Những dự án điểm về bố trí, sắp xếp ổn định dân cư đẹp như tranh

Theo Cục Kinh tế hợp tác và PTNT (Bộ NNPTNT), trong 10 năm qua (giai đoạn 2013-2022), cả nước đã bố trí, sắp xếp ổn định cho hơn 112.000 hộ, góp phần hạn chế thiệt hại về người, tài sản do thiên tai gây ra, hạn chế di cư tự do, giải quyết việc làm, tăng thu nhập, góp phần giảm nghèo, bảo vệ môi trường và củng cố quốc phòng, an ninh.

Những điểm dân cư đẹp như trong tranh, đạt chuẩn nông thôn mới

Quá trình thực hiện bố trí ổn định dân cư cơ bản đạt hiệu quả và mục tiêu Chương trình đề ra, người dân đến điểm tái định cư có nhà ở khang trang, đời sống, sản xuất từng bước được nâng lên. Đa số các điểm dân cư mới có kết cấu hạ tầng giao thông, điện, cơ sở giáo dục, y tế tốt hơn nơi ở cũ; nhiều điểm dân cư phù hợp với tiêu chí xây dựng nông thôn mới.

Điểm sắp xếp, bố trí dân cư thôn Cầu Xum, xã Thái Niên, huyện Bảo Thắng, tỉnh Lào Cai đẹp như một bức tranh. Nơi đây bố trí cho 35 hộ dân vùng thiên tai, đặc biệt khó khăn. 

Ảnh: Nguyễn Chương

Nằm ngay cạnh thành phố Lào Cai, nhưng thôn Cầu Xum, xã Thái Niên, huyện Bảo Thắng, tỉnh Lào Cai trước đây được ví như một ốc đảo. Muốn vào xóm phải vượt qua con sông Hồng quanh năm nước chảy cuồn cuộn, rồi lội khe, đi dọc các dãy núi mới đến nơi ở của các hộ dân. Bà con sống ở tít trên núi cao. Mỗi khi mùa mưa đến, bà con phải đối mặt với sạt lở đất, lũ quét.

Từ khi chính quyền đến vận động bà con hạ sơn ở vùng thấp, mối lo đã được xóa bỏ. Đường đến thôn Cầu Xum đã không còn cảnh núi cách, sông ngăn như những năm trước đây nữa. Sau 3 năm chuyển về nơi ở mới, các hộ dân ở vùng thiên tai, vùng đặc biệt khó khăn đã có cuộc sống ổn định và sung túc hơn.

Ngôi nhà bề thế của gia đình ông Nguyễn Văn Vững nằm giữa xóm Cầu Xum. Về nơi ở mới, ông thấy cuộc sống thoáng đãng, điều kiện đi lại thuận tiện hơn rất nhiều so với khi ở trong khe, xung quanh toàn đồi núi. Đặc biệt, gia đình ông không còn nỗi lo lũ quét đầu nguồn sông Hồng cũng như tình trạng sạt lở núi như đã từng xảy ra.

Về nơi ở mới, mỗi hộ dân được cấp 400m2 để dựng nhà. Không dừng lại ở đó, điện, đường, trường, trạm được làm đồng bộ. Cái xóm núi nghèo khi xưa, giờ đã thay đổi toàn diện. Bà con không sống trong những ngôi nhà lụp xụp mà là nhà xây kiên cố. Có đường vào xóm, bà con bán được nông sản, cái đói, cái nghèo đã lùi xa, nhiều nhà còn trở thành triệu phú.

Cùng với sắp xếp, bố trí ổn định dân cư cho các hộ dân vùng thiên tai, vùng đặc biệt khó khăn, trong giai đoạn 2005 đến tháng 9/2022, các địa phương, nhất là tại các tỉnh Tây Nguyên đã bố trí ổn định cho hơn 48.000 hộ dân di cư tự do.

Tuyến đường giao thông mới hoàn thành nhờ dự án bố trí, ổn định dân di cư tự do đã góp phần đưa xã xã Đông Thanh, huyện Lâm Hà, tỉnh Lâm Đồng đạt chuẩn xã nông thôn mới nâng cao năm 2021. Ảnh: Nguyễn Chương

Dự án xây dựng điểm bố trí dân cư, ổn định dân di cư tự do Tiểu khu 265, 269, xã Đông Thanh, huyện Lâm Hà, tỉnh Lâm Đồng được triển khai thực hiện từ năm 2019. Đến nay, chủ đầu tư đã hoàn thành tuyến đường giao thông thoáng rộng.

Ông Khổng Văn Trang, người dân tộc Tày, cùng gia đình di cư tự do từ Bắc Giang vào khu vực này từ năm 1996. Khi mới vào, con đường đất cũ nhỏ hẹp nên đi lại rất khó khăn. Ông Trang cùng các hộ dân trong thôn đã hiến đất để mở rộng con đường mới có rãnh thoát nước rộng 5,5m.

Ông Đinh Văn Thế, Chủ tịch UBND xã Đông Thanh, huyện Lâm Hà, tỉnh Lâm Đồng cho biết, trên địa bàn xã hiện có 157 hộ dân di cư tự do đang sinh sống thì có tới 80% hộ giàu, khá, còn lại 20% là hộ trung bình, không có hộ nghèo.

Nhờ nguồn lực 40 tỷ đồng từ dự án, xã Đông Thanh đã xây dựng được  xấp xỉ 20km đường bên tông. "Đây là một trong những cái tạo điều kiện tốt nhất cho xã Đông Thanh để hoàn thành chỉ tiêu xây dựng nông thôn mới của xã và hiện nay xã Đông Thanh đã đạt chuẩn là xã nông thôn mới nâng cao năm 2021 và toàn thể nhân dân cũng rất phấn khởi và thực hiện tốt các chủ trương, chính sách của Đảng và nhà nước" - ông Thế vui mừng chia sẻ.

Kết quả trên là thực tiễn chứng minh rõ nét nhất Chương trình bố trí dân cư là chủ trương, chính sách đúng đắn của Đảng và Nhà nước, được các cấp, ngành và người dân đồng tỉnh ủng hộ, góp phần ổn định kinh tế - xã hội, ổn định đời sống dân cư và có ý nghĩa nhân văn cao cả.

Khu dân cư Bằng La đẹp và an toàn bậc nhất ở Quảng Nam

Khu dân cư Bằng La, xã Trà Leng, huyện Nam Trà My, tỉnh Quảng Nam được coi là dự án điểm về sắp xếp, ổn định dân cư vùng bị thiên tai. Khu dân cư mới này bố trí cho 39 hộ dân ở nóc Ông Đề và làng Tắk Pát có nhà cửa, tài sản bị nước lũ cuốn trôi, vùi lấp trong đợt mưa lũ cuối tháng 10/2020.

Ngôi nhà mới của gia đình chị Hồ Thị Nan nằm cạnh Trường Mẫu giáo Trà Leng. Trận lũ quét khủng khiếp hồi tháng 10/2020 đã cuốn trôi ngôi nhà cùng người chồng, đến giờ vẫn mất tích, không tìm thấy người.

Chuyển về ngôi nhà mới khang trang, chị đã cố gắng vượt qua những ám ảnh về trận lũ quét và những thiệt hại, thương đau cả về thể xác lẫn tinh thần. Đến nay, chị đã có ngôi nhà hạnh phúc cho chính bản thân mình với chồng là anh Nguyễn Kim Chi và con trai 4 tháng tuổi.

Ông Cao Viết Lợi, Phó Bí thư Thường trực Đảng ủy xã Trà Leng, huyện Nam Trà My, tỉnh Quảng Nam cho biết, sau trận mưa bão năm 2020, bà con đã được Nhà nước quan tâm, tạo điều hỗ trợ cho một số ngôi nhà. 

"Bà con cũng đã ổn định về tư tưởng và tập trung vào canh tác trong hộ gia đình của mình, đặc biệt là về trồng trọt, chăn nuôi, trồng các loại cây ăn quả, còn về lâm nghiệp đặc biệt là trồng cây quế Trà My" - ông Lợi thông tin.

Sau hơn một năm tái thiết, khu dân cư Bằng La đang dần ổn định và tràn trề sức sống mới. Ngôi trường mầm non Tra Leng hai tầng khang trang với khuôn viên vui chơi rộng rãi và là nơi học tập của 119 trẻ em trong khu dân cư và các thôn, xóm lân cận. Cùng với đó là nhà sinh hoạt cộng đồng và sân thể thao rộng rãi để trẻ con vui chơi, người già họp làng, thanh niên múa hát...

Đặc biệt, UBND tỉnh Quảng Nam vừa quyết định đầu tư 60 tỷ đồng xây dựng bờ kè nhằm chống sạt lở tuyến bờ sông Leng, bảo vệ, ổn định khu dân cư Bằng La và khu trung tâm hành chính xã Trà Leng. Khi bờ kè này được xây xong, Bằng La sẽ là khu dân cư đẹp và an toàn bậc nhất ở Quảng Nam.