Bồi thường sự cố môi trường biển Formosa: Người dân cần công an điều tra

Kiện cáo về nguồn gốc, kê khai hải sản

Thời gian gần đây, thị trấn Cửa Tùng, huyện Vĩnh Linh, tỉnh Quảng Trị trở nên ồn ào, xáo trộn vì kiện cáo về nguồn gốc, kê khai hải sản. Một trong những người đứng ra kiện là bà Phan Thị Tư (trú khu phố An Hoà 1, thị trấn Cửa Tùng).

Mới đây, ngày 6/5/2021, bà Tư đứng đơn cùng 13 người dân sinh sống, kinh doanh hải sản ở thị trấn Cửa Tùng phản ánh, kiến nghị khẩn cấp đến UBND huyện Vĩnh Linh.

Theo đơn, vừa qua UBND tỉnh Quảng Trị giao Chi cục Bảo vệ môi trường, thuộc Sở Tài nguyên và Môi trường (TNMT) tỉnh Quảng Trị cùng cơ quan liên quan tiêu huỷ gần 500 tấn hải sản tẩm ướp tồn kho sau sự cố môi trường biển của 4 cơ sở chế biến hải sản ở thị trấn Cửa Tùng gồm: Lê Thị Huỳnh (trú khu phố An Du Đông 2) tồn kho hơn 269 tấn; hộ ông Lê Thanh Tùng (trú khu phố An Hoà 2) tồn kho 82,5 tấn; bà Phan Thị Xiêm (trú khu phố An Đức 3) hơn 62 tấn; bà Trần Thị Xây (trú khu phố Quang Hải) 16,4 tấn.

Bà Tư cho biết, đồng tình việc tiêu huỷ hải sản tồn kho nhưng phản đối chủ trương bồi thường cho 4 hộ trên theo các quyết định số 1880/QĐ-TTg; 309/QĐ-TTg; 12/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ vì không có cơ sở pháp lý, tạo điều kiện để một số kẻ lợi dụng "đục nước béo cò".

Theo mục 7, điều 1, Quyết định 1880/QĐ-TTg ngày 29/9/2016 thì chủ cơ sở thu mua, tạm trữ thuỷ sản có kho lạnh, kho cấp đông tại các xã, phường, thị trấn ven biển bị ảnh hưởng bởi sự cố môi trường biển, còn lưu kho các sản phẩm thuỷ sản được thu mua trước ngày 30/8/2016 bị thiệt hại do sự cố môi trường biển thì được bồi thường.

Trong đơn, bà Tư khẳng định, số hải sản tẩm ướp tồn kho của 4 hộ trên là khai khống, thu mua tàng trữ sau tháng 9/2016, sau đó hợp thức hoá chứng từ nhằm gây sức ép với chính quyền để đòi bồi thường.

Theo lời bà Tư, một số cơ sở kinh doanh hải sản đã báo cáo khống khối lượng hàng hải sản tẩm ướp rồi bí mật thu mua, gom hàng hải sản ươn thối, phế thải từ các cơ sở chế biến không thuộc vùng biển bị ảnh hưởng do sự cố môi trường biển để trữ lại trong các kho hàng của họ nhằm đòi bồi thường, trục lợi.

Bà Tư còn tố cáo bà Nguyễn Thị Lan (trú thị trấn Cửa Tùng) thu mua sứa từ nơi khác đưa về tạm trữ trong kho xăng dầu ở cảng Cửa Tùng để tạm trữ. Bà Tư cho rằng, vào tháng 4 hàng năm không còn sứa trên vùng biển Quảng Trị. Vì vậy, bà Lan khai báo mua sứa vào tháng 4 là không đúng.

Bà Tư kiến nghị UBND tỉnh Quảng Trị không bồi thường số hải sản tẩm ướp tồn kho đã tiêu huỷ của 4 hộ nêu trên để tránh bị trục lợi.

Cũng theo bà Tư, Quyết định số 12/QĐ-TTg quy định, thời gian tính thiệt hại tối đa 6 tháng, từ tháng 4/2016 đến tháng 9/2016. Vậy, cần làm rõ cơ sở nào chứng minh các cơ sở thu mua và tồn kho trong khoảng thời gian trên và chứng từ chứng minh nguồn gốc, được thu mua, tạm trữ trong thời gian xảy ra sự cố môi trường biển… 

Cơ quan chức năng cần kiểm tra tính công khai, dân chủ trong việc lấy ý kiến xác nhận của đại diện cộng đồng dân cư trong việc xác minh nguồn gốc thu mua hải sản…

Bà Tư đề nghị chính quyền địa phương chỉ đạo công an vào cuộc điều tra, làm rõ hành vi gian lận, kê khống hàng hoá hải sản để đòi bồi thường của các cơ sở sản xuất…

Cần công an điều tra

Ông Nguyễn Văn Phú – Chủ tịch UBND thị trấn Cửa Tùng cho biết, chính quyền địa phương đã thực hiện đầy đủ thủ tục, trong đó có chứng minh nguồn gốc hải sản tồn kho để bồi thường thiệt hại cho 4 hộ dân nêu trên. 

Hồ sơ thủ tục đã được cấp huyện, Sở NNPTNT và các ban, ngành liên quan xác nhận. Báo cáo số 19/BC-SNN của Sở NNPTNT tỉnh Quảng Trị ngày 25/1/2021 đã xác nhận nguồn gốc hải sản tẩm ướp của 4 hộ trên đảm bảo theo quy định tại điểm a, mục 1, Công văn số 1826/TTg-NN ngày 29/11/2017 của Thủ tướng Chính phủ. Vì vậy, nội dung bà Tư khiếu kiện là không có cơ sở.

Ngày 28/5/2021, bà Lê Thị Huỳnh (trú khu phố An Du Đông 2), chủ cơ sở nước mắm Huỳnh Kế đã gửi đơn tố giác tội phạm đến Cơ quan cảnh sát điều tra Công an huyện Vĩnh Linh để tố cáo bà Phan Thị Tư vì đã có hành vi tống tiền, vu khống.

Theo bà Huỳnh, bà Tư đã thông qua ông L.T.T (trú khu phố An Hoà 2, thị trấn Cửa Tùng) để yêu cầu bà Huỳnh phải trích 10% giá trị thu hưởng (tiền bồi thường thiệt hại – PV) thì mới để bà Huỳnh được yên, nếu không sẽ phá đám, làm đơn kiện để bà Huỳnh và các hộ khác không thể nhận tiền bồi thường.

Bà Huỳnh còn tố giác bà Tư đã dùng thủ đoạn chuyển đơn tố cáo cho người khác, rồi nhờ người đó chuyển đến bà Huỳnh để hăm doạ, nếu không đưa tiền thì sẽ bị phá đám…

Bà Huỳnh đề nghị cơ quan cảnh sát điều tra xác minh làm rõ hành vi vu khống, tống tiền của bà Tư; đồng thời làm rõ và công khai đến thông tin đại chúng những nội dung bà Tư đã tố cáo trong đơn ghi ngày 6/5/2021.

"Tôi đăng ký kinh doanh lần đầu năm 2004, lần 2 năm 2010, địa điểm tại khu phố An Đức 2, thị trấn Cửa Tùng. Hàng hải sản tồn kho của tôi đã được cơ quan chức năng xác định bị thiệt hại do sự cố môi trường biển gây ra và đã được tiêu huỷ. Tôi mong cơ quan chức năng sớm chi trả tiền bồi thường cho tôi và các hộ bị thiệt hại" – bà Huỳnh nói.

Trong khi đó, trả lời PV Dân Việt, bà Tư khẳng định không hề tống tiền hay đòi chia % với những hộ bị bà phản ánh.

Để làm rõ nội dung đơn phản ánh của bà Tư, sáng 28/5/2021, ông Nguyễn Anh Tuấn – Phó Chủ tịch UBND huyện Vĩnh Linh – Tổ trưởng tổ xác minh của UBND huyện Vĩnh Linh đã chủ trì buổi làm việc với bà Tư và 13 người có tên trong đơn, PV Dân Việt cùng tham dự. Buổi làm việc diễn ra rất căng thẳng.

Tại buổi làm việc, ông Tuấn đề nghị bà Tư và các hộ có tên trong đơn phản ánh cung cấp bằng chứng, chứng minh 4 cơ sở nêu trên, trong đó có hộ bà Lê Thị Huỳnh thu mua hải sản sau tháng 9/2016. Tuy nhiên, bà Tư không cung cấp được bằng chứng, đồng thời hẹn ngày 3/6 sẽ cung cấp cho tổ xác minh.

Ông Tuấn cho biết, khi nào tổ xác minh có kết luận sẽ thông báo đến nhân dân.

Tại buổi làm việc, bà Tư và một số người dân còn nói rằng, có một số sai phạm trong quá trình kiểm đếm hải sản tồn kho như có người đã chất đá ở giữa, bao quanh là hải sản, lợi dụng sơ hở để kê khống khối lượng nhằm trục lợi. Hay việc đền bù giá hải sản bị thiệt hại cao hơn nhiều so với giá thị trường…

Tại các buổi tiếp xúc với PV Dân Việt, người đi kiện, người bị kiện và nhân dân ở thị trấn Cửa Tùng đều mong muốn cơ quan công an vào cuộc điều tra, làm sáng tỏ vụ việc.

Ông Hà Sỹ Đồng – Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Quảng Trị cho biết, đã nắm được nội dung đơn kiện của bà Tư và các hộ dân. 

UBND tỉnh đã giao UBND huyện Vĩnh Linh xác minh, làm rõ, đề xuất UBND tỉnh chỉ đạo các cơ quan chức năng xử lý theo quy định để sớm ổn định an ninh trật tự.