Ông Trần Phương Bình đã chỉ đạo cấp dưới ra sao trong "Đại án DAB giai đoạn 2"

Trong "đại án DAB giai đoạn 2", số tiền mà DAB bị thiệt hại "khủng" là khoản vay không có khả năng chi trả của nhóm khách hàng Hiệp Phú Gia, TTC lên đến hơn 3.139 tỷ đồng (nhóm TTC do Nguyễn Thiện Nhân (đang bỏ trốn) chỉ đạo và điều hành gốm 11 công ty và 16 cá nhân).

Theo tài liệu, tháng 12/2007, Công ty CP Vốn Thái Thịnh (đại diện là Nguyễn Thiện Nhân - Chủ tịch HĐQT) ký hợp đồng nhận đầu tư 100 triệu USD của Vinacapital thời hạn 12 tháng để mua cổ phần hoặc góp vốn tại nhiều công ty mục tiêu (Công ty CP Đầu tư xâu dựng Nhật Quang, Công ty TNHH Hiệp Phú Gia…). TTC sẽ cầm cố toàn bộ cổ phần, vốn góp của TTC tại các công ty mục tiêu cho DAB. Đổi lại, DAB ký hợp đồng khai thác và quản lý tài khoản với Vinacapital đảm bảo cho TTC về khả năng hoàn trả 100 triệu USD tiền tài trợ và lãi tương ứng khi chấm dứt hợp đồng. Năm 2008, Vinacapital không gia hạn hợp đồng và yêu cầu TTC hoàn trả 100 triệu USD.

Do các dự án TTC đầu tư thua lỗ, Nguyễn Thiện Nhân không có khả năng trả nợ. Để tránh bị Vinacapital kiện nên Trần Phương Bình đã chỉ đạo nhân viên tại DAB cho các công ty và cá nhân thuộc nhóm TTC vay 11 khoản với tổng số tiền hơn 1.820 tỷ đồng và xuất quỹ chi hơn 77 tỷ đồng để sử dụng mua lại 5 tài sản của nhóm TTC.

Sau đó, từ năm 2008 đến 2010, Trần Phương Bình tiếp tục chỉ đạo DAB cho nhóm TTC vay 4 khoản với tổng số tiền hơn 904 tỷ đồng. Đến hạn thanh toán, nhóm TTC không có khả năng trả nợ cho DAB, Trần Phương Bình đã bàn bạc, thống nhất với Nguyễn Thiện Nhân để nhóm TTC vay lấy tiền trả nợ cho các tổ chức khác và lấy tiền trả cho các khoản vay đến hạn đảo nợ. Trần Phương Bình đã chỉ đạo DAB cho nhóm TTC vay tiền đảo nợ, lập hợp đồng vay với mục đích vay khống, tự ý định giá giá trị tài sản đảm bảo… Tính đến tháng 12/2018, nhóm TTC còn dư nợ 6 khoản vay với tổng số tiền hơn 3.139 tỷ đồng, thuộc nợ nhóm 5, khách hàng không có khả năng trả nợ.

Một nhóm khách hàng khác cũng được Trần Phương Bình chỉ đạo cho vay sai quy định, gây thiệt hại hơn 3.949 tỷ đổng là nhóm khách hàng M&C do Phùng Ngọc Khánh điều hành và chỉ đạo. Nhóm này từng vay của DAB nhưng đến hạn thanh toán, không có khả năng trả nợ. Trần Phương Bình đã thỏa thuận với Phùng Ngọc Khánh về việc cho Khánh sử dụng pháp nhân của các công ty trong nhóm M&C đứng tên vay tiền tại DAB để trả nợ cho DAB các khoản vay đến hạn. Trần Phương Bình đã chỉ đạo cho nhân viên DAB cho các công ty thuộc nhóm khách hàng M&C vay tiền để đảo nợ và nhận tài sản đảm bảo là dự án Sài Gòn - Ba Son để chứng minh mục đích sử dụng vay vốn tại DAB. Tính đến tháng 12/2018, nhóm khách hàng M&C còn dư nợ 5 khoản tổng số tiền hơn 3.949 tỷ đồng, thuộc nhóm 5, khách hàng không có khả năng trả nợ.

Tháng 12/2011, Trần Phương Bình chỉ đạo Nguyễn Đức Tài - Giám đốc Sở giao dịch DAB để Tài chỉ đạo các nhân viên cho giải chấp căn nhà số 198 Lê Thánh Tôn (Q.1, căn nhà này đang là tài sản đảm bảo cho khoản vay 53,4 tỷ đồng của bà Nguyễn Thị Thu Trang) để gán nợ cho 3 khoản vay của ông Huỳnh Bá Thành, bà Vũ Thị Liên, ông Huỳnh Bá Tân, dẫn đến khoản vay của bà Trang thành ra không có tài sản đảm bảo. Tính đến tháng 12/2018 khoản vay của bà Trang còn dư nợ hơn 105 tỷ đồng, không có khả năng thanh toán.

Từ tháng 5/2013 đến tháng 9/2013, Trần Phương Bình đã phê duyệt, chỉ đạo Nguyễn Thị Ngọc Vân, Nguyễn Đức Tài để Vân, Tài chỉ đạo các nhân viên Sở giao dịch DAB lập hồ sơ cho các công ty thuộc nhóm khách hàng Đồng Tiến vay tín dụng (10 khoản vay tín chấp) không đúng đối tượng cho vay, trái quy định của Ngân hàng Nhà nước, của DAB. Tính đến tháng 12/2018, 10 hợp đồng cho vay tín chấp nêu trên còn dư nợ hơn 393 tỷ đồng, gồm: Hơn 222 tỷ đồng nợ gốc và hơn 170 tỷ đồng nợ lãi, hiện các khoản vay này không có tài sản đảm bảo để xử lý nợ vay.

Còn đối với nhóm khách hàng Tân Vạn Hưng do đang bị nợ quá hạn tại DAB nên để đảm bảo tỷ lệ nợ quá hạn ở mức cho phép, Trần Phương Bình đã đưa ra chủ trương và chỉ đạo gom hết về Sở giao dịch DAB để quản lý. Tháng 1/2010, Trần Phương Bình chỉ đạo DAB chi nhánh quận 10 chuyển dư nợ các khoản vay vàng của Công ty Tân Vạn Hưng và DNTN Kim Hiền về DAB Sở giao dịch để cơ cấu. Tháng 12/2012, đến hạn trả nợ, để tránh nợ xấu cho ngân hàng, Trần Phương Bình chỉ đạo Nguyễn Đức Tài để Tài chỉ đạo các nhân viên cơ cấu các khoản vay vàng đến hạn thành dư nợ VND và cho vay 2 khoản vay mới không có tài sản đảm bảo, tiếp tục cơ cấu thành 3 khoản vay của Công ty Tân Vạn Hưng và 1 khoản của DNTN Kim Hiền. Tính đến tháng 9/2019, Công ty Tân Vạn Hưng còn dư nợ hơn 1.000 tỷ đồng, DNTN Kim Hiền còn dư nợ hơn 163 tỷ đồng. Đến nay, các doanh nghiệp này không còn hoạt động.