Động thái "khẩn cấp" của Fed, Việt Nam “ứng xử” thế nào?

Đêm muộn 3/3 (giờ Việt Nam), Cục dữ trữ liên bang Mỹ (Fed) ra quyết định hạ mạnh lãi suất. Việt Nam dự kiến sẽ có những tác động liên quan.

Đây là lần đầu tiên kể từ năm 2008 - thời điểm xẩy ra cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu - Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) giảm lãi suất có tính chất khẩn cấp với một bước mạnh như vậy (0,5 điểm phần trăm).

Fed giảm lãi suất bất ngờ cho thấy sự khó khăn của nền kinh tế

Nhìn nhận về động thái này, chuyên gia kinh tế Nguyễn Xuân Thành cho biết, sau khi chứng khoán phố Wall giảm liên tục do nỗi lo tác động xấu từ dịch Covid-19. Đồng thời, các doanh nghiệp lớn của Mỹ, đặc biệt là các tập đoàn thiết bị công nghệ lớn như Apple cũng đã đánh giá tác động xấu từ Covid-19 tới cả cung – cầu buộc Fed phải thực hiện cắt giảm lãi suất khẩn cấp.

Ông Thành phân tích, mặc dù tính bất trắc của dịch bệnh còn rất cao nhưng tác động tiêu cực của Covid-19 đã có thể nhìn thấy. Đó không chỉ là nỗi sợ mà đó là tác động rõ hơn đến tăng trưởng kinh tế. Tác động này đến từ cả phía cung lẫn phía cầu theo hướng suy giảm. Chính vì thế, việc phải có các chính sách hỗ trợ tăng trưởng trước tình hình xấu của Covid-19 là cần thiết.

Với việc Fed cắt giảm lãi suất khẩn cấp, theo ông Thành, động thài này đã nằm trong kỳ vọng của thị trường. Tuy nhiên, thị trường vẫn thấy bất ngờ bởi quyết định của Fed ngay lập tức cắt giảm lãi suất trong đêm qua (giờ Việt Nam) mà không đợi tới kỳ họp cuối tháng 3 này.

"Thị trường vẫn tiếp tục việc kỳ vọng đây không chỉ là phản ứng 1 lần (cắt giảm lãi suất 1 lần) của Fed dưới tác động của dịch bệnh Covid-19. Fed được kỳ vọng sẽ còn tiếp tục cắt giảm lãi suất lần nữa trong tình hình hiện nay. Với việc cắt giảm lãi suất nhiều NHTW khác cũng sẽ xem xét tạo ra 1 sự phối hợp toàn cầu về nới lỏng chính sách hỗ trợ kinh tế trước tác động của Covid- 19", ông Thành nhấn mạnh thêm.

Đồng quan điểm, chuyên gia phân tích vĩ mô Công ty chứng khoán Bảo Việt (BVSC) Trần Hải Yến thừa nhận, động thái giảm lãi suất của Fed tương đối bất ngờ. Bà Yến cho rằng, có thể do Fed đã có những đầu mối thông tin cho thấy, ảnh hưởng của dịch bệnh Covid-19 thực sự nghiêm trọng.

"Điều này cũng cho thấy, tình trạng khó khăn của nền kinh tế đến mức phải có giải pháp khẩn cấp như vậy - từ tác động của dịch cúm corona. Fed hành động sớm và quyết liệt mà không cần phải đợi có những số liệu vĩ mô cho thấy sự khó khăn của nền kinh tế do tác động của Covid-19", bà Yến nhấn mạnh.

Đây cũng là lần cắt giảm mạnh tay nhất, kể từ khủng hoảng năm 2008 đến nay, Fed chỉ cắt giảm lãi suất kiểu "nhỏ giọt" mỗi lần chỉ 0,25 điểm phần trăm.

Tuy nhiên, vị chuyên gia này nhấn mạnh, chính sách tiền tệ trong những lần bị ảnh hưởng bởi những cú sốc như thế này sẽ không quá hiệu quả nên nhà đầu tư không kỳ vọng quá nhiều như các lần cắt giảm lãi suất trước đó. Đây lý do vì sao chứng khoán Mỹ vẫn giảm điểm trong phiên giao dịch đêm qua (giờ Việt Nam).

Việt Nam "ứng xử" thế nào?

Trước động thái giảm lãi suất khẩn cấp của Fed, tác động nhãn tiền có thể thấy đó là tác động tới tỷ giá VND/USD.

Bà Trần Hải Yến nhận định, trong ngắn hạn Việt nam đồng sẽ mạnh lên bởi lãi suất USD giảm, trong khi lãi suất VND vẫn đang giữ ổn định và chưa có biện pháp quyết liệt giảm lãi suất.

Trong phiên giao dịch ngày hôm nay, tỷ giá trung tâm của Ngân hàng Nhà nước đã giảm 5 VND/USD. Tại Vietcombank, tỷ giá VND/USD mua/bán điều chỉnh giảm 20 đ/USD là một minh chứng. Tuy nhiên, về dài hạn tỷ giá VND/USD chỉ dao động +/-2% trong năm nay kể cả Fed cắt giảm lãi suất.

Tuy nhiên, bà Yến cũng không loại trừ khả năng xuất hiện sự khủng hoảng mạnh hơn khi Covid-19 ngày càng có diễn biến trầm trọng.

"Hiện tại, thị trường vẫn chỉ dự đoán kinh tế suy giảm chứ chưa thể xảy ra khủng hoảng nhưng nếu dịch bệnh vẫn tiếp tục phức tạp thì không ai nói trước được. Lúc đó sẽ là "cuộc đua xuống đáy" tất cả các quốc gia trên thế giới như phá giá tiền tệ, giảm lãi suất. Tỷ giá của VND sẽ không nằm ngoài vòng xoáy này", bà Yến nhấn mạnh.

Vì vậy, trong bối cảnh hiện nay, theo vị chuyên gia này, có thể Chính phủ, Ngân hàng Nhà nước cần phải xem xét hạ trần lãi suất những phải thận trọng bởi lạm phát đang quay trở lại.

Bà Yến nói, các nước khác họ rất "rảnh tay" hạ lãi suất vì lạm phát của các quốc gia này đang ở thấp nhưng với Việt Nam trong tháng 1, 2 lạm phát vẫn là trên 5%yoy. Đồng thời, Ngân hàng Nhà nước vẫn hút tiền về qua kênh tín phiếu nên không thể mạnh tay cắt giảm lãi suất như các nước khác. "Chính sách tiền tệ không hiệu quả và không nhiều dư địa vì vậy, các chính sách kích thích tăng trưởng kinh tế nên thiên về tài khóa nhiều hơn", vị này khuyến nghị.

Với ông Nguyễn Xuân Thành, ngoài chính sách tài khóa như đẩy mạnh chi tiêu công, chính sách tiền tệ có thể là cận trọng hơn nhưng vẫn cần mở rộng tăng trưởng tín dụng cho các ngân hàng thương mại.