Trung Quốc tung đòn đáp trả Canada sau vụ “công chúa Huawei”

Hai công dân Canada chính thức bị truy tố tội gián điệp.

Theo báo Canada The Globe and Mail, quyết định truy tố đánh dấu tương lai không mấy sáng sủa với hai công dân Michael Kovrig và Michael Spavor, vì tỉ lệ kết án ở Trung Quốc là 99%.

Kovrig bị truy tố tội thu thập bí mật quốc gia và thông tin tình báo của Trung Quốc cho các cá nhân ở bên ngoài Trung Quốc. Spavor bị truy tố tội thu thập bí mật quốc gia Trung Quốc và cung cấp thông tin mật trái phép cho các cá nhân ở ngoài lãnh thổ Trung Quốc.

Viện kiểm sát nhân dân thành phố Đan Đông, Trung Quốc khẳng định quyết định truy tố là đúng pháp luật.

Kovrig từng là nhà ngoại giao Canada trong khi Spavor là doanh nhân đóng vai trò trung gian trong các hoạt động làm ăn giữa Trung Quốc và Triều Tiên.

Hai công dân Canada đối mặt với bản án cao nhất là tù chung thân. Nhưng nếu được xác định phạm tội ít nghiêm trọng, cả hai có thể chỉ phải ngồi tù vài năm.

Kovrig và Spavor đều bị bắt giữ vào ngày 10.12.2018, vài ngày sau khi Canada bắt giám đốc tài chính Huawei Mạnh Vãn Chu – con gái người sáng lập tập đoàn Huawei Mạnh Hoành Vĩ.

Theo nguồn tin của báo Canada, Kovrig và Spavor bị thẩm vấn 6-8 giờ mỗi ngày, bị giam giữ trong phòng kín suốt 24 giờ cho đến giữa tháng 1 năm nay. Cả hai cũng không được gặp luật sư.

Báo Canada nhận định, quyết định truy tố hai công dân trên diễn ra sau khi tòa án Canada quyết định vẫn tiếp tục xem xét dẫn độ bà Mạnh sang Mỹ.

Hai công dân Canada từ lâu được coi như “con tin trên phương diện ngoại giao” và Trung Quốc cảm thấy cần phải tung đòn đáp trả vì bà Mạnh khó có khả năng sớm được tự do, theo tờ The Globe and Mail.

Sau khi bị truy tố, Kovrig và Spavor sẽ bị xét xử trước tòa và chờ quyết định tuyên án. Quy trình này có thể kéo dài tới vài năm.

Gordon Houlden, người từng là nhà ngoại giao, hiện là giám đốc Viện Trung Quốc ở Đại học Alberta, Canada, đánh giá “cơ hội để Kovrig và Spavor được sớm trả tự do là rất thấp. Họ sẽ phải tuân thủ đúng quy trình xét xử kéo dài nhiều năm”.

Một luật sư Canada đánh giá, vì Kovrig và Spavor bị truy tố tội gián điệp nên “rất khó có khả năng phiên tòa được xét xử công khai, thậm chí phán quyết của tòa cũng có thể không được công bố rộng rãi”.

Canada nhiều lần yêu cầu Trung Quốc trả tự do ngay lập tức cho Kovrig và Spavor với lý do hai công dân này bị bắt giữ quá tùy tiện. Ngược lại, Trung Quốc cũng yêu cầu Canada trả tự do cho bà Mạnh.