Sửa Luật thuế Thu nhập cá nhân: Nhiều băn khoăn

Đề xuất này đã được đông đảo các đại biểu Quốc hội trong phiên thảo luận ngày 5.11 ủng hộ vì cho rằng việc giảm thuế TNCN là hành động chia sẻ khó khăn thiết thực đối với người lao động và là biện pháp kích cầu cần thiết đối với nền kinh tế.

Ảnh minh họa

Mặc dù, đứng về góc độ bảo vệ nguồn thu của ngân sách thì không ít ý kiến lo ngại không phù hợp với tên gọi là thuế TNCN, mà dễ gây hiểu rằng đây là luật thuế cho người có “thu nhập cao” do số lượng người phải nộp thuế TNCN chỉ còn khoảng 1 triệu người, giảm tới gần ¾ so với mức gần 3,9 triệu người hiện đang có nghĩa vụ nộp thuế TNCN.

Bỏ sang một bên mối lo ngại nguồn thu ngân sách bị ảnh hưởng, thì đề xuất sửa đổi Luật TNCN còn bộc lộ nhiều điểm hạn chế khi đưa ra những quy định “cứng nhắc” bằng các con số tuyệt đối (mức khởi điểm nộp thuế và giảm trừ phụ thuộc đối với người nộp thuế). Điều này sẽ khiến Luật chưa thông qua đã có nguy cơ sớm lỗi thời bởi giá cả thị trường không bao giờ đứng yên.

Trước đây, Bộ tài chính từng đưa ra đề xuất mức khởi điểm tính thuế nên bằng 8 lần lương tối thiểu còn mức giảm trừ gia cảnh bằng 3 lần lương tối thiểu. Đề xuất này được Bộ Tài chính bảo vệ bằng quan điểm nhằm tạo sự linh hoạt trong việc tính thuế TNCN khi các chính sách liên quan có biến động, đồng thời tạo sự ổn định đối với Luật thuế TNCN, tránh tình trạng nay sửa, mai sửa.

Tuy nhiên, không hiểu vì lý do gì mà Bộ Tài chính lại bác bỏ chính đề xuất này của mình và thay vào đó là đề xuất mức khởi điểm nộp thuế TNCN “cứng” là 9 triệu đồng và mức giảm trừ cho mỗi người phụ thuộc là 3,6 triệu đồng/tháng như mới trình lên Quốc hội.

Cũng theo tờ trình của Chính phủ, đề xuất trên dự kiến khiến NSNN năm 2013 giảm thu khoảng 5.200 tỷ đồng; năm 2014 giảm thu khoảng 13.350 tỷ đồng.

Trong các phiên làm việc trước đó, Chính phủ và Quốc hội dự kiến NSNN năm 2013 sẽ tăng chi thêm khoảng 20.700 tỷ đồng để tăng lương tối thiểu từ mức 1,05 triệu đồng hiện tại lên 1,15 triệu đồng từ tháng 7.2013.

Có thể thấy việc cân đối thu chi cho NSNN và đảm bảo quyền lợi người dân thông qua việc sửa Luật Thuế TNCN không phải là một bài toán dễ dàng. Tuy nhiên, để giải bài toán này, yếu tố xây dựng một sắc thuế TNCN mang đúng nghĩa, đồng thời linh hoạt và phù hợp lâu dài cũng nên được tính đến thận trọng hơn.

Đỗ Hà