Trung Quốc "mở cửa" thế nào cho thanh long, chuối qua cửa khẩu Lào Cai?

Ông Hà Đức Thuận, Phó Trưởng ban Quản lý Khu Kinh tế tỉnh Lào Cai cho biết, sau khi phía Trung Quốc tạm dừng nhập khẩu chuối và thanh long qua cửa khẩu Hà Khẩu, lượng chuối trên địa bàn tỉnh bí đầu ra, xảy ra tình trạng ùn ứ. Còn thanh long từ các tỉnh phía Nam chở lên, hàng loạt xe đều phải quay đầu, chuyển sang các cửa khẩu khác.

Tuy nhiên, sau khi các cơ quan chức năng tỉnh Lào Cai liên tục trao đổi với phía Trung Quốc về việc mở lại cửa khẩu, đến nay phía Trung Quốc đã mở cửa nhập khẩu chuối và thanh long trở lại tại Hà Khẩu.

Trong 3 ngày (từ 29 - 31/8), đã có 12 xe tải vận chuyển hơn 300 tấn chuối quả xuất qua biên giới, chủ yếu là sản phẩm địa phương. Tuy nhiên, các nông sản phải chở bằng xe nhỏ (xe nóng) chứ không phải xe đông lạnh.

“Xe đông lạnh chở chuối, thanh long bằng vẫn chưa thể xuất qua Lào Cai, trong khi nhu cầu xuất khẩu mặt hàng này từ thị trường miền Nam, bao gồm cả chuối quả và thanh long mới thực sự lớn. Hiện UBND tỉnh Lào Cai đang lên kế hoạch tổ chức Hội đàm trực tuyến sớm nhất với phía Hà Khẩu (Trung Quốc) để có giải pháp tháo gỡ khó khăn cho hoạt động xuất nhập khẩu trong điều kiện phòng, chống dịch COVID-19”, ông Thuận nói.

Được biết, tại Lào Cai, chuối tiêu xanh từ nay đến cuối năm thu hoạch khoảng 17.500 tấn, tập trung vào tháng 9 – 11, dự kiến trong tháng 9 thu hoạch 2.000 tấn. Vừa qua, tại huyện Mường Khương (Lào Cai), do bí đầu ra, chỉ trong vòng 1 tuần, người dân đã phải đổ bỏ hơn 150 tấn chuối chín, thiệt hại khoảng 600 triệu đồng.

Hiện, còn một tỉnh có lượng chuối tồn đọng lớn nữa là Lai Châu. Trao đổi với Tiền Phong, ông Đặng Văn Châu, Giám đốc Sở NN&PTNT tỉnh này cho biết, hiện nay sản lượng chuối đến kỳ thu hoạch tồn đọng, chưa tiêu thụ khoảng 3.000 tấn. Trong tháng 9, tỉnh có khoảng 4.000 tấn chuối và ước tính hết năm 2021, tổng sản lượng chuối của tỉnh này đạt 45.000 tấn.

Theo ông Châu, thị trường nhập khẩu chuối của Lai Châu chủ yếu là Trung Quốc. Lượng chuối của tỉnh xuất khẩu qua cửa khẩu Ma Lù Thàng (Lai Châu) khoảng 17.973 tấn, xuất khẩu qua thương nhân và cửa khẩu của tỉnh khác (Hà Giang, Lào Cai, Lạng Sơn) và tiêu thụ trong nước là 9.027 tấn.

Tuy nhiên, do dịch bệnh COVID-19 diễn biến phức tạp, doanh nghiệp phía Trung Quốc đã tạm dừng nhập khẩu tại cửa khẩu Ma Lù Thàng đối với mặt hàng chuối từ ngày 8/7 đến nay chưa hoạt động trở lại. Trên địa bàn tỉnh chưa có nhà máy chế biến sản phẩm từ quả chuối tươi nên đã ảnh hưởng đến việc tiêu thụ, giá giảm sâu.

Ông Châu cho biết, hiện UBND tỉnh Lai Châu đang làm việc với tỉnh Vân Nam (Trung Quốc) để tìm các giải pháp tháo gỡ, trong đó đề nghị mở cửa nhập khẩu chuối trở lại qua cửa khẩu Ma Lù Thàng.