ở Ukraine.

Vào tháng 4, cơ quan này đã lần đầu tiên nhắm mục tiêu vào một cơ quan khai thác tiền ảo, cùng với nhà tài phiệt Konstantin Malofeyev, ngân hàng thương mại tư nhân Public Joint Stock Company Transkapitalbank và 40 cá nhân và tổ chức khác do Malofeyev lãnh đạo. Darknet Market Hydra & Garantex, một sàn giao dịch tiền ảo có trụ sở tại Nga, cũng đã bị trừng phạt vào tháng đó một phần để cắt đứt con đường trốn tránh các lệnh trừng phạt tiềm ẩn.

Chính phủ Hoa Kỳ đã chặn quyền truy cập vào tất cả các tài sản của họ có trụ sở tại Hoa Kỳ, hoặc được nắm giữ bởi một người nào đó trực thuộc sự quản lý của Bộ Tài chính Hoa Kỳ, cũng như chặn các giao dịch giữa những người bị trừng phạt và với bất kỳ ai ở Hoa Kỳ.

Nhưng Nga đã phát triển tiền tệ kỹ thuật số của riêng mình vào đầu tháng 2, với hy vọng giao dịch trực tiếp với các quốc gia chấp nhận loại tiền này mà không cần chuyển đổi sang đô la trước. Quốc gia này cũng phát triển các công cụ để che giấu nguồn gốc của các giao dịch vì các sàn giao dịch tiền điện tử có thể được theo dõi trên sổ cái blockchain cơ bản.

Rosenberg xác nhận rằng, các công nghệ tăng cường tính ẩn danh và các công cụ khác được sử dụng để che giấu các giao dịch kỹ thuật số có thể gây trở ngại cho việc thực thi các biện pháp trừng phạt. Kho bạc Mỹ đã ban hành lệnh trừng phạt lần đầu tiên đối với những "máy trộn tiền điện tử" vào tháng 5 và xử phạt một lệnh khác, đó là máy "Tornado Cash" vào tháng 8. 

Tornado Cash, một trong những "máy trộn" tiền số nhiều người dùng nhất hiện nay, đã bị Mỹ xử phạt do bị cho là liên quan đến hacker Triều Tiên và rửa tiền. Kho bạc Mỹ cho biết, dịch vụ này đã giúp rửa tiền kỹ thuật số trị giá hơn 7 tỷ đô la trong ba năm qua bởi các tin tặc Triều Tiên và những kẻ xấu khác do nhà nước bảo trợ. Nhưng những người đam mê tiền điện tử lập luận rằng, việc xử phạt này là một bước đi quá đà và có thể gây ra các hiệu ứng gợn sóng tiêu cực trong ngành công nghiệp công nghệ.

Thậm chí, Warren đã đề cập rằng Coinbase, một nền tảng trao đổi tiền điện tử hàng đầu của Hoa Kỳ, đã đệ đơn kiện Bộ Tài chính Mỹ trong tháng này thay mặt cho người dùng Tornado Cash.

Trong một số trường hợp, các dịch vụ máy trộn tiền điện tử được sử dụng vì những lý do riêng tư chính đáng. Có trong thư kiện của bên nguyên đơn trích dẫn, một nhà phân tích rủi ro bảo mật cấp cao tại Coinbase, đã sử dụng dịch vụ này để ẩn danh các khoản quyên góp cho Ukraine vì lo ngại địa chỉ của mình sẽ bị các nhóm hack của Nga nhắm mục tiêu. Một người khác lo ngại về an ninh của gia đình minh".

"Mỗi người là một người Mỹ chỉ đơn giản muốn tham gia vào các hoạt động hoàn toàn hợp pháp một cách riêng tư", theo đơn kiện. Các nguyên đơn cho rằng nó gây ra thiệt hại về tài chính vì tiền của họ vẫn bị khóa trên Tornado Cash và làm tổn thương người dùng dựa vào các công cụ này vì lý do riêng tư. Đơn kiện cũng yêu cầu Tòa án loại bỏ Tornado Cash khỏi danh sách trừng phạt của Hoa Kỳ.

Giám đốc pháp lý của Coinbase, Paul Grewal, nói với CNBC rằng các biện pháp trừng phạt đã đặt ra "một tiền lệ nguy hiểm", nhưng Rosenberg lại gọi chúng là hiệu quả. "Khi chúng có thể dùng để ngăn chặn bất kỳ tên tội phạm nào (những kẻ) muốn sử dụng máy trộn để rửa tiền, tiền thu được từ tham nhũng hoặc bất kỳ hoạt động tội phạm nào, đó là một con đường hiệu quả mà chúng ta có thể sử dụng để truy lùng và tịch thu, cũng như điều tra", Rosenberg nói thêm.

Được biết, Coinbase là sàn giao dịch tiền điện tử lớn nhất của Hoa Kỳ tính theo khối lượng giao dịch và đã công khai ủng hộ các cải cách tiền điện tử ở Washington, nhưng đồng thời phải xử lý một loạt các cuộc thăm dò gần đây của Ủy ban Chứng khoán và Giao dịch Hoa Kỳ về việc niêm yết các loại tiền điện tử mà cơ quan này cho rằng có thể là chứng khoán chưa đăng ký.