Bị tin tặc Trung Quốc tấn công, ông lớn Microsoft vẫn không thể bỏ thị trường tỷ dân

Microsoft đã cáo buộc vụ tin tặc xâm nhập chương trình thư điện tử và quản lý lịch làm việc Exchange của tập đoàn này có khả năng lớn liên quan đến một nhóm làm việc cho chính phủ Trung Quốc. Nhưng bất chấp vụ tấn công mạng ảnh hưởng đến hàng trăm nghìn khách hàng sử dụng dịch vụ Exchange, điều này không ngăn cản nỗ lực của Microsoft xâm nhập vào thị trường tỷ dân Trung Quốc.

Một quan chức Mỹ gần đây tiết lộ với CNN rằng có tới 250.000 khách hàng của Microsoft đã bị ảnh hưởng bởi vụ tấn công mạng nghiêm trọng kể trên, và rằng Cơ quan An ninh mạng và An ninh hạt tầng Mỹ (CISA) đã buộc phải phát đi chỉ thị khẩn cấp yêu cầu mọi hệ thống mạng thuộc chính phủ liên bang nâng cấp phần mềm sau vụ việc. 

Bắc Kinh sau đó đã phủ nhận mọi cáo buộc liên quan, nhưng điều này chỉ càng làm cho Microsoft rơi vào một tình thế nhạy cảm. Và dù doanh thu từ Trung Quốc chỉ chiếm một phần nhỏ trong tổng doanh thu của gã khổng lồ công nghệ, Microsoft vẫn coi quốc gia Đông Á này như một trong những thị trường chiến lược quan trọng bậc nhất, kể cả sau vụ tấn công mạng gây ảnh hưởng nghiêm trọng vừa qua.

Microsoft thâm nhập thị trường Trung Quốc vào năm 1992. Trong hàng thập kỷ sau đó, tập đoàn này đã xây dựng ở Trung Quốc một trong tâm nghiên cứu có tên Microsoft Research Lab Asia nhằm gia tăng tầm ảnh hưởng tại thị trường tỷ dân. Ứng dụng phát triển bởi Microsoft Research Lab Asia được sử dụng bởi cả chính phủ và doanh nghiệp Trung Quốc, còn Bing do Microsoft phát triển hiện là công cụ tìm kiếm nước ngoài duy nhất có thị phần tại thị trường đại lục. 

Bất chấp cuộc chiến tranh thương mại Mỹ Trung và những xung đột công nghệ giữa hai nền kinh tế hàng đầu thế giới, Microsoft vẫn không ngừng chiến lược gia tăng tầm ảnh hưởng của Trung Quốc. Tờ CNN nhận định vụ tấn công mạng gần đây sẽ không gây tác động đáng kể hay làm ngừng lại các kế hoạch xây dựng sự hiện diện của Microsoft ở thị trường này. 

Ít lâu trước đó, Microsoft vừa bổ nhiệm một Giám đốc điều hành mới tại khu vực Trung Quốc đại lục, ông Hou Yang. Tập đoàn công nghệ này cũng có hàng thập kỷ xây dựng tầm ảnh hưởng tại Trung Quốc. Phòng nghiên cứu đặt ở Bắc Kinh là nơi ươm mầm nhiều tài năng công nghệ cho Trung Quốc, bao gồm người sáng lập Bytedance Zhang Yiming, giám đốc công nghệ của Alibaba Wang Jian và cựu chủ tịch Baidu Zhang Yaqin.

Người đồng sáng lập Microsoft, tỷ phú Bill Gates đã đến thăm Trung Quốc hàng chục lần kể từ những năm 1990 đến nay và thậm chí còn có cơ hội tiếp đón cựu Chủ tịch Trung Quốc Hồ Cẩm Đào tại nhà riêng ở Washington. Ông Bill Gates còn có mối quan hệ thân thiết với nhiều nhà lãnh đạo Trung Quốc hiện tại như Chủ tịch Tập Cận Bình và Bộ trưởng Ngoại giao Vương Nghị. Ông Vương Nghị từng ca ngợi Bill Gates  là "một người bạn lâu năm của người Trung Quốc", trong khi Chủ tịch Tập Cận Bình đã viết thư cho nhà đồng sáng lập Microsoft vào năm ngoái để cảm ơn ông vì sự đồng hành trong chiến dịch chống đại dịch Covid-19.

Sức ảnh hưởng của Microsoft đã tạo tiền đề cho thành tựu tại thị trường tỷ dân. Microsoft có hơn 6.000 nhân viên ở Trung Quốc, vận hành phòng nghiên cứu công nghệ và nhiều dự án khác. LinkedIn của Microsoft vẫn là một trong số ít các công cụ truyền thông xã hội của phương Tây được sử dụng tại thị trường đại lục. Trong khi công cụ tìm kiếm Google bị chặn, Bing của Microsoft vẫn hoạt động tại Trung Quốc.

Vẫn còn nhiều thách thức cho Microsoft

Tất nhiên, những thành tựu kể trên không đồng nghĩa với việc Microsoft không phải đối mặt với thách thức nào ở Trung Quốc. Thực chất, tính trong năm ngoái, doanh thu từ thị trường Trung Quốc chỉ chiếm chưa đến 2% tổng doanh thu toàn cầu mà gã khổng lồ công nghệ Mỹ kiếm được.

Một số người chỉ ra rằng nguyên nhân đến từ hoạt động vi phạm bản quyền tại Trung Quốc. Năm 2018, cựu CEO Steve Ballmer từng trả lời Fox Business Network rằng đại đa số các công ty Trung Quốc đang sử dụng hệ điều hành của Microsoft nhưng không ai trả tiền, điều này ước tính gây thất thoát khoảng 10 tỷ USD lợi nhuận. Ông Steve Ballmer đã rời Microsoft vào năm 2014.

Các cáo buộc vi phạm bản quyền từ lâu đã gây ra cuộc tranh luận sôi nổi ở Trung Quốc, bao gồm cả sự phản bác của Bắc Kinh. Một nhà khoa học nổi tiếng tại Trung Quốc, ông Ni Guangnan - nhà nghiên cứu tại Học viện Kỹ thuật Trung Quốc từng cáo buộc Microsoft cố tình làm ngơ cho các sản phẩm vi phạm bản quyền hãng này được sử dụng tràn lan, từ đó khiến các hệ điều hành sản xuất trong nước mất đi sức hấp dẫn với người dùng. 

Vào năm 2014, các nhà quản lý Bắc Kinh đã khởi động một cuộc điều tra chống độc quyền nhằm vào hệ thống phần mềm Windows của Microsoft, nhưng kết quả sau đó không được công bố.

Bất chấp những thách thức đó, Microsoft vẫn duy trì mục tiêu tăng cường sự hiện diện tại Trung Quốc. Hãng đang tìm cách phát triển mảng kinh doanh điện toán đám mây bằng cách tăng dung lượng phiên bản Microsoft Azure của Trung Quốc cũng như hợp tác với một công ty công nghệ trong nước để tung sản phẩm ra thị trường. 

Winston Ma, giáo sư Đại học New York đồng thời là cựu giám đốc điều hành tại China Investment Corp., một quỹ đầu tư có chủ quyền Trung Quốc nhận định: “Dễ thấy Microsoft vẫn đang nỗ lực mở rộng hoạt động tại Trung Quốc, bao gồm cả mảng quản lý dữ liệu và an ninh điện toán đám mây”.