“Chốt” thông tư về eKYC, sẽ có Luật thanh toán?

Đó là thông tin được ông Phạm Tiến Dũng - Vụ trưởng Vụ thanh toán, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) tiết lộ tại Hội thảo "Thúc đẩy thanh toán không dùng tiền mặt trong nền kinh tế số" diễn ra mới đây.

Thông tư eKYC - 'Vé gửi xe' cho ngân hàng số Việt Nam đã được thông qua

Định danh khách hàng trực tuyến (eKYC) được xem là nền tảng đầu tiên để thanh toán số, ngân hàng số phát triển. Do đó, thông tư ra đời được xem là hành lang pháp lý, quy định cụ thể sau thời gian một số ngân hàng tiến hành thử nghiệm cho phép khách hàng mở tài khoản từ xa, thay vì phải tới tận quầy giao dịch.

Hồi tháng 5/2020, NHNN đã lấy ý kiến dự thảo thông tư này, trong đó có quy định cho phép ngân hàng thương mại được quyết định gặp hoặc không gặp trực tiếp khách hàng khi lần đầu thiết lập mối quan hệ. Trường hợp không gặp mặt trực tiếp khách hàng phải bảo đảm có các biện pháp, hình thức và công nghệ để nhận biết và xác minh khách hàng. Và eKYC được xem là bước đầu tiên giúp khách hàng mở tài khoản từ xa, không cần đến quầy giao dịch.

Đến nay đã có một số ngân hàng thương mại áp dụng eKYC vào mở tài khoản cho khách hàng như Bản Việt, HDBank, TPBank, VPBank, Sacombank trên ứng dụng Sacombank Pay…

NHNN đang nghiên cứu về Luật Thanh toán?

Trong thời gian qua, hệ sinh thái thanh toán số đã phát huy hiệu quả tối đa trong việc thay đổi thói quen, hành vi tiêu dùng của một bộ phận lớn dân cư trong xã hội, hoạt động thanh toán không dùng tiền mặt trong khu vực Chính phủ, dịch vụ hành chính công đã có nhiều chuyển biến tích cực.

Tính đến nay đã có hơn 30 bệnh viện triển khai thanh toán viện phí điện tử; 50 ngân hàng thương mại hoàn thành kết nối thanh toán thuế điện tử với cơ quan thuế, hải quan trên 63 tỉnh, thành phố, 95% số thu hải quan thực hiện qua ngân hàng; 99% doanh nghiệp đăng ký nộp thuế điện tử; 27 ngân hàng thương mại và 10 tổ chức trung gian thanh toán phối hợp thu tiền điện (doanh thu tiền điện của Tập đoàn Điện lực Việt Nam thanh toán qua ngân hàng lên tới gần 90%).

Số liệu của Ngân hàng Nhà nước cũng cho thấy, trong 9 tháng đầu năm 2020, số lượng và giá trị giao dịch thanh toán không dùng tiền mặt đều tăng trưởng, tương ứng 75,2% và 30,4% so với cùng kỳ năm 2019.

Đặc biệt là số lượng và giá trị giao dịch qua kênh điện thoại di động tăng mạnh tương ứng gần 125% và 130% so với cùng kỳ năm 2019. Tính trong 5 năm qua, thanh toán di động tăng 1.000% về số lượng nhưng tăng tới 3.000% về giá trị.

Về thúc đẩy thanh toán số phát triển thời gian tới, NHNN cho biết sẽ thúc đẩy nhanh chóng hoàn thiện tốt hơn nữa khung pháp lý. "Chúng tôi đang nghiên cứu, xem xét có nên đưa ra Luật Thanh toán hay không. Hiện đã có 84 quốc gia có Luật Thanh toán, gần Việt Nam nhất là Lào và Campuchia. Lý do là hiện nay, tham gia lĩnh vực thanh toán có rất nhiều chủ thể (fintech, Big Tech…) chứ không chỉ có tổ chức tín dụng. Ngoài ra, cũng xuất hiện nhiều hình thức thanh toán mới như QR, tiền điện tử…", ông Phạm Tiến Dũng - Vụ trưởng Vụ thanh toán thông tin.