Theo đánh giá của Chi cục TT và BVTV thì hiện nay thị trường phân bón của Sơn La rất sôi động với sự tham gia của hàng trăm đại lý, cửa hàng, cửa hiệu; trong đó có rất nhiều mẫu mã phân bón mà chỉ có đơn vị chức năng với thẩm quyền và trang thiết bị hiện đại mới có thể đánh giá được chất lượng phân bón cũng như phân giả, phân thật.
“Bây giờ ở đâu cũng có dịch vụ cung ứng phân bón. Không chỉ len lỏi đến tận bản, đến tận các trang trại; những người làm cung ứng dịch vụ phân bón còn biết cách mời chào khách hàng rất chu đáo thông qua tỷ lệ hoa hồng, cách thức thanh toán có lợi cho người khó khăn như trả chậm, trả góp; đổi nông sản… vì thế nên nông dân chúng tôi cũng khó mà tránh được phân bón kém chất lượng” – đó là tâm sự của anh Trần Văn Thành – nông dân ở xã Chiềng Xôm, thành phố Sơn La.
Trao đổi với ông Phạm Hùng, Phó Chi cục trưởng chi cục TT và BVTV Sơn La, ông bảo: Bây giờ dân làm nông nghiệp nhiều, có hiệu quả kinh tế cao nên đầu tư phân bón rất mạnh. Nhưng khó nỗi là dân mình cũng chưa thể phân biệt được phân bón chất lượng cao hay thấp nếu chưa qua 1 qui trình sử dụng. Vì thế, gánh nặng ấy phải do lực lượng chức năng đảm nhiệm, nếu buông lỏng, thiếu sâu sát là dân gánh hậu quả ngay”.
Cũng theo ông Hùng, thời gian vừa qua, Chi cục đã thực hiện hàng chục cuộc kiểm tra, lấy mẫu phân bón từ nhiều đại lý trong tỉnh về thử nghiệm chất lượng. “Trong 15 mẫu phân bón vô cơ của 8 công ty tại 8 đại lí kinh doanh ở các huyện: Thành phố, Mộc Châu, Thuận Châu, Mường La, Sông Mã… được gửi về Trung tâm khảo kiểm nghiệm phân bón Quốc gia đã cho kết quả: Chỉ có 7 mẫu đạt chất lượng; 8 mẫu có chất lượng không phù hợp với qui chuẩn. Chi cục đã tiến hành làm việc với các Công ty phân bón có sản phẩm không phù hợp; lập biên bản vi phạm hành chính và ra quyết định xử phạt đối với các hộ kinh doanh buôn bán phân bón có chất lượng không phù hợp…”.
Trao đổi với bà Nguyễn Thị Tuyển – một trong những đại lý phân bón lớn nhất toàn tỉnh nhưng vừa qua có nhập phải 1 số phân bón kém chất lượng, bị xử phạt hành chính và phải thu hồi hàng chục tấn phân bón kém chất lượng, bà bức xúc: “Các đại lý chúng tôi cũng chỉ là những nạn nhân của phân bón kém chất lượng. Khi chúng tôi nhập hàng về cũng đâu được kiểm tra và cũng không đủ năng lực để kiểm tra, chỉ biết nhập theo đơn vị cung ứng. Vì thế, nếu chất lượng kém chúng tôi cũng không biết. May là vừa qua có sự kiểm tra và thông báo về chất lượng phân bón của Chi cục TT và BVTT nên tôi mới biết trong số hàng mình đang cung ứng, có 1 vài mẫu phân bón kém chất lượng nên vừa bị phạt, vừa phải thôi hồi hàng từ các đại lý trong hệ thống. Chúng tôi làm kinh doanh, lấy chứ Tín làm trọng nên không bao giờ muốn cung ứng những loại phân bón chất lượng kém cho nông dân”.
Từ thực tiễn kiểm tra, ông Dương Gia Định, khẳng định: Không thể buông lỏng quản lí thị trường phân bón hiện nay. Thời gian tới, chúng tôi sẽ tăng cường tham mưu, đề xuất các biện pháp quản lí; đẩy mạnh thanh tra, kiểm tra thường kì và đột xuất. Phải làm chủ thị trường phân bón để thiết thực góp phần bảo vệ quyền lợi của nông dân”