Bloomberg: giá ô tô sắp tăng vọt

Giá thành mọi vật liệu để sản xuất ô tô đang tăng lên. Từ các nguyên liệu thô như thép sử dụng để sản xuất thân xe, các bộ phận bánh răng, khung xe cho đến nhựa trong các thanh cản và cửa. Xu hướng tăng giá vẫn tiếp tục, đi kèm với áp lực từ chi phí lao động, chi phí vận chuyển, lạm phát gia tăng, áp lực đầu tư vào nghiên cứu và phát triển công nghệ mới… Tất cả các yếu tố đặt các nhà sản xuất xe hơi vào một bài toán khó.

Một phần lợi thế của ngành công nghiệp ô tô là năng lực sản xuất dựa trên quy mô lớn. Bất chấp sự gia tăng chi phí sản xuất và thiếu nguồn cung chip trong thời gian gia, các nhà sản xuất ô tô vẫn làm hài lòng giới cổ đông. Dù ít phương tiện được tạo ra, nhưng lợi nhuận doanh nghiệp vẫn được đảm bảo.

Nhưng trong diễn biến mới nhất, hàng loạt nhà sản xuất ô tô lớn trên thế giới bắt đầu cảnh báo sẽ giảm sản lượng sản xuất do cuộc khủng hoảng chip ngày càng trầm trọng. Dự kiến tình trạng thiếu hụt chip sẽ làm giảm sản lượng toàn ngành ô tô tới 4 triệu chiếc, tương đương 5% doanh số hàng năm. Sản lượng thấp hơn đồng nghĩa họ không còn được hưởng lợi từ lợi thế quy mô. Tức là áp lực tăng giá bắt đầu xuất hiện.

Việc chi phí sản xuất tăng trong khi sản lượng giảm sẽ sớm gây tác động đến toàn ngành công nghiệp ô tô - ngành vốn có chi phí cố định rất cao. Chẳng hạn, với một nhà sản xuất ô tô có doanh thu 100 tỷ USD. Tập đoàn tư vấn Boston ước tính việc giảm 10% sản lượng tiêu thụ sẽ đẩy lợi nhuận trước thuế giảm 40% . Đó là một kịch bản lạc quan, do phân tích này giả định rằng công ty không bị ảnh hưởng bởi các mức tăng chi phí nguyên liệu và nhân công. Nhưng trong tình hình hiện tại, điều đó không hoàn toàn khả thi. Tức là mức thiệt hại doanh thu và lợi nhuận sẽ còn nghiêm trọng hơn nữa.

Trong tình huống đó, các hãng xe không còn cách nào khác buộc phải giảm ưu đãi và chiết khấu mà trước đây họ đưa ra để thu hút người mua. Nhưng từ lâu, ở những thị trường ô tô lớn nhất thế giới như Mỹ và Trung Quốc, các ưu đãi như vậy đã không còn nhiều để mà cắt giảm.

Một dự báo khác hồi giữa tháng của công ty tư vấn AlixPartners cho thấy cuộc khủng hoảng chip hiện tại có thể sẽ khiến ngành công nghiệp ô tô toàn cầu thiệt hại 110 tỷ USD trong năm nay. Dự báo này tăng mạnh 81,5% so với con số ban đầu 60,6 tỷ USD mà AlixPartners đưa ra hồi cuối tháng 1, khi cuộc khủng hoảng chip bắt đầu ảnh hưởng đến các nhà sản xuất ô tô, buộc một số hãng cắt giảm sản lượng sản xuất tại nhà máy.

“Cuộc khủng hoảng chip do đại dịch gây ra đã trở nên trầm trọng hơn bởi những sự kiện thường không gây ảnh hưởng nhiều đến ngành công nghiệp ô tô, chẳng hạn như vụ cháy nhà máy sản xuất chip quan trọng, thời tiết khắc nghiệt ở Texas và hạn hán ở Đài Loan” - ông Mark Wakefield, một nhà lãnh đạo cấp cao tại AlixPartners cho biết trong một thông cáo báo chí. “Nhưng tất cả những điều này đã hội tụ với cuộc khủng hoảng chip trầm trọng, đe dọa khả năng phục hồi chuỗi cung ứng trong dài hạn”.

Các công ty có rất ít lựa chọn để bù đắp chi phí sản xuất đang gia tăng. Khi áp lực lạm phát tăng lên, người tiêu dùng không còn thoải mái mở hầu bao. Các con số chỉ ra rằng khả năng chi trả cho phương tiện giao thông tại Mỹ đã bắt đầu giảm, tức là người tiêu dùng đang suy nghĩ thận trọng hơn trước khi mua sắm. Ngay cả giá xe cũ cũng đang tăng mạnh trong bối cảnh thiếu hụt chip.

Nếu doanh số bán hàng bắt đầu chậm lại khi giá tiếp tục tăng, các nhà sản xuất ô tô có nguy cơ không thể tạo ra mức lợi nhuận mà họ đã đạt được trong vài tháng qua.