EU kêu gọi chính quyền Biden liên minh để đối phó với Trung Quốc

Trong một tuyên bố chung hiếm hoi mới đây, Ngoại trưởng Pháp Jean-Yves Le Drian và người đồng cấp Đức Heiko Maas đã kêu gọi Tổng thống đắc cử Mỹ Joe Biden làm việc với EU để có cách tiếp cận chung về các vấn đề như Trung Quốc. Lời kêu gọi được công khai chỉ chưa đầy hai tuần sau cuộc bầu cử Mỹ 3/11.

“Dưới thời chính quyền Biden, có thể sẽ có sự đồng thuận xuyên Đại Tây Dương trong việc đối phó với những kẻ chuyên quyền, những quốc gia tìm cách bành trướng quyền lực của mình thông qua phá hoại trật tự quốc tế hoặc khu vực”.

“Với chính quyền Biden, kim la bàn trong chính sách đối ngoại của Mỹ có thể sẽ tiếp tục hướng về Trung Quốc - quốc gia mà chúng tôi coi là đối tác đồng thời là đối thủ cạnh tranh” - tuyên bố chung nhấn mạnh. Hai vị Ngoại trưởng EU cũng khẳng định Mỹ và Liên minh Châu Âu nên tham khảo ý kiến lẫn nhau để điều phối cách tiếp cận chung với Trung Quốc trong hàng loạt vấn đề từ xung đột thương mại, kỹ thuật số cho đến nhân quyền.

Về phía tân Tổng thống Mỹ, ông Biden hôm 16/11 tiếp tục lặp lại quan điểm giữ mối liên hệ chặt chẽ với EU, và rằng Washington sẽ đặt niềm tin vào các đồng minh trong vấn đề đối phó với các hành vi thương mại bất bình đẳng từ Bắc Kinh.

Không riêng Pháp và Đức, nhiều quốc gia Châu Âu khác đã lên tiếng kêu gọi chính quyền Biden tiên phong trong những nỗ lực liên kết chống lại Trung Quốc. Phát biểu tại một diễn đàn trực tuyến do Quỹ Marshall - một tổ chức tư vấn của Washington thực hiện; Ngoại trưởng Na Uy Ine Eriksen Soreide nhấn mạnh: “Cần có sự lãnh đạo và cam kết mạnh mẽ của Mỹ… Điều quan trọng nhất là chúng ta tham gia vào một cuộc đối thoại xuyên Đại Tây Dương, phát huy vai trò lãnh đạo của Mỹ... Bằng cách đó, chúng ta có thể tập hợp và làm mọi thứ cùng nhau”.

Cả Mỹ và EU từ lâu đã phàn nàn về những hạn chế trong việc tiếp cận thị trường Trung Quốc. Nhưng những bất đồng song phương giữa Washington và Brussels dưới thời Tổng thống Trump có thể sẽ tạo thành trở ngại cho bất kỳ chính sách chung nào về Trung Quốc. Bộ trưởng Ngoại giao Tây Ban Nha Arancha Gonzalez Laya mới đây đã kêu gọi Mỹ và EU giải quyết các tranh chấp liên quan đến vấn đề trợ cấp Boeing và Airbus trước khi bắt tay vào các chính sách chung đối đầu với Trung Quốc. Bên cạnh đó, thuế kỹ thuật số mà một số chính phủ EU dự kiến áp lên các đại gia công nghệ (chủ yếu là các tập đoàn công nghệ Mỹ) cũng là một lĩnh vực tranh chấp khác.

Bên cạnh những quan điểm hoan nghênh chiến thắng của Biden trong bầu cử Mỹ, cũng có nhiều quan chức Châu Âu phản ứng thận trọng. Ví dụ, Tổng thống Pháp Emmanuel Macron cho rằng nên giảm bớt sự phụ thuộc vào Mỹ để duy trì quyền tự chủ chiến lược của Châu Âu. “Tôi cho rằng điều quan trọng là EU phải tìm ra những cách thức và phương tiện tự chủ, dựa vào chính mình, không phụ thuộc vào bất kỳ thế lực nào khác trong mọi lĩnh vực từ công nghệ cho đến địa chính trị”.

“Tôi chắc chắn một điều: chúng ta không phải Hợp chủng quốc Hoa Kỳ. Các giá trị của chúng ta không hoàn toàn giống họ” - ông Emmanuel Macron nhấn mạnh.