Đại biểu ngán ngẩm vì “bôn ba" khai thuế thu nhập cá nhân hàng tuần vẫn bị... “trả về”

An Linh
12/06/2025 18:48 GMT +7
Đại biểu Tạ Văn Hạ (Đoàn ĐBQH tỉnh Quảng Nam) cho rằng hạ tầng công nghệ của Việt Nam còn nhiều hạn chế, nên lo ngại khi Trung tâm Tài chính Quốc tế nếu được xây dựng, vận hành sẽ nảy sinh thách thức, bất cập lớn.

Chiều 12/6 tại Hội trường, Quốc hội thảo luận toàn thể về dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về Trung tâm Tài chính Quốc tế, đại biểu Tạ Văn Hạ cho rằng, hạ tầng công nghệ của chúng ta còn hạn chế, tôi xin ví dụ luôn: “Hôm trước tôi đi thay đổi mật khẩu ngân hàng cũng mất 1 tiếng rưỡi đồng hồ”. Đại biểu khẳng định: “chưa có sự thay đổi rõ rệt”.

Bài toán hạ tầng, sinh thái thông minh, hiện đại và đồng bộ

Kể về việc kê khai thuế thu nhập cá nhân qua mạng, ông Hạ cho biết: Tôi phải về 2 lần ở quê Bắc Giang, mà làm hàng tuần không làm nổi”.

Đại biểu Tạ Văn Hạ, Đoàn Quảng Nam (Ảnh: Lâm Hiển).

“Lần 1 về thì hệ thống nghẽn; lần thứ 2 nhờ khai ở đó cán bộ làm hộ còn lúng túng. Sau khi kê khai xong, về nhà mới nhận được tin nhắn là “hồ sơ không được chấp nhận vì khai không đúng”, ông Hạ nói.

Theo đại biểu Hạ: Câu chuyện ở Trung tâm Tài chính Quốc tế đặt ra là hạ tầng công nghệ của chúng ta còn bất cập. Vì vậy, không chỉ môi trường hoạt động không thôi, mà đòi hỏi hoàn thiện về các hạ tầng và môi trường khác như công nghệ, an ninh, an toàn, giao dục… để có thể thu hút nhân tài đến làm việc và định cư lâu dài ở Việt Nam.

Cũng về nội dung Trung tâm Tài chính Quốc tế, tại Hội trường, Đại biểu Nguyễn Văn Thân (Đoàn ĐBQH tỉnh Thái Bình) cho rằng: Dự thảo Nghị quyết của Chính phủ chỉ mang tính chất khung, còn công việc cụ thể và quan trọng hơn sẽ nằm ở vai trò của Chính phủ.

Về việc thành lập Trung tâm tài chính quốc tế, ông Thân nói rằng, đây là “cuộc chơi” dành nhà giàu, cho những người có tiềm lực tài chính mạnh. Vì vậy, yêu cầu đặt ra là hệ sinh thái tài chính phải thật sự đồng bộ, cụ thể và rõ ràng. Hạ tầng pháp lý phải minh bạch, đáng tin cậy thì mới thu hút được họ. 

Trung tâm Tài chính quốc tế là sân chơi cho nhà giàu, hệ sinh thái phải đồng bộ nếu không họ đi ngay

“Đây là một “sân chơi mở”, họ có thể đến và cũng có thể rời đi bất cứ lúc nào. Còn chúng ta thì phải đầu tư ngay từ đầu - điều đó đòi hỏi phải hết sức thận trọng”, ông Thân nói.

Băn khoăn về việc lập 1 trung tâm tài chính tại 2 thành phố, ông Thân cho rằng, trong bối cảnh hiện nay, điều kiện hạ tầng, nguồn nhân lực và các yếu tố kỹ thuật của chúng ta vẫn còn nhiều hạn chế.

Đại biểu Nguyễn Văn Thân (Đoàn Thái Bình)

“Trên thế giới cũng có rất nhiều trung tâm tài chính ra đời rồi thất bại, ít trung tâm tài chính thành công, do đó, việc đầu tư dàn trải là rất rủi ro”, ông Thân nói và cho rằng, nên bắt đầu từ một địa điểm, làm thật tốt, nếu thành công thì sau đó mở rộng cũng chưa muộn. Còn nếu triển khai mà không có nhà đầu tư tham gia thì hậu quả sẽ rất lớn.

“Tôi không đồng tình với ý tưởng thử nghiệm mô hình này. Đây không phải là một sân chơi mà chúng ta có thể “thử rồi sai”. Nếu chúng ta gọi đây là mô hình thử nghiệm thì sẽ không tạo được lòng tin cho các nhà đầu tư quốc tế. Do đó, trong nghị quyết, theo tôi, không nên đưa khái niệm “thử nghiệm” vào”, ông Thân nói.

Về vấn đề vận hành trung tâm tài chính, đây là một công việc có tính chuyên môn rất cao. Do đó, ông Thân đề nghị Chính phủ nên thuê một đơn vị quốc tế có uy tín, có kinh nghiệm triển khai và vận hành các trung tâm tài chính toàn cầu để khảo sát, tư vấn, và điều hành hoạt động. 

“Việc này có thể tốn kém, nhưng là cần thiết và hiệu quả hơn là để Chính phủ tự làm. Chính phủ nên giữ vai trò quản lý vĩ mô, còn vận hành cụ thể thì giao cho các chuyên gia thực sự chuyên nghiệp”, đại biểu Nguyễn Văn Thân góp ý.

Đặt Trung tâm Tài chính Quốc tế Việt Nam trong bối cảnh cạnh tranh toàn cầu

Đại biểu Nguyễn Quang Huân (đoàn Bình Dương) cho rằng, việc hình thành Trung tâm tài chính quốc tế là điều kiện rất là cần thiết để giúp Việt Nam có thể cất cánh cùng với sự phát triển của tài chính quốc tế.

Đại biểu Nguyễn Quang Huân (Đoàn Bình Dương).

Theo ông Huân, hiện nay, các nhà đầu tư tài chính và chuyên gia đều tin rằng, với tốc độ phát triển kinh tế và vị trí địa lý thuận lợi, Việt Nam hoàn toàn có tiềm năng xây dựng một trung tâm tài chính tầm cỡ khu vực, thu hút sự quan tâm của giới đầu tư và tài chính quốc tế. Việc lựa chọn Hà Nội và Tp.HCM là hợp lý vì điều kiện hiện có. Tuy nhiên, Đà Nẵng cũng là một phương án đáng cân nhắc, góp phần giảm áp lực hạ tầng cho 2 đô thị lớn.

Theo các chuyên gia, để xây dựng một trung tâm tài chính quốc tế, cần đáp ứng 5 điều kiện cốt lõi. 

Một là hạ tầng đồng bộ: bao gồm hạ tầng tài chính, hạ tầng công nghệ như lưu trữ đám mây, mạng 5G-6G, băng thông tốc độ cao, bảo mật truyền dẫn và trung tâm dữ liệu. Ngoài ra, không gian làm việc phải đạt chuẩn quốc tế, đi kèm với hạ tầng xã hội như bệnh viện, trường học, khách sạn, khu du lịch, giải trí, sân bay, trung tâm thương mại và các dịch vụ khác để thu hút đội ngũ chuyên gia có thu nhập và yêu cầu sống cao.

Hai là hệ sinh thái tài chính đầy đủ: Gồm các sàn giao dịch, ngân hàng, quỹ đầu tư, bảo hiểm, công ty fintech, công nghệ cao, trung tâm dữ liệu tài chính, trung tâm lưu trữ big data, trí tuệ nhân tạo, các cơ quan giám sát và dự báo tài chính quốc gia.

Ba là khung pháp lý đặc thù: Cần có luật và nghị quyết riêng, cơ chế ưu đãi, sandbox thử nghiệm, chính sách thuế linh hoạt và cơ chế tự do hóa tài khoản vốn.

Bốn là nguồn nhân lực chất lượng cao: Phải thu hút chuyên gia quốc tế, chuẩn hóa đào tạo theo các chứng chỉ như CFA, ACCA, đồng thời đảm bảo trình độ tiếng Anh chuyên ngành tài chính. Hiện nay, ở Việt Nam tuy có nhiều cử nhân tài chính, nhưng tỉ lệ đạt chuẩn CFA 1, 2, 3 vẫn còn thấp. Đây là vấn đề cần quan tâm đặc biệt.

Năm là phát triển bền vững: Bao gồm tài chính xanh, công trình xanh, ESG, sàn giao dịch tín chỉ carbon và các tiêu chuẩn phát triển bền vững khác.