Xử lý nghiêm chủ mỏ không bán đất san lấp đúng giá niêm yết

Đó là chỉ đạo mới nhất của Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Trị Võ Văn Hưng để tháo gỡ vướng mắc về nguồn vật liệu đất san lấp phục vụ các công trình, dự án trên địa bàn tỉnh.

Theo Sở TNMT tỉnh Quảng Trị, trên địa bàn tỉnh đang có 3 mỏ đất và mỏ đá có trữ lượng đất làm vật liệu san lấp đã được cấp phép khai thác với tổng trữ lượng khoảng 2,95 triệu m³; hiện tại mới chỉ khai thác khoảng 186.000 m³.

Bên cạnh đó, tỉnh đã cấp phép nạo vét lòng hồ và tận thu đất làm vật liệu san lấp tại 27 hồ thủy lợi trên địa bàn với khối lượng tương đương 14,44 triệu m³ đất; hiện tại mới chỉ nạo vét và tận thu được khoảng 900.000 m³.

Dự kiến năm 2023, nếu thời tiết thuận lợi thì nguồn đất tận thu từ nạo vét lòng hồ có thể đáp ứng được khoảng 5 triệu m³ để làm vật liệu san lấp.

Đối với các mỏ đất đấu giá năm 2022, đến nay đã có 12/16 mỏ đất làm vật liệu san lấp trúng đấu giá đã nộp hồ sơ đề nghị cấp phép thăm dò. Dự kiến đến tháng 4 – 5/2023 sẽ có ít nhất từ 1 – 2 mỏ đất đấu giá được cấp phép khai thác với trữ lượng khoảng 6,4 triệu m³.

Qua rà soát ước tính tổng nhu cầu sử dụng đất làm vật liệu san lấp năm 2023 trên địa bàn tỉnh khoảng 4,2 triệu m³.

Các doanh nghiệp, chủ đầu tư cho biết, việc khai thác, cung ứng vật liệu san lấp trên địa bàn đang gặp nhiều khó khăn, bất cập. Nổi cộm là tình trạng khan hiếm, tăng giá do quảng đường từ mỏ đất đến công trình khá xa; chất lượng đất đắp không phù hợp với thiết kế.

Thực tế, từ năm 2020 đến 2022, do thời tiết bất lợi, mưa lũ nhiều, dị thường nên việc khai thác đất san lấp tại các hồ chứa thuỷ lợi không thể triển khai hoặc chỉ triển khai trong thời gian rất ngắn, không đáp ứng đủ nhu cầu.

 "Trời nắng ráo, nước hồ rút xuống mới khai thác được đất lòng hồ thuỷ lợi. Nhưng mấy năm qua mưa lũ nhiều, nước hồ cao thì làm sao mà khai thác được" – một chủ mỏ đất lòng hồ nói.

Để có đất, các chủ thầu thi công công trình ở huyện Gio Linh, thành phố Đông Hà… phải mua đất tại mỏ đất tại huyện Vĩnh Linh hoặc Hải Lăng với quãng đường lên tới hàng chục km, gây đội giá so với dự toán được duyệt. Bất cập này khiến nhà thầu phải bù lỗ, thậm chí thi công chậm tiến độ, ảnh hưởng đến giải ngân vốn đầu tư công và sự phát triển kinh tế-xã hội.

Tình trạng khan hiếm đất san lấp còn khiến tình trạng khai thác đất trái phép diễn ra, gây mất an ninh trật tự, khó khăn trong công tác quản lý đất đai, tài nguyên khoáng sản.

Một số chủ đầu tư đã linh hoạt, xin cơ chế và được cho phép sử dụng đất dư thừa ở các công trình giải phóng mặt bằng (nơi đất cao) đổ về công trình cần đất san lấp, nhưng không đủ.

Để tháo gỡ những bất cập trên, Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Trị Võ Văn Hưng yêu cầu Sở TNMT tăng cường công tác quản lý, rà soát quy trình thủ tục để đẩy nhanh tiến độ việc cấp phép thăm dò, khai thác các mỏ đất làm vật liệu san lấp sau khi trúng đấu giá.

Đặc biệt, Sở Xây dựng phối hợp với Sở Tài chính cần xây dựng và ban hành giá đất làm vật liệu san lấp sát giá thị trường; thanh tra, kiểm tra giá vật liệu san lấp tại các điểm mỏ, xử lý nghiêm những trường hợp không bán đúng giá niêm yết; gây khan hiếm làm bất ổn thị trường.

Các cơ quan liên quan khác cần rà soát, bổ sung các mỏ vật liệu san lấp nằm trong quy hoạch, phù hợp nhu cầu thực tế của các địa phương, chủ đầu tư.