Thủ tướng khen Thống đốc Lê Minh Hưng điều hành không gây sốc

Thống đốc NHNN Lê Minh Hưng

“Đồng chí Lê Minh Hưng là bộ trưởng trẻ nhất trong Chính phủ, nhưng đã điều hành khá tốt, mạnh dạn và đặc biệt kết hợp chính sách tiền tệ, tài khóa đúng đắn, chủ động.Trong đó có mấy việc như không để cú sốc nào xảy ra, hay những tin đồn thất thiệt Tổng thống mới của Mỹ sẽ rút tiền USD về nước…”, Thủ tướng khích lệ.

Hôm nay, ngày 5.1, ngành ngân hàng tổ chức tổng kết hoạt động năm 2016 và triển khai nhiệm vụ năm 2017. Nhìn lại năm 2016, công tác điều hành chính sách tiền tệ của Ngân hàng Nhà nước có nhiều điểm sáng, hệ thống ngân hàng cũng nhiều ổn định.

Giảm cú sốc tỷ giá

Điểm sáng thứ nhất đó là điều hành tỷ giá. Mặc dù thị trường thế giới trong năm 2016 dính hai cú sốc lớn, đó là sự kiện Brexit (người dân nước Anh bỏ phiếu thông qua nước Anh rời khỏi Liên minh Châu Âu) và nước Mỹ có Tổng thống mới là Donal Trump nhưng Thống đốc Lê Minh Hưng cũng “tự nhận” là có khá nhiều thành quả. Cụ thể, thị trường ngoại tệ, tỷ giá trong suốt năm qua đã khá ổn định, tạo được lòng tin của người dân vào đồng tiền Việt Nam.

“Cho đến thời điểm này, đồng tiền Việt Nam mất giá khoảng 1,1 - 1,2%, thanh khoản ngoại tệ trên thị trường vẫn rất ổn định”, Thống đốc thông tin.

Ngoài ra, theo ông Hưng, nếu bình thường như năm trước thì Ngân hàng Nhà nước đã phải can thiệp vào thị trường ngoại tệ rất mạnh để giữ ổn định tỷ giá, nhưng năm nay không phải can thiệp nhiều nhưng thị trường vẫn ổn định, thanh khoản đảm bảo.

Về điểm này, TS. Võ Trí Thành, nguyên Phó Viện trưởng Viện nghiên cứu và quản lý chính sách kinh tế trung ương (CIEM), đánh giá cách thức điều hành của NHNN từ đầu năm tới giờ là bước tiến tích cực.

“Với cách điều hành ấy, tỷ giá thị trường hơn, chính sách phản ứng tốt hơn với thị trường, linh hoạt hơn. Tỷ giá linh hoạt hơn sẽ tạo điều kiện linh hoạt hơn cho chính sách tiền tệ, hấp thụ tốt hơn các cú sốc từ bên ngoài đối với nền kinh tế”, ông Thành bình luận.

Điểm sáng thứ hai, đó là lãi suất. Nhận thấy áp lực rất lớn trong điều hành lãi suất ngay từ đầu năm, Thống đốc Lê Minh Hưng đã có những chính sách rất uyển chuyển linh hoạt.

Trong quá trình điều hành, NHNN sử dụng linh hoạt các công cụ để điều tiết thanh khoản hệ thống dư thừa hợp lý, lãi suất liên ngân hàng ở mức thấp, qua đó, tạo điều kiện ổn định lãi suất thị trường. Đồng thời, NHNN chỉ đạo các TCTD thực hiện các biện pháp cân đối vốn duy trì ổn định lãi suất huy động, tiết giảm chi phí, nâng ccao hiệu quả kinh doanh để giảm lãi suất cho vay.

Kết quả, đến cuối năm 2016, bình quân lãi suất cho vay giảm 0,5 - 1%. Mặt bằng lãi suất huy động sau khi tăng nhẹ 0,2 – 0,3% trong 3 tháng đầu năm 2016 đã bắt đầu đi vào ổn định từ tháng 4 một số TCTD đã giảm 0,3 – 0,5% lãi suất huy động, tạo tiền đề giảm lãi suất cho vay.

“Đây là một nỗ lực rất lớn của Ngân hàng Nhà nước và các bộ ngành trong điều hành”, ông Hưng nhìn nhận.

Thủ tướng đặt hàng lãi suất Thống đốc

Điểm sáng thứ ba chính là quyết liệt thực hiện tái cơ cấu, xử lý các ngân hàng yếu kém và nợ xấu. Nhiều ý kiến cho rằng năm 2016 quá trình tái cơ cấu diễn ra rất trầm lắng, nhưng trên thực tế không phải như vậy.

Việc thực hiện bước tái cơ cấu các TCTD và xử lý nợ xấu là việc rất trọng tâm của NHNN trong chỉ đạo, điều hành trong năm  2016. NHNN đã tiếp nối công việc giai đoạn trước, thực hiện đánh giá tổng kết lại tất cả quá trình tái cơ cấu trong năm 2011-2015. Đối với 3 ngân hàng được mua mua với giá 0 đồng (OceanBank, Ngân hàng Xây dựng và GPBank), NHNN tăng cường kiểm soát, giám sát chặt chẽ hoạt động. Căn cứ diễn biến thực tiễn của từng ngân hàng để chỉ đạo, điều hành cụ thể.

Thống đốc Lê Minh Hưng đã quyết liệt chỉ đạo đơn vị chức năng xây dựng, đánh giá toàn diện đề án để triển khai ngân hàng 0 đồng và xin ý kiến các bộ, ngành ngành liên quan. Sau đó trình lên Thủ tướng Chính phủ, Chính phủ đã trình Bộ Chính trị. Bộ Chính trị đã cho ý kiến chỉ đạo,hiện NHNN đang hoàn thiện theo ý kiến chỉ đạo của các cấp, sau đó trình Thủ tướng để triển khai.

Riêng nợ xấu vẫn được giữ ổn định ở mức dưới 3%. Tính đến 30.11.2016, tỷ lệ nợ xấu ước tính còn khoảng 2,46%. VAMC đã thực hiện mua 839 khoản nợ, với tổng dư nợ gốc là 23283 tỷ đồng, giá mua nợ là 22.483 tỷ đồng.

Điểm sáng nữa là tiếp tục triển khai đồng bộ các giải pháp quản lý hoạt động kinh doanh vàng theo Nghị định 24/2012/NĐ-CP, thị trường vàng trong năm 2016 về cơ bản ổn định và tự điều tiết.

Một điểm đáng ghi nhận đó là diễn biến tín dụng và cơ cấu tín dụng phù hợp với chỉ tiêu và định hướng điều hành của NHNN. Tính đến 29.12.2016, tăng trưởng tín dụng toàn ngành đạt 18,71%. Cơ cấu tín dụng diễn biến tích cực theo hướng mở rộng tín dụng đi đối với an toàn, chất lượng, tập trung chủ yếu cho lĩnh vực sản xuất kinh doanh, tín dụng đối với lĩnh vực đầu tư, kinh doanh bất động sản chậm lại.

Tuy vậy, Thống đốc Lê Minh Hưng cũng nhận định sang năm 2017kinh tế thế giới được dự báo có tăng trưởng nhưng vẫn bấp bênh, chính sách các nước khá khác nhau có thể tác động đến chính sách của Việt Nam.

“Do đó, điều hành chính sách tiền tệ trong năm tới phải cẩn trọng, nhưng linh hoạt mới có thể hài hòa được các mục tiêu”, Thống đốc Lê Minh Hưng nhận định.

Đặc biệt, NHNN dự kiến trong năm 2017 sẽ chịu áp lực tăng lãi suất do mục tiêu tăng trưởng GDP khá cao.

“Tuy nhiên, với chỉ đạo của Thủ tướng, ngành ngân hàng vẫn phải cố gắng phấn đấu giảm mặt bằng lãi suất trung dài hạn, tạo điều kiện cho doanh nghiệp tiếp cận tín dụng”, Thống đốc Lê Minh Hưng hứa.

Thủ tướng cũng đặt ra cho bài toán cho Thống đốc Lê Minh Hưng là vấn đề tham mưu.

“Câu chuyện hiện nay là vấn đề tham mưu, chúng ta kìm chế lạm phát, huy động tiền vào mà không có phương án tốt thì cộng lại sẽ lại làm tăng lạm phát. Cách tốt nhất là giữ giá đồng Việt Nam để người ta đầu tư vào các đồng chí ạ”, Thủ tướng nói.

Phân tích thêm về vấn đề này, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cho rằng, nếu huy động không khéo thì sẽ có hại và lại kéo theo tin đồn.

Một bài toán hóc búa nữa với vị trưởng ngành trẻ nhất mà Thủ tướng đặt ra: “Với 5 triệu tỷ tín dụng của nền kinh tế thì có hơn 2 triệu tỷ nợ công, vậy lãi suất phải tính như thế nào. Đó là bài toán hóc búa với nền kinh tế mà ngành phải tính toán”