TP.HCM: Tuyến metro số 1 đang gặp phải những khó khăn gì?

Theo Ban quản lý đường sắt đô thị TP.HCM (MAUR - chủ đầu tư), dự án tuyến metro số 1 có tổng mức đầu tư hơn 43.700 tỷ đồng, trong đó vốn ODA chiếm hơn 38.200 tỷ đồng, gồm hơn 14.333 tỷ đồng vốn cấp phát và gần 23.932 tỷ đồng vốn vay lại.

Đến nay, vốn ODA từ trung ương cấp phát cho tuyến metro số 1 đã được giải ngân hơn 10.340 tỷ đồng, giá trị vốn còn lại chưa giải ngân là hơn 3.987 tỷ đồng. Tuy nhiên, kế hoạch vốn nước ngoài cấp phát từ ngân sách trung ương trung hạn giai đoạn 2021-2025 cho dự án chỉ là 1.704 tỉ đồng (đạt 43% nhu cầu).

UBND TP.HCM đã nhiều lần kiến nghị Bộ Kế hoạch - Đầu tư bố trí bổ sung số vốn ODA cấp phát còn thiếu là 2.283 tỷ đồng nhưng vấn chưa được chấp thuận.

Cũng theo MAUR, việc chậm ký kết phụ lục hợp đồng số 19 (hợp đồng Tư vấn chung) đã ảnh hưởng đến nhiều đầu việc quan trọng của tuyến metro số 1 như: tư vấn, đào tạo lái tàu, nhân viên điều độ, trưởng ga, lắp đặt hệ thống công nghệ thông tin...

Năm 2007, MAUR ký hợp đồng với liên danh NJPT thực hiện tư vấn cho dự án metro số 1, trị giá gần 1.300 tỷ đồng. Hợp đồng được ký dựa trên tiến độ dự kiến ban đầu của công trình với thời gian hoàn thành năm 2015. 

Dự án sau đó gặp nhiều vướng mắc, phải điều chỉnh thời gian hoàn thành, dẫn đến hợp đồng tư vấn chung phát sinh nhiều công việc, phải bổ sung các phụ lục hợp đồng. Từ năm 2009 đến 2017, MAUR ký kết với liên danh NJPT 18 phụ lục, riêng phụ lục hợp đồng số 19 từ tháng 4/2017 đến nay chưa xong.

Trước đó, do quá trình chờ ký phụ lục số 19 kéo dài, cuối năm 2020 liên danh NJPT đã ngưng đào tạo 58 học viên lái tàu của tuyến metro số 1. Tháng 7/2021, liên danh NJPT cũng tạm dừng một số dịch vụ cho dự án. Đại diện MAUR cho biết, đã kiến nghị UBND TP.HCM sớm xem xét, phê duyệt dự toán chi phí phát sinh tư vấn chung tuyến metro số 1 khoảng 1.669 tỷ đồng, để có cơ sở ký hợp đồng số 19 tiếp tục các dịch vụ.