Tôm hùm xanh rớt giá thê thảm, rẻ chưa từng có nhưng người mua vẫn thờ ơ

Tại Sông Cầu (Phú Yên) nơi có khoảng 70.000 lồng nuôi tôm hùm thương phẩm, trong đó gần 10.000 lồng nuôi tôm đã đến lúc xuất bán nhưng không có thương lái đến mua. Một số hộ nuôi tôm đành bán bớt để lấy tiền mua thức ăn cho tôm, tiếp tục nuôi đàn tôm quá lứa chờ giá lên.

Nuôi tôm hùm nhiều năm tại Sông Cầu (Phú Yên), anh Nguyễn Quốc Huy cho biết nhà anh vừa nuôi tôm hùm vừa cung cấp các loại hải sản cho các đầu mối khắp cả nước. “Tôm hùm trước đây 80% là để phục vụ xuất khẩu sang Trung Quốc, 20% còn lại “xuất khẩu tại chỗ”, tức là phục vụ nhà hàng và khách du lịch nhưng nay do ảnh hưởng nặng nề của dịch bệnh Covid-19 nên tôm hùm không thể tiêu thụ được, người nuôi đang rất khó khăn”, anh Huy nói.

 Không xuất khẩu được do ảnh hưởng của dịch Covid-19 nên tôm hùm hiện nay chủ yếu được tiêu thụ bởi thị trường trong nước.

“Vào khoảng giữa tháng 2, khi tôm không xuất khẩu như trước nên được bán buôn cho các vựa hải sản. Khi ấy, tôm hùm trở thành trào lưu, nhà nhà ăn tôm hùm. Nhưng tôm hùm là món ăn xa xỉ và không thể ăn thường xuyên được nên càng ngày sức mua càng giảm vì tiền để mua 1kg tôm hùm người ta có thể mua được mấy kg thực phẩm khác”, anh Huy chia sẻ.

Theo anh Huy, vì tiêu thụ khó nên người nuôi chủ động giảm số lượng lồng bè, trước nuôi 10 lồng thì giảm xuống còn 5-6 lồng. “Nhà tôi có 10 lồng nuôi tôm hùm, riêng tiền đầu tư mỗi lồng bè hết 10 triệu, tiền tôm giống khoảng 10 triệu đồng. Giờ tôm lớn, ăn nhiều nên mỗi ngày chi phí thức ăn cho mỗi lồng khoảng 500.000 đồng. Để có tiền mua thức ăn, những người nuôi tôm như tôi phải cất tôm lên bán ít một, mỗi ngày 5-10kg mặc dù giá bán giảm 30%”, anh Huy nói.

Nhiều hộ nuôi tôm hùm phải bán với giá lỗ để lấy tiền mua thức ăn duy trì đàn tôm.

“Thương lái trả giá rất rẻ, họ thu mua cả lồng khoảng 200kg với giá 480.000 đồng/kg. Như vậy, nếu bán với giá đó, mỗi cân tôm hùm xanh lỗ 150.000 đồng nên chúng tôi không bán. Những người nuôi tôm như tôi hiện đang trông ngóng từng ngày, mong dịch bệnh hết để người nuôi tôm có thể tiêu thụ được mà không bị lỗ như hiện nay”, anh Huy thở dài.

Anh Thịnh Quốc, một người nuôi tôm tại Phan Rang (Ninh Thuận) ngán ngẩm vì cả khối tài sản đổ vào tôm mà đến khi tôm được bán lại không tiêu thụ được, thương lái thì ép giá. “Phải cầm cố sổ đỏ cho ngân hàng để lấy tiền đầu tư nuôi tôm và duy trì lồng bè mà giờ thương lái ép giá, trả giá 500.000 đồng/kg khi mua cả lồng nên tôi không bán buôn mà tách ra bán lẻ mỗi ngày vài cân. 

Nhà tôi hiện có khoảng 1 tấn tôm hùm, cả khối tài sản đổ vào con tôm mà giờ dịch bệnh thế này khiến tôm không thể xuất khẩu được, nhà hàng đóng cửa, xe khách liên tỉnh không hoạt động, tôi muốn bán lẻ cũng không biết bán kiểu gì. Vì tôm càng lớn càng ăn nhiều thức ăn, người nuôi muốn có tiền duy trì nuôi tôm nên đành bán lẻ, được đồng nào hay đồng đó”, anh Quốc nói.

Với giá bán hiện nay, người nuôi tôm hùm đang phải chịu lỗ 150.000 đồng/kg.

Để hòa vốn, theo anh Quốc, mỗi cân tôm hùm xanh phải bán với giá trên 600.000đ/kg. “Giá đó nếu tôm đạt thì hòa vốn, vì nào tiền giống, tiền công làm lồng nuôi, chưa kể tiền lãi ngân hàng, tiền công lặn trên nắng dưới nước cả năm trời. Nếu rủi ro hơn, tôm hao không đạt thì bán giá trên vẫn còn lỗ nặng”.

Là thương lái thu mua tôm, chị Cao Nguyện (trú tại Cam Ranh, Khánh Hòa) cho biết mấy hôm nay tôm bắt đầu lên 30.000 đồng/kg tại bè, tức là giá 480.000 đồng/kg nhưng người dân vẫn không muốn bán.

“Thu mua với giá như vậy nhưng chúng tôi phải mất thêm 4,5 triệu đồng tiền thuê thuyền ra thu hoạch tôm, thuê thêm 9-10 người thợ đi lấy tôm, nhặt tôm, rồi thuê xe chở nước về làm hồ đe rộng cho tôm nghỉ ngơi, tiền công đóng hàng, tiền bao bì, tiền cước máy bay, cước xe … Bên bán thì muốn mua rẻ, bên nuôi thì muốn tăng giá, thương lái cũng chỉ là người ở giữa. Không nên nói thương lái ép giá dân vì đó là thuận mua vừa bán. Mọi năm tôm xuất khẩu với giá cao, lúc đó cũng nhờ thương lái mà nông dân tiêu thụ tôm được giá. Năm nay dịch bệnh, không chỉ riêng tôm mà rất nhiều thứ trượt giá, thương lái cũng đã giúp bà con tiêu thụ phần nào rồi”, chị Nguyện chia sẻ.

Do tôm hùm không phải mặt hàng thực phẩm thiết yếu, mọi người chỉ ăn một lần cho biết nên sức mua thời gian gần đây giảm rõ rệt.

Ghi nhận tại cửa hàng chuyên bán hải sản tại quận Bắc Từ Liêm (Hà Nội), dù giá tôm hùm xanh size 3-4 con/kg chỉ còn 600.000 đồng/kg nhưng rất ít khách mua. 

Chị Hằng, chủ cửa hàng hải sản, cho biết: “Dạo cuối tháng 2, dân mình đổ xô đi giải cứu tôm hùm vì từ trước đến nay, tôm hùm luôn được coi là mặt hàng cao cấp, xa xỉ với giá thành đắt đỏ, giờ được bán tràn lan khắp nơi với giá rẻ. Có ngày tôi bán sỉ cho các mối cả tấn tôm các loại, hiện giờ thì giá rẻ hơn cả đợt giải cứu nhưng khách mua thưa thớt lắm.

Mỗi ngày, tôi bán không nổi 10kg vì tôm hùm dù rẻ nhưng giá vẫn cao hơn các loại hải sản khác, chỉ để ăn chơi thôi chứ không phải thực phẩm thiết yếu. Khách chỉ mua ăn một lần ăn cho biết chứ tiền đâu mà ăn suốt, giỏi lắm ăn 2-3 lần là chán chứ không như cá hay mực”.

Theo Hiệp hội chế biến và xuất khẩu thủy sản (VASEP), dịch Covid 19 lây lan mạnh trên toàn cầu khiến cho sản xuất và xuất khẩu thủy sản của cả nước bị ảnh hưởng nặng nề. Diễn biến dịch bệnh Covid còn đang rất phức tạp tại các nước trên thế giới, do vậy, trong vài tháng tới, tình hình xuất khẩu chắc chắn tiếp tục bị tác động giảm. Doanh nghiệp chưa thể thoát khỏi tình trạng bị sụt giảm, hoãn/hủy đơn hàng, vận tải hàng hóa khó khăn, việc thanh toán cũng không thuận lợi, sẽ có không ít doanh nghiệp không thể trụ vững vì thiếu vốn để duy trì, để quay vòng kinh doanh.