Đào khảo cổ ở thành đất hình tròn trong một khu rừng cao su ở Bình Phước phát lộ nồi gốm, mộ táng cổ xưa

VHTT (Cổng TTĐT huyện Hớn Quảng) Thứ ba, ngày 05/03/2024 10:18 AM (GMT+7)
Di tích Thành đất hình tròn được khẳng định là loại hình di chỉ khảo cổ độc đáo riêng của tỉnh Bình Phước. Cho đến nay trên lãnh thổ Việt Nam, chỉ có tỉnh Bình Phước và tỉnh Đắk Nông phát hiện loại hình di tích này, nhưng phần lớn Thành đất hình tròn được tìm thấy ở Bình Phước.
Bình luận 0
Ngày 31/8/2023, UBND tỉnh ban hành Quyết định số 1616/QĐ-UBND xếp hạng di tích cấp tỉnh đối với Di tích khảo cổ Thành đất hình tròn Tân Hưng 3 (xã Tân Hưng, huyện Hớn Quản).
Đào khảo cổ ở thành đất hình tròn trong một khu rừng cao su ở Bình Phước phát lộ nồi gốm, mộ táng cổ xưa- Ảnh 1.

Di chỉ khảo cổ Thành đất hình tròn Tân Hưng 3 ở trong một khu rừng cao su thuộc địa bàn ấp Hưng Lập A, xã Tân Hưng, huyện Hớn Quảng, tỉnh Bình Phước.

Theo Quyết định này, khu vực bảo vệ di tích được xác định theo Biên bản và Bản đồ khoanh vùng các khu vực bảo vệ di tích trong hồ sơ. 

UBND tỉnh nghiêm cấm các hành vi chiếm đoạt, làm sai lệch, hủy hoại hoặc gây nguy cơ hủy hoại; đào bới, xây dựng trái phép, lấn chiếm đất đai thuộc di tích; trường hợp thay đổi, tu bổ, phục hồi, sử dụng đất đai thuộc di tích phải được phép của UBND tỉnh Bình Phước. 

Sở Văn hóa - Thể thao và Du lịch tỉnh Bình Phước, UBND huyện Hớn Quản và các cơ quan, đơn vị liên quan chịu trách nhiệm thực hiện các biện pháp bảo vệ và phát huy giá trị của di tích theo quy định.

Theo đó, trong các đợt khảo sát, nghiên cứu về loại hình Thành đất hình tròn tại Bình Phước, để dễ phân biệt và có tính ổn định về tên gọi, các nhà nghiên cứu đã lấy tên đơn vị hành chính cấp xã nơi phát hiện di tích để đặt tên. 

 

Đào khảo cổ ở thành đất hình tròn trong một khu rừng cao su ở Bình Phước phát lộ nồi gốm, mộ táng cổ xưa- Ảnh 3.

Hình ảnh hiện vật cổ là các mảnh vỡ nồi gốm và đất nung ở hố thám sát số 1 di chỉ khảo cổ Thành đất hình tròn, ấp Hưng Lập A, xã Tân Hưng, huyện Hớn Quản, tỉnh Bình Phước.

Tại xã Tân Hưng, huyện Hớn Quản, tỉnh Bình Phước các nhà nghiên cứu đã phát hiện 4 di tích Thành đất hình tròn: Tân Hưng 1, Tân Hưng 2, Tân Hưng 3 và Tân Hưng 4. Di tích Thành đất hình tròn Tân Hưng 3 là di tích thứ 3 được phát hiện.

Về tên gọi Thành đất hình tròn đã được phát hiện cho đến ngày nay, dựa vào hình dạng, cấu trúc và chất liệu tạo thành.

Di tích Thành đất hình tròn Tân Hưng 3 thuộc loại hình di tích khảo cổ, hiện nay thuộc ấp Hưng Lập A, xã Tân Hưng, huyện Hớn Quản, tỉnh Bình Phước.

Di tích khảo cổ Thành đất hình tròn cách trung tâm xã Tân Hưng khoảng 3km và cách trung tâm huyện Hớn Quản khoảng 15km. 

Năm 2021, trong chương trình phối hợp giữa Bảo tàng tỉnh Bình Phước (Đơn vị trực thuộc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Bình Phước) và Trung tâm Khảo cổ học (thuộc Viện Khoa học xã hội vùng Nam Bộ).

Di tích Thành đất hình tròn Thành đất hình tròn Tân Hưng 3 đã được tiến hành thăm dò, khai quật. Khu vực khai quật thuộc phần đất của Công ty TNHH MTV Cao su Bình Long.

Đào khảo cổ ở thành đất hình tròn trong một khu rừng cao su ở Bình Phước phát lộ nồi gốm, mộ táng cổ xưa- Ảnh 5.

Hình ảnh chi tiết cụm gốm có thể là mộ táng cổ xưa ở hố thám sát số 1 khi đào khảo cổ ở di chỉ khảo cổ Thành đất hình tròn, ấp Hưng Lập A, xã Tân Hưng, huyện Hớn Quản, tỉnh Bình Phước.

Di tích Thành đất hình tròn Tân Hưng 3 là một di tích đất đắp dạng tròn thời tiền sử, đồng dạng với gần 70 Thành đất hình tròn được phát hiện ở Bình Phước. 

Di tích phân bố trên ngọn đồi nhỏ và ngắn nằm theo hướng Tây Nam – Đông Bắc, đầu phía Tây – Nam tiếp giáp với một ngọn đồi lớn có địa hình cao hơn. 

Di tích Thành đất hình tròn Tân Hưng 3 có hai vòng thành đất ngăn cách bởi một con hào, ở giữa là khu đất trống hình lòng chảo với một lối ra vào.

Di tích này đã được tiến hành thăm dò, khai quật theo giấy phép khai quật số 1810/QĐ-BVHTTDL của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch. 

Tám hố thám sát mở tại nhiều vị trí đã cho thấy, vòng đất bên trong phạm vi giới hạn của hào trũng chính là khu vực cư trú của cư dân cổ. 

Quy mô di tích không lớn lắm so với các di tích cùng loại, chỉ khoảng 18.000m2, trong đó khu vực cư trú diện tích chỉ khoảng gần 7.000m2, với tầng văn hóa từ 0,7m đến 0,9m cho thấy thời gian cư trú không quá dài. 

Tổ hợp di vật của Tân Hưng 3 giống với các di tích đồng dạng trên địa bàn Bình Phước và các di tích thuộc văn hóa Đồng Nai thời tiền sử. Di tích này rất đặc biệt, góp phần giúp cho chúng ta có những hiểu biết mới về văn hóa, lịch sử của địa phương.

 

Đào khảo cổ ở thành đất hình tròn trong một khu rừng cao su ở Bình Phước phát lộ nồi gốm, mộ táng cổ xưa- Ảnh 7.

Hình ảnh công cụ đá xuất hiện khi đào khảo cổ ở hố thám sát số 1, di chỉ khảo cổ Thành đất hình tròn, ấp Hưng Lập A, xã Tân Hưng, huyện Hớn Quản, tỉnh Bình Phước.

 

Di tích Thành đất hình tròn Tân Hưng 3 nói riêng và hệ thống di tích Thành đất hình tròn ở Bình Phước nói chung thuộc loại hình di tích rất độc đáo ở Việt Nam và trên thế giới, một di sản văn hóa vô cùng quý giá. 

Do đó, việc bảo vệ, bảo tồn di tích Thành đất hình tròn Tân Hưng 3 là nhiệm vụ vô cùng cấp bách của các cơ quan, ban ngành ở Bình Phước nói chung, xã Tân hưng và huyện Hớn Quản nói riêng. 

Từ đó, góp phần vào việc phát huy giá trị của di tích, giúp cho người dân hiểu rõ hơn về nguồn gốc, đời sống sinh hoạt của người tiền sử có mặt trên đất Bình Phước.

 

Đào khảo cổ ở thành đất hình tròn trong một khu rừng cao su ở Bình Phước phát lộ nồi gốm, mộ táng cổ xưa- Ảnh 9.

Hình ảnh hố thám sát 3 mở rộng

 

Đào khảo cổ ở thành đất hình tròn trong một khu rừng cao su ở Bình Phước phát lộ nồi gốm, mộ táng cổ xưa- Ảnh 10.

Hình ảnh cụm gốm cổ xưa được phát hiện trong quá trình khảo cổ tại di tích Thành đất hình tròn, ấp Hưng Lập A, xã Tân Hưng, huyện Hớn Quản, tỉnh Bình Phước.

*Bài viết có sử dụng tư liệu và hình ảnh của Bảo tàng Bình Phước.

Mời các bạn đồng hành cùng báo Dân Việt trên mạng xã hội Facebook để nhanh chóng cập nhật những tin tức mới và chính xác nhất.
Tin cùng chuyên mục
Xem theo ngày Xem