Từ hôm nay, công dân tạm trú không cần về quê làm thẻ căn cước

Tháng 7 là thời điểm nhiều chính sách quan trọng có hiệu lực. Đặc biệt, việc Luật Cư trú có hiệu lực dẫn tới nhiều thay đổi trong đăng ký thường trú, tạm trú cũng như cấp sổ hộ khẩu, làm CCCD.

Ngừng cấp sổ hộ khẩu giấy

Sổ hộ khẩu, sổ tạm trú đã gắn liền với mỗi hộ dân hàng chục năm qua, nhưng từ hôm nay, ngày 1/7, người dân khi đi làm thủ tục đăng ký thường trú không còn được cấp sổ hộ khẩu, làm thủ tục đăng ký tạm trú không còn được cấp sổ tạm trú. Đồng thời, các cuốn sổ này nếu mất, bị hư hỏng, rách nát… cũng không còn được cấp lại.

Thay vào đó, người dân được chọn lựa cách thức đăng ký lưu trú, cư trú trực tuyến qua các cổng dịch vụ công thay vì phải trực tiếp đến cơ quan công an như trước đây. Toàn bộ thông tin về hộ khẩu và cư trú của người dân được cập nhật lên cơ sở dữ liệu cư trú, cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư.

Khi người dân có thay đổi thông tin về cư trú (đăng ký thường trú, tạm trú, tách nhập hộ khẩu...), công an sẽ thu hồi sổ hộ khẩu đã cấp và cập nhật thông tin lên cơ sở dữ liệu. 

Tuy không cấp mới sổ hộ khẩu và sổ tạm trú nhưng 1/7 chưa phải là thời điểm bãi bỏ hoàn toàn hai loại giấy tờ này. Những sổ hộ khẩu, sổ tạm trú đã cấp nếu không có thay đổi thông tin vẫn có giá trị sử dụng đến hết ngày 31/12/2022.

Công an xã, phường, thị trấn có trách nhiệm tiếp nhận các thủ tục thông báo lưu trú, khai báo tạm vắng, đăng ký thường trú, đăng ký tạm trú, gia hạn tạm trú, khai báo thông tin, điều chỉnh thông tin về cư trú, tách hộ, khai báo tạm vắng... và cập nhật thông tin về cư trú của người dân vào cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, cơ sở dữ liệu về cư trú.

Được làm CCCD ở nơi tạm trú

Cũng từ ngày đầu tiên của tháng 7, người dân chính thức được làm CCCD ở nơi tạm trú thay vì phải về nơi thường trú như trước đây. Thời gian tối đa để cấp căn cước công dân cho người dân là 8 ngày làm việc.

Khi đi làm thủ tục cấp CCCD gắn chip, người dân không còn phải điền thông tin trên tờ khai CCCD như trước, mà cán bộ làm thủ tục sẽ tìm kiếm thông tin trong cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, sau đó in phiếu cho người dân kiểm tra, ký và ghi rõ họ tên.

Một điểm mới khác là, Bộ Công an yêu cầu thu hồi mọi chứng minh nhân dân cũ (9 số, 12 số) khi người dân làm thủ tục đổi sang CCCD gắn chip. Trong khi trước đây, chỉ thu hồi với chứng minh nhân dân bị hỏng, bong tróc, không rõ nét, còn các trường hợp khác chỉ bị cắt góc và được trả lại cho người dân.

Mã QR trên thẻ Căn cước công dân chứa thông tin về số chứng minh nhân dân cũ của người dân. Do đó, người dân không cần phải xin giấy xác nhận số CMND và cung cấp khi làm các thủ tục, giao dịch sử dụng số chứng minh nhân dân cũ như trước đây, trừ trường hợp mã QR không có thông tin này.

Mua nhà Hà Nội là có hộ khẩu Hà Nội 

Khi Luật Cư trú 2020 có hiệu lực, việc đăng ký thường trú, tạm trú có nhiều thay đổi.

Theo đó, điều kiện đăng ký thường trú tại 63 tỉnh, thành là như nhau, không phân biệt thành phố trực thuộc Trung ương như trước đây. Đáng chú ý, việc nhập hộ khẩu vào các thành phố lớn có phần "cởi mở" hơn vì đã xóa bỏ điều kiện "thời gian tạm trú", chỉ yêu cầu người dân có chỗ ở hợp pháp là có thể làm thủ tục đăng ký.

Trong thủ tục đăng ký tạm trú, luật không còn yêu cầu người thuê nhà phải có ý kiến đồng ý của chủ nhà.

Luật Cư trú còn bổ sung quy định về những nơi không được đăng ký thường trú, tạm trú như: Nhà nằm trên đất lấn chiếm; nhà đã có quyết định thu hồi đất; nhà đã có quyết định phá dỡ…

Nhiều năm trước, việc có được hộ khẩu Hà Nội là niềm mơ ước của nhiều người dân ngoại tỉnh. Đây cũng chính là cơ hội để nhiều kẻ lợi dụng thu tiền, kiếm chác, làm hộ khẩu cho những người có nhu cầu. Với quy định mới của Luật Cư trú 2020, sổ hộ khẩu Hà Nội không có giá trị "trên giời" như trước.