Ông Trump bị buộc tội: Liệu có nghiêm trọng?

Cựu Tổng thống Donald Trump đến tòa để đối mặt với các cáo buộc liên quan đến việc làm sai lệch hồ sơ kinh doanh. Ảnh: AP

Sau nhiều ngày đồn đoán, cựu Tổng thống Mỹ và ứng cử viên Đảng Cộng hòa năm 2024 Donald Trump đã chính thức bị truy tố 34 trọng tội liên quan đến việc làm giả tài liệu kinh doanh.

Trong vụ buộc tội tại tòa án hình sự Manhattan được cả thế giới theo dõi, trong một bản cáo trạng và tuyên bố sự thật chưa được niêm phong, và trong một cuộc họp báo của công tố viên quận New York Alvin Bragg, bức tranh rõ ràng nhất về vụ kiện chống lại ông Trump đã xuất hiện.

Nhưng các chi tiết mới cũng đặt ra một số câu hỏi, khiến một số chuyên gia pháp lý phải đau đầu về sức ảnh hưởng của vụ việc dựa trên những gì đã biết.

Phát biểu với Al Jazeera, cựu công tố viên liên bang Alan Baron cho biết, dựa trên những gì được biết, có vẻ như đây là một "cuộc tấn công mạnh mẽ" chống lại ông Trump.

Ông nói: "Những nguồn tin quen thuộc với các trường hợp truy tố tương tự ở New York đều nói rằng vấn đề không đơn giản".

John Malcolm, cựu công tố viên liên bang và chuyên gia pháp lý tại Heritage Foundation, một tổ chức tư vấn bảo thủ cho biết cựu tổng thống có thể thắng thế. "34 trọng tội là một vấn đề lớn, đặc biệt nếu bạn đang ngồi ở bàn bào chữa, nhưng ông Trump có những biện pháp bảo vệ mạnh mẽ trước những cáo buộc này".

Về phần mình, công tố viên quận Bragg đã duy trì sức ảnh hưởng của vụ án và cuộc điều tra đằng sau, mặc dù cuộc điều tra dường như gặp bế tắc ở nhiều điểm kể từ lần đầu tiên được đưa ra bởi người tiền nhiệm của ông, Cy Vance Jr.

"Tôi đã làm công việc này 24 năm và tôi không lạ gì với những cuộc điều tra phức tạp nghiêm ngặt", Bragg nói trong một cuộc họp báo hôm 4/4. "Chúng tôi đã tiến hành một cuộc điều tra nghiêm túc, kỹ lưỡng, vụ việc đã sẵn sàng được đưa ra và nó đang được đưa ra".

Chúng ta biết gì về các cáo buộc?

Bản cáo trạng – tài liệu chính thức đưa ra các cáo buộc chống lại ông Trump – đã không được niêm phong sau lần ra tòa đầu tiên của cựu tổng thống hôm 4/4. Cáo trạng buộc tội ông Trump với 34 tội danh "làm sai lệch hồ sơ kinh doanh ở mức độ đầu tiên", một trọng tội loại E, cấp độ thấp nhất trong danh mục cáo buộc thuộc hệ thống hình phạt của New York.

Mặc dù thường là một tội nhẹ theo luật tiểu bang New York, nhưng việc làm giả hồ sơ kinh doanh có thể trở thành trọng tội nếu được thực hiện với "ý định lừa đảo cũng như hỗ trợ và che giấu hành vi phạm tội".

Tất cả các cáo buộc được đưa ra trong bản cáo trạng đều liên quan cụ thể đến các khoản thanh toán cho ngôi sao phim người lớn Stormy Daniels bởi cựu luật sư của ông Trump, Michael Cohen, để đổi lấy sự im lặng của bà trước cáo buộc ngoại tình với Trump một thập kỷ trước đó.

Các cáo buộc tập trung vào cách các khoản hoàn trả của ông Trump cho Cohen được phân loại trong các tài liệu kinh doanh chính thức. Công tố viên tập trung vào séc đưa cho Cohen, hóa đơn hàng tháng do Cohen gửi hoặc các mục trong sổ cái của ông Trump.

Những câu hỏi được đặt ra

Câu hỏi chính mà các cáo buộc nêu ra là việc giả mạo hồ sơ kinh doanh được thực hiện nhằm mục đích gì – phạm tội hay che giấu. Đây là nơi mà tài liệu pháp lý do các công tố viên đệ trình đưa ra các chi tiết hỗ trợ cho vụ án của công tố viên - cũng như các tuyên bố của ông Bragg, phát huy tác dụng.

Cho đến nay, ông Trump chưa bị buộc tội với bất kỳ tội danh nào khác, nhưng trong tuyên bố của mình, các công tố viên đã cáo buộc ông Trump "vi phạm luật bầu cử" và làm giả hồ sơ như một phần "của kế hoạch gây ảnh hưởng đến cuộc bầu cử tổng thống năm 2016". 

Bản vẽ ký họa phòng xử án của ông Donald Trump vào ngày 4/4. Ảnh: Reuters

Trong cuộc họp báo hôm 4/4, ông Bragg cho biết thêm các luật bầu cử được đề cập bao gồm "luật bầu cử của Bang New York, quy định về việc âm mưu thúc đẩy bầu cử bằng các phương tiện bất hợp pháp là phạm tội", cũng như vượt quá "giới hạn đóng góp cho chiến dịch tranh cử của liên bang". 

Bragg cũng cho biết ông Trump đã mô tả sai các khoản thanh toán cho Cohen là vì "mục đích thuế", mà không cung cấp thông tin cụ thể.

Các công tố viên cũng nêu chi tiết hai khoản thanh toán tiền bịt miệng khác như một phần của "kế hoạch". Một khoản cho người gác cửa tại Tháp Trump, người tuyên bố có thông tin về việc cựu tổng thống có con ngoài giá thú, khoản thứ hai cho cựu người mẫu Playboy Karen McDougal, người cũng bị cáo buộc có quan hệ tình cảm với Trump.

Mặc dù không có cáo buộc nào liên quan cụ thể đến hai khoản thanh toán còn lại, nhưng các công tố viên cho biết họ thấy rằng khoản thanh toán cho Daniels không phải cá biệt mà là một phần trong nỗ lực rộng lớn hơn của ông Trump và các đồng minh nhằm tác động đến kết quả bầu cử.

Vụ kiện này lớn đến mức nào?

Các nhà phân tích pháp lý đã nhanh chóng lưu ý rằng các bản cáo trạng của tiểu bang New York có xu hướng cung cấp ít chi tiết hơn so với các khu vực tài phán khác, với việc Bragg nói 4/4 rằng tài liệu buộc tội không bao gồm thêm thông tin về các vi phạm luật bầu cử bị cáo buộc của ông Trump - hoặc các tội thứ cấp khác đang được đề cập - bởi vì "luật pháp không yêu cầu như vậy".

Bragg nhấn mạnh thêm rằng các công tố viên New York chỉ cần chứng minh được việc làm giả hồ sơ kinh doanh đã được thực hiện với ý định phạm tội hoặc che giấu hành vi phạm tội khác. 

Tuy nhiên, Malcolm của Quỹ Di sản lưu ý rằng ông Trump đã bị giám sát vì các vi phạm tài chính trong chiến dịch tranh cử liên bang liên quan đến khoản thanh toán cho Daniels, mà Cohen sau đó đã bị kết án. Các công tố viên liên bang không đưa ra cáo buộc chống lại ông Trump vào thời điểm đó.

"Tôi thấy ấn tượng với tư cách là một luật sư quận đang cố gắng biến một vi phạm liên bang – vốn đã được điều tra bởi các nhà chức trách liên bang đã thông qua vi phạm – thành một bản cáo trạng của tiểu bang để nâng những tội tương đối nhẹ thành trọng tội", ông Malcolm nói .

Ông cũng lưu ý rằng các cáo buộc chống lại ông Trump đặc biệt xoay quanh khoản thanh toán cho Daniels, mặc dù hai khoản thanh toán tiền bịt miệng khác đã được các công tố viên nêu chi tiết.

Không có gì mới lạ

Viết trên tờ New York Times op-ed, Karen Friedman Agnifilo, cựu trợ lý luật sư quận Manhattan, và Norman Eisen, một thành viên cấp cao tại Viện Brookings, đã bác bỏ những tuyên bố rằng vụ việc được xây dựng trên một nền tảng không vững chắc.

"Với việc công bố bản cáo trạng và tuyên bố sự thật kèm theo, giờ đây chúng tôi có thể nói rằng không có gì mới lạ hay khó hiểu trong vụ án này", Agnifilo viết hôm 5/4, lưu ý rằng "việc tạo ra các tài liệu giả mạo để che đậy các vi phạm tài chính trong chiến dịch tranh cử đã nhiều lần xảy ra và bị truy tố ở New York".

Mặc dù các cáo buộc trọng tội trước đây về việc làm sai lệch hồ sơ ở New York có liên quan đến vi phạm luật tài chính của tiểu bang, nhưng Agnifilo viết: "Hết tòa án này đến tòa án khác trên toàn quốc đã công nhận rằng chính quyền tiểu bang có thể thi hành luật tiểu bang trong các trường hợp liên quan đến các ứng cử viên liên bang".