Xuất khẩu gạo những tháng cuối năm 2018 được dự báo tiếp tục sôi động khi nhu cầu của thị trường đang tăng cao, đặc biệt từ những thị trường truyền thống. Dự báo từ nay đến hết năm, sản lượng gạo của Việt Nam sẽ tăng mạnh, đủ đáp ứng nhu cầu cao của thị trường.
Tín hiệu tốt từ thị trường truyền thống
Theo báo cáo của Cục Chế biến và Phát triển thị trường nông sản (Bộ NNPTNT), khối lượng xuất khẩu gạo tháng 7.2018 ước đạt 382.000 tấn, trị giá 195 triệu USD, đưa khối lượng xuất khẩu gạo 7 tháng đầu năm 2018 ước đạt 3,9 triệu tấn với kim ngạch gần 2 tỷ USD, tăng 12,2% về khối lượng và tăng 29,2% về giá trị so với cùng kỳ năm 2017.
Thị trường lúa gạo trong nước sẽ sôi động vào các tháng cuối năm. Ảnh: T.L
Trung Quốc, Indonesia, Philippines vẫn là 3 thị trường nhập khẩu gạo lớn nhất của Việt Nam. Các thị trường có giá trị xuất khẩu tăng mạnh so với cùng kỳ năm 2017 là Indonesia, Philippines và Bờ Biển Ngà.
Cục Chế biến và Phát triển thị trường nông sản dự báo, thị trường lúa gạo trong nước sẽ sôi động vào các tháng cuối năm do nhu cầu tiêu thụ tăng từ các thị trường nhập khẩu. Về cơ cấu gạo xuất khẩu, trong 6 tháng đầu năm, kim ngạch xuất khẩu gạo trắng 5% tấm đạt 550,4 triệu USD, chiếm tỷ lệ cao nhất 30,8%.
Các loại gạo thơm có kim ngạch xuất khẩu đứng thứ 2 với giá trị 472,6 triệu USD, chiếm tỷ lệ 26,5%, thị trường tiêu thụ chủ yếu là Trung Quốc, Ghana và Iraq. Gạo nếp đứng thứ 4 sau gạo trắng 15% tấm với giá trị xuất khẩu 249,3 triệu USD, chiếm tỷ lệ 13,9%. Trung Quốc vẫn là thị trường tiêu thụ gạo nếp lớn nhất với thị phần 81,6%.
Ngoài ra, xuất khẩu gạo cũng bị ảnh hưởng do Trung Quốc tăng cường kiểm soát nhập khẩu và nâng cao tiêu chuẩn về kiểm dịch thực vật với các doanh nghiệp xuất khẩu của Việt Nam. Qua phân tích diễn biến thị trường, dự báo xuất khẩu gạo Việt Nam trong nửa cuối năm 2018 có dấu hiệu tích cực từ thị trường Philippines với nhu cầu nhập 500.000 tấn gạo vào tháng 12.
Giá gạo xuất khẩu của Ấn Độ sẽ có khả năng cao hơn so với các đối thủ cạnh tranh như Việt Nam hay Thái Lan do Chính phủ Ấn Độ vừa công bố nâng giá mua gạo từ nông dân lên 13% so với cùng kỳ năm ngoái bắt đầu từ vụ mùa hiện tại. Nhu cầu nhập khẩu của Iraq trong các tháng tiếp theo sẽ tăng do nước này đang phải cắt giảm diện tích canh tác lúa để đối phó với tình trạng thiếu nước.
Ngoài ra, các nước châu Phi vẫn có nhu cầu nhập khẩu gạo để đáp ứng nhu cầu nội địa ngày càng cao. Đây là những cơ hội cho xuất khẩu gạo của Việt Nam.
Tuy nhiên, ngành gạo cũng sẽ đối mặt nhiều khó khăn khi muốn tăng xuất khẩu do thị trường lớn nhất là Trung Quốc tăng thuế nhập khẩu và tăng cường kiểm soát chất lượng. Đồng thời giá gạo cũng sẽ khó đạt được mức cao do đồng USD tăng giá gây sức ép lên giá xuất khẩu.
Thị trường sẽ đón nhận thêm 23,3 triệu tấn
Theo ghi nhận của Bộ NNPTNT, trong tháng 7 nhu cầu gạo nguyên liệu phục vụ xuất khẩu giảm do các doanh nghiệp đã hoàn tất các hợp đồng xuất khẩu cho Indonesia và Philippines. Trong khi đó, nguồn cung trong nước tăng từ vụ hè thu khiến giá gạo trắng 5% tấm còn 385 USD/ tấn, giảm 14,4% so với tháng trước.
Tại ĐBSCL, giá lúa tươi IR50405 đạt bình quân 5.000 đồng/kg, giá lúa khô IR50405 bình quân 6.000 đồng/kg, thấp hơn 100 – 200 đồng/kg so với cùng kỳ tháng trước. Giá lúa Jasmine và lúa thơm cũng giảm xuống còn 6.300 đồng/kg với lúa khô và 5.600 đồng với lúa tươi, thấp hơn khoảng 100 – 200 đồng so với tháng trước. Tuy nhiên, giá lúa các loại vẫn cao hơn từ 400 – 600 đồng/kg so với cùng thời điểm năm 2017.
Đề cập đến giá lúa gạo trong thời gian qua, Thứ trưởng Bộ NNPTNT Hà Công Tuấn cho biết, giá gạo Việt xuất khẩu ngày càng cải thiện nhờ tỷ lệ gạo cao cấp và gạo thơm xuất khẩu ngày càng nhiều, chiếm đến 80%. Để đạt được thành tựu này, ông Tuấn cho hay, ngành gạo đã có sự chuyển đổi cơ cấu giống.
Cụ thể, ở miền Nam, cơ cấu giống gạo chất lượng cao và gạo nếp hiện chiếm tới 80%, gạo thường giảm dần và còn rất ít. Ở miền Bắc, cơ cấu giống chất lượng cao cũng đạt 43%, tăng 7% so với trước kia.
Thông tin từ Cục Trồng trọt (Bộ NNPTNT) cho hay, từ nay đến cuối năm, ngành còn thu hoạch thêm 3 vụ lúa. Nếu điều kiện thời tiết không bất thường, có khả năng sản lượng lúa đạt 23,3 triệu tấn, nâng sản lượng lúa cả năm lên 43,9 triệu tấn, tăng ít nhất 1,2 triệu tấn so với năm 2017.
Ngành lúa gạo đang không ngừng nỗ lực để nâng cao năng suất, sản lượng và chất lượng sản phẩm.
Theo ông Nguyễn Hồng Sơn - Cục trưởng Cục Trồng trọt, ngành sẽ tăng cường sử dụng giống tốt, giống chất lượng cao phù hợp với vùng sinh thái kết hợp với quy trình thâm canh tốt, ứng dụng khoa học công nghệ, áp dụng cơ giới hóa để giảm chi phí sản xuất, nâng cao năng suất, chất lượng, tăng nhanh giá trị và khả năng cạnh tranh của từng sản phẩm.