Có dự án BT gây thất thoát hơn 280 tỷ đồng

Báo cáo tổng hợp kết quả kiểm toán 7 dự án BT (xây dựng - chuyển giao) năm 2018 đối với niên độ 2017 của Kiểm toán nhà nước (KTNN) gửi Quốc hội chỉ rõ: "Hầu hết dự án chỉ định thầu làm giảm tính cạnh tranh, đề xuất dự án không thông qua hội đồng nhân dân, lựa chọn nhà đầu tư thiếu năng lực tài chính, thiết kế dự toán không được cơ quan nhà nước có thẩm quyền thẩm định, phê duyệt".

Ngoài ra, quá trình kiểm toán cũng phát hiện quá trình thương thảo, ký hợp đồng chưa đảm bảo quy định, điều khoản hợp đồng thiếu chặt chẽ.

KTNN chỉ đích danh vi phạm trong dự án giải quyết ngập do triều cường khu vực TP HCM có xét đến yếu tố biến đổi khí hậu (giai đoạn 1). Hợp đồng dự án này được ký sai quy định, gây thất thoát ngân sách 282,92 tỷ đồng.

Dự án giải quyết ngập do triều cường khu vực TP HCM có xét đến yếu tố biến đổi khí hậu (giai đoạn 1) gây thất thoát hơn 280 tỷ đồng. 

Kết quả kiểm toán cũng chỉ rõ việc giao đất chỉ định cho nhà đầu tư là trái với quy định của Luật đất đai; việc không quy định cụ thể thời điểm giao đất dẫn đến có dự án được giao đất trước khi thực hiện dự án BT, có dự án được giao đất trong khi thực hiện dự án BT và có dự án BT đã hoàn thành nhưng chưa giao đất.

Việc tạm tính tiền sử dụng đất để xác định giá trị đối ứng khi giao đất cho dự án BT tại thời điểm thực hiện dự án BT dễ dẫn đến thất thoát ngân sách.

Ngoài ra, xác định giá đất theo phương pháp thặng dư tại Thông tư số 145 ngày 6/12/2007 của Bộ Tài chính và số 36 ngày 30/6/2014 của Bộ Tài nguyên & Môi trường cho phép tính chi phí dự phòng trong chi phí phát triển còn bất hợp lý, không sát hoặc phụ thuộc yếu tố chủ quan dẫn đến giá đất thấp, không sát giá thị trường làm thất thoát lớn tài sản, ngân sách nhà nước. Đây được xem là lỗ hổng lớn nhất làm thất thoát tài sản, ngân sách nhà nước.

Theo KTNN, các dự án BT thực hiện chủ yếu bằng vốn vay, làm tăng chi phí đầu tư dự án, tiềm ẩn nhiều rủi ro trong quá trình thực hiện; tính lãi vay trên phần vốn không phải đi vay vào quyết toán không theo quy định hợp đồng; xác định lãi vay chưa chính xác; sử dụng vốn dự án thanh toán một số chi phí chưa phù hợp quy định.

Từ năm 2017 trở về trước, Kiểm toán nhà nước đã kiến nghị xử lý tài chính 4.515 tỷ đồng tại 30 dự án.

Các dự án được dẫn ra, gồm: Phân kỳ đầu tư giai đoạn 1 - Xây dựng công trình đường Hồ Chí Minh đoạn La Sơn - Túy Loan, tỉnh Thừa Thiên Huế và TP Đà Nẵng, Giải quyết ngập do triều khu vực TP HCM có xét đến yếu tố biến đổi khí hậu (giai đoạn 1), Đầu tư xây dựng Nút giao thông trung tâm quận Long Biên.

Trong đó, dự án xây dựng tuyến đường từ đường Lê Đức Thọ đến khu đô thị mới Xuân Phương được chỉ ra nhiều vấn đề như không đủ năng lực tài chính; quá trình thương thảo, ký hợp đồng chưa đảm bảo quy định; giá trị tiền sử dụng đất nhà đầu tư phải nộp ngân sách Nhà nước khi được giao đất đối ứng tại thời điểm thực hiện dự án thấp hơn giá trị khi quyết toán công trình BT...