Hôm 19/2, tỷ phú Michael Bloomberg, một trong những ứng viên tranh cử Tổng thống Mỹ của Đảng Dân chủ bất ngờ gây sốc với tuyên bố sẽ bán đứt tập đoàn Bloomberg LP nếu đắc cử chức chủ nhân Nhà Trắng để tránh mọi sự “mập mờ” giữa lợi ích riêng tư và chức trách công mà ông đảm nhận.

Đây được xem là điểm “khác biệt 180 độ” giữa ứng viên Michael Bloomberg và Tổng thống Mỹ đương nhiệm Donald Trump - người từng nhiều lần bị Đảng Dân chủ chỉ trích lạm quyền Tổng thống vì mục đích cá nhân. Tập đoàn Bloomberg LP hiện là một trong những gã khổng lồ truyền thông lớn nhất toàn cầu với lợi nhuận năm 2018 đạt khoảng 10 tỷ USD. Hồi tháng 3/2018, tập đoàn Forbes ước tính giá trị thị trường của Bloomberg LP vào khoảng 54 tỷ USD.

Tờ Business Insider mới đây đưa tin giá trị tài sản ròng của tỷ phú Michael Bloomberg hiện khoảng 61,8 tỷ USD - xếp ở vị trí thứ 9 trên BXH tỷ phú thế giới. Phần lớn trong số đó đến từ số cổ phần ông nắm giữ trong tập đoàn truyền thông Bloomberg LP.

Vị tỷ phú sinh năm 1942 trong một gia đình gốc Do Thái và tốt nghiệp đại học Harvard năm 1966 với bằng Thạc sĩ quản trị kinh doanh. Từ một nhân viên giao dịch chứng khoán bình thường cho tập đoàn Salomon Brothers, sau 6 năm làm việc miệt mài, Michael Bloomberg dần vươn lên vị trí cổ đông, rồi lãnh đạo, cho đến khi bị đẩy ra khỏi tập đoàn trong một vụ đấu đá nội bộ. Với khoản tiền bồi thường 10 triệu USD, Michael Bloomberg bắt đầu xây dựng đế chế của riêng mình ở tuổi 40 - một công ty phần mềm dịch vụ tài chính mang tên Innovative Market Systems, sau này đổi tên thành Bloomberg LP.

Tập đoàn Innovative Market Systems nhanh chóng phất lên như diều gặp gió khi thời đại công nghệ thông tin phát triển và các công ty tài chính, ngân hàng thi nhau tìm đến dịch vụ phần mềm tài chính do Bloomberg phát triển. Có một thời kỳ dài, Innovative Market Systems tăng trưởng 40% mỗi năm. Năm 1986, Bloomberg đổi tên Innovative Market Systems thành tập đoàn Bloomberg LP mang tên ông.

Khi Bloomberg LP đã vận hành ổn định, năm 1990, ông trùm truyền thông quyết định thành lập hãng thông tấn Bloomberg News chuyên cung cấp thông tin tài chính. Chỉ 20 năm sau đó, năm 2010, Bloomberg News trở thành một trong những kênh thông tin tài chính uy tín nhất thế giới với hơn 2.300 biên tập viên, phóng viên tại nhiều quốc gia và vùng lãnh thổ. Kể từ năm 2012, doanh thu hàng năm của Bloomberg News đã vượt qua Reuters, hãng thông tấn lớn nhất thế giới với lịch sử hơn 150 năm thành lập.

Sau nhiều năm giữ ghế CEO Bloomberg LP, năm 2001, Michael Bloomberg có một quyết định quan trọng trong đời: từ chức CEO tập đoàn khổng lồ này để tranh cử thị trưởng thành phố New York, tham vọng dấn thân vào giới chính trị gia.

Thông qua việc tận dụng khéo léo nguồn lực tài chính và truyền thông rộng lớn trong quá trình tranh cử, Michael Bloomberg dễ dàng trúng cử và trở thành thị trưởng nhiệm kỳ 108 của thành phố New York, đô thị lớn nhất và phức tạp nhất nước Mỹ với hơn 8 triệu dân. Tháng 11/2005, Michael Bloomberg tiếp tục tái đắc cử chức thị trưởng New York và hoàn thành nhiệm kỳ thứ hai đến hết năm 2013.

Với vai trò thị trưởng, ông mang đến một luồng gió mới vào hệ thống quản lý công của New York khi sử dụng không gian làm việc mở thay vì phòng làm việc khép kín để tăng tính minh bạch và gần gũi hơn với nhân viên, không sử dụng thư ký riêng để tiếp xúc và trực tiếp giải quyết mọi vấn đề.

Người dân New York thời điểm đó quen thuộc với hình ảnh vị thị trưởng tỷ phú đi làm và trở về nhà trên chuyến tàu điện ngầm chen chúc giới bình dân. Có đôi khi, ông thậm chí chẳng có chỗ ngồi, phải đứng hàng giờ cùng với những hành khách khác trên toa tàu chật chội. Nhiều năm như thế, Michael Bloomberg đã đi vào lòng người dân New York như một vị thị trưởng gần gũi và đáng kính bậc nhất.

Đầu tháng 11/2019, tỷ phú Michael Bloomberg bất ngờ nhảy vào đường đua tranh cử Tổng thống Mỹ như một cơn gió lạ. Đáng nói, mục đích tranh cử Tổng thống của ông Bloomberg chỉ có một, đó là loại bỏ Donald Trump khỏi chiếc ghế chủ nhân Nhà Trắng.

Không dưới một lần trong các cuộc phỏng vấn với giới truyền thông, ông Michael Bloomberg khẳng định sẵn sàng dành phần lớn khối tài sản khổng lồ của mình để loại bỏ đương kim Tổng thống Donald Trump của Đảng Cộng hòa ra khỏi cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ năm 2020. Ông Bloomberg thậm chí còn “điên rồ” đến mức sẵn sàng chi hàng tỷ USD cho các ứng viên Đảng Dân chủ tranh cử Tổng thống Mỹ nhiệm kỳ mới, ngay cả khi ông có được đề cử hay không.

Hồi đầu năm 2019, Michael Bloomberg trả lời giới truyền thông rằng ông không có ý định chạy đua vào Nhà Trắng. Nhưng vị tỷ phú sau đó đảo ngược quyết định vì “không nghĩ có ứng viên Đảng Dân chủ nào hiện tại đủ tiềm lực để đánh bại Donald Trump”, bao gồm cả cựu Phó Tổng thống Mỹ Joe Biden. Và thế là Michael Bloomberg tự chi tiền để dấn thân vào cuộc đua này, tự thực hiện tham vọng loại bỏ Donald Trump, người mà theo Bloomberg là “đại diện cho mối đe dọa hiện hữu với quốc gia chúng ta”.

“Nguồn lực” mà ông Bloomberg đề cập tới dĩ nhiên là tiền - điều mà ông có nhiều hơn hẳn so với các đối thủ cạnh tranh khác. Khởi động chiến dịch tranh cử của mình, Bloomberg đã chi ít nhất 100 triệu USD để phủ sóng quảng cáo, nâng cao uy tín cá nhân trên truyền hình trong nhiều tuần liền kể từ tháng 11/2019 đến nay. Ông mở ra hàng loạt văn phòng tranh cử với số lượng chưa từng có trên toàn nước Mỹ. Vị tỷ phú tự giới thiệu về mình là một ẩn số bất ngờ, “lựa chọn mới” cho Đảng Dân chủ.

Ngân sách tranh cử dồi dào của Michael Bloomberg và cách ông này “chi đậm” để tiến vào Nhà Trắng đã làm dấy lên phản ứng của hàng loạt ứng viên đảng Dân chủ khác. Những ứng viên này chỉ trích ông Bloomberg sử dụng tài sản khổng lồ cá nhân để tài trợ tuyên truyền trên truyền hình nhưng lại từ chối tranh luận trực tiếp.

Ông Faiz Shakir, Giám đốc truyền thông phụ trách chiến dịch tranh cử của ứng viên Bernie Sanders bức xúc: “Khi ai đó có tiền, họ sẽ sở hữu một sức mạnh đáng kinh ngạc để kéo theo những kết quả có lợi nghiêng về phía mình. Đó là điều ông ta (Michael Bloomberg) đang cố làm với cuộc bầu cử này. Ông ta như thể đang tuyên bố: “Tôi không tham gia vận động tranh cử cấp cơ sở. Tôi không tranh luận. Tôi cũng chẳng gặp mặt ở tòa thị chính hay trả lời câu hỏi nào khác. Tôi sẽ tìm cách mua đứt (bằng tiền của mình)”.”

Ứng viên Elizabeth Warren, thượng nghị sĩ bang Massachusetts và là một trong những ứng cử viên hàng đầu của đảng Dân chủ thì chỉ trích: “Bloomberg không cần người dân, ông ấy chỉ cần túi tiền của mình (trong cuộc tranh cử Tổng thống Mỹ). Tôi nghĩ Bloomberg đã sai”.

Còn đương kim Tổng thống Mỹ Donald Trump thì mỉa mai: “Như công chúng đều thấy, Bloomberg là kẻ thua cuộc có tiền nhưng chẳng biết tranh luận hay thể hiện quan điểm của mình. “Mini Michael Bloomberg” với chiều cao 1,63m chẳng muốn tranh luận trên những diễn đàn với những chính khách chuyên nghiệp”.

Nhiều nhà phân tích nhận định lợi thế duy nhất của Michael Bloomberg trong cuộc đua Tổng thống hóa ra lại chính là bất lợi của ông.

Quan trọng hơn, thông điệp nổi bật trong cuộc đua tranh cử của Bloomberg là đánh bại Tổng thống đương nhiệm Donald Trump bằng bất cứ giá nào. Nhưng kết quả nhiều cuộc khảo sát đều cho thấy Tổng thống Trump hiện vẫn rất được lòng người Mỹ. Kinh tế Mỹ dưới thời Donald Trump được đánh giá là tốt nhất mọi thời đại, khi tỷ lệ thất nghiệp chạm đáy 50 năm còn các chỉ số chứng khoán thì liên tiếp lập đỉnh kỷ lục mới.

Ngay cả khi Mỹ dấn thân vào cuộc chiến tranh thương mại kéo dài 18 tháng với Trung Quốc - nền kinh tế lớn thứ hai thế giới, tăng trưởng GDP Mỹ vẫn ở mức ổn định, thị trường lao động và việc làm không ngừng mở rộng. Mới đây nhất, Trung Quốc vừa cam kết ký vào thỏa thuận thương mại giai đoạn 1 với Mỹ, trong đó hứa hẹn tăng cường nhập khẩu 200 tỷ USD hàng hóa dịch vụ Mỹ trong 2 năm, đặc biệt là các mặt hàng nông sản. Thỏa thuận này được đánh giá là một chiến thắng mới của Trump trước Trung Quốc - đối thủ thương mại lâu nay của Mỹ.

Một bất lợi khác của Michael Bloomberg là ông tham gia tranh cử khá muộn, khi các đối thủ khác đã xây dựng bộ máy tranh cử và vận động nền tảng xong xuôi nhiều tháng trời. Trong bối cảnh như vậy, kế hoạch đổ tiền vào tranh cử để hạ bệ Donald Trump của tỷ phú Michael Bloomberg có vẻ không mấy thuận lợi.

Kết quả các cuộc thăm dò mới nhất cho thấy tỷ phú Bloomberg hiện chỉ đứng ở vị trí thứ 3 trong đề cử Ứng viên Tổng thống của Đảng Dân chủ, xếp sau Thượng nghị sĩ Bernie Sanders và cựu Phó tổng thống Joe Biden.

"Tôi không nghĩ Bloomberg có cơ hội tốt để chiến thắng cuộc bầu cử tổng thống Mỹ trong 2020" - Joe Wert, giáo sư khoa học chính trị, Đại học Đông Nam Indiana, Mỹ nhận định.