Đang ăn nên làm ra với nghề sửa chữa điện tử, điện lạnh ở Thanh Hóa, nghe theo tiếng gọi từ bố, anh Lê Lệnh Thuận (1984) rời nơi “chôn rau cắt rốn” lên mảnh đất Tả Phìn (Sa Pa, Lào Cai) trồng lan “giấc mộng vua Trần”. Mỗi năm, anh Thuận bỏ túi 400 triệu đồng từ loài hoa lan Trần Mộng này.
Tốt nghiệp trường Cao đẳng Kỹ thuật Cao Thắng ở Sài Gòn, anh Lê Lệnh Thuận (sinh 1984) làm nghề sửa chữa điện tử, điện lạnh có thu nhập 7 triệu/tháng. Anh Thuận kể: Bố tôi lên Sa Pa công tác bên quân đội từ những năm 1979, nghe theo tiếng gọi của bố, năm 2009, tôi từ bỏ nghề kỹ sư điện tử ở Thanh Hóa lên đội 4, thôn Sả Séng (xã Tả Phìn, huyện Sa Pa, tỉnh Lào Cai) lập nghiệp với nghề trồng lan Trần Mộng.
Anh Thuận bên một chậu địa lan Trần Mộng khủng. "Hoa lan giấc mộng vua Trần có hương thơm ngát, hoa bền, cành hoa dài cả mét, cành lá xum xuê tượng trưng cho sự phát tài, phát lộc nên giới thượng lưu, dân nhà giàu ưa chuộng" - anh Thuận cho biết.
Lên với vùng đất mới, anh Thuận đang loay hoay tìm việc làm thì tình cờ phát hiện bà con đồng bào người Dao, người Mông ở đây bày bán và chơi loài địa lan Trần Mộng. Với bản tính tò mò của người học nghề sửa chữa điện tử, anh Thuận nhanh chóng bị mê hoặc bởi vẻ đẹp quyến rũ và duyên dáng của loài hoa địa lan Trần Mộng này nên quyết định mua giống của bà con ở đây trồng thử.
Theo anh Thuận, loài hoa lan "giấc mộng vua Trần" này có với nhiều loại và cho ra hoa xanh ngọc, vàng chanh, nâu đỏ...
Trò chuyện với chúng tôi, anh Thuận nhớ lại: Ban đầu, tôi chỉ trồng từ 50 đến 70 chậu lan Trần Mộng. Về sau, biết được loài cây này cho giá trị kinh tế cao nên mới bắt đầu học cách ươm giống, học kỹ thuật chăm sóc lan Trần Mộng. Cứ như vậy, mỗi năm số lượng lại tăng lên một tý và hiện tại tôi đang có hơn 500 chậu lan Trần Mộng.
Tùy loại địa lan mà một cành hoa có giá dao động từ 400 nghìn đồng đến 700 nghìn đồng trên một cành
Theo anh Thuận, địa lan Trần Mộng còn có tên là hoa “giấc mộng vua Trần”. Tương truyền, một đêm ngủ mộng vua Trần Anh Tông nhìn thấy một loài địa lan hoa màu hồng rất đẹp và tỏa hương thơm ngát. Kỳ lạ thay, sáng hôm sau tỉnh giấc, có người mang tiến vua một chậu lan y hệt trong giấc mộng của vua Trần. Từ đó, loài lan quý này được mang tên địa lan Trần Mộng, tức giấc mộng của vua Trần.
Những cành hoa đang mọc chi chít bên cạnh giả hành
Chia sẻ kinh nghiệm chăm loài địa lan Trần Mộng, anh Thuận tiết lộ: Tôi dùng phân trâu, bò trộn với vỏ trấu, mùn cưa ủ hoai mục cho vào giá thể để trồng loài địa lan.
“Để một chậu địa lan Trần Mộng có giá trị kinh tế cao thì phải chú ý tới chất lượng cành hoa và tỷ lệ đẻ mầm cây của chậu lan đó. Chọn những cây vừa ra hoa tốt nhưng tỷ lệ đẻ mầm của nó lại cực khỏe. Thường thì trong một năm một cây lan Trần Mộng trưởng thành chỉ đẻ được một giả hành nhưng những cây giống tốt có giá trị nếu mình chăm sóc tốt, cung cấp dinh dưỡng đầy đủ thì có thể đẻ được 2 giả hành một năm” – anh Thuận tiết lộ.
Một trong những tiêu chí chọn giống tốt đối với địa lan Trần mộng là lá phải xanh tốt và dài 3cm
Những chậu địa lan Trần Mộng nhà anh Thuận mua lại giống từ đồng bào người Mông, người Dao chứ không phải loại địa lan cấy mô nên phải có bí quyết thì hoa mới nở đúng dịp tết.
Nói về bí quyết điều tiết địa lan Trần Mộng ra hoa đúng dịp tết, anh Thuận cho hay: Địa lan Trần Mộng nhà tôi trồng là gen tự nhiên nên không thể điều tiết được như địa lan cấy mô ứng dụng công nghệ cao trồng trong nhà lưới. Tùy vào điều kiện thời tiết (thường là vào rằm tháng 10 âm lịch – PV) mà di chuyển các chậu lan xuống những vùng thấp có khí hậu ấm hơn. Đối với những chậu địa lan có hoa phát triển sớm thì mình chuyển xuống vùng thấp chậm hơn so với những chậu có hoa phát triển chậm.
Một chậu địa lan Trần mộng được anh Thuận bán với giá 70 triệu đồng cho một vị khách giàu sang ở Hà Nội
Để giữ được hoa lan Trần Mộng lâu, anh Thuận khuyến cáo khách hàng không được tưới nước máy vì nước máy có nguyên tố Clo nên hoa sẽ nhanh tàn mà phải tưới nước sạch hoặc nước khoáng. Nếu không có nước sạch nên để nước máy ở ngoài từ 2 – 3 ngày để Clo bay hơi hết thì hẵng tưới. Không nên đặt chậu hoa ở ngoài trời tiếp xúc với mưa, nắng trực tiếp.
Vườn địa lan Trần Mộng nhà anh Thuận được làm lưới che ánh nắng để tránh rụng hoa
“Những chậu địa lan Trần Mộng quý hiếm cho cành hoa từ 70 – 100 cành, dài hơn mét, cho hoa kéo dài từ 3 – 4 tháng, cành lá xum xuê phải tốn rất nhiều thời gian và công chăm bẵm nên được nhiều đại gia “săn lùng”. Mới tháng 9 mà có một số khách hàng quen đã gọi điện đặt hàng rồi nên mình phải chăm sóc, nâng niu như con mọn vậy” – anh Thuận thổ lộ.
Năm 2017, anh Thuận bán được 300 chậu địa lan Trần Mộng, thu về 1,6 tỷ đồng. Sau khi trừ chi phí giống, thuê mặt bằng, nhân công, anh Thuận lãi hơn 400 triệu. Hiện anh Thuận đang có hơn 500 chậu địa lan Trần Mộng, trong đó loại địa lan to quý, có giá từ 40 triệu đồngđến 70 triệu đồng/chậu chỉ đếm trên đầu ngón tay.