Đang ầm ầm thu gom cả triệu tấn, tại sao Trung Quốc đột ngột giảm mua loại trái cây này của Việt Nam?

Trung Quốc mua 80% thanh long xuất khẩu của Việt Nam

Là một trong những loại trái cây được người tiêu dùng Trung Quốc ưa chuộng, thời gian qua, xuất khẩu thanh long của Việt Nam tăng đáng kể.

Thống kê sơ bộ, chỉ tính riêng trên địa bàn tỉnh Lào Cai, cách đây khoảng 2 tháng, ước tính mỗi ngày có khoảng 700 - 800 tấn quả thanh long xuất khẩu qua Cửa khẩu Quốc tế đường bộ số II Kim Thành. 

Tính từ tháng 1/2021 đến hết tháng 4/2021, mặt hàng rau quả xuất khẩu nhiều nhất là thanh long đạt 455,1 triệu USD (chiếm 33,2% tổng xuất khẩu rau quả), tăng 7,3% so với cùng kỳ năm trước.

Trong đó, chỉ tính riêng thị trường Trung Quốc đã mua tới 1,2 triệu tấn thanh long của Việt Nam.

Tuy nhiên, từ khi dịch bệnh Covid-19 bùng phát lần thứ 4, phía Trung Quốc đã có thông báo tạm dừng nhập khẩu thanh long qua các cửa khẩu của Lào Cai, gây thiệt hại lớn cho người trồng và doanh nghiệp xuất khẩu.

Mới đây, chính quyền Bằng Tường, Khu tự trị dân tộc Choang Quảng Tây (Trung Quốc) có thông báo tạm dừng hoạt động xuất nhập khẩu tại cửa khẩu Lũng Vài (tương ứng với cửa khẩu phụ Cốc Nam tỉnh Lạng Sơn, Việt Nam) từ chiều tối ngày 26/8/2021.

Thời gian khôi phục lại hoạt động của cửa khẩu này sẽ được xem xét theo tình hình dịch bệnh và lượng hàng thông quan tại cửa khẩu.

Như vậy hiện tại tỉnh Lạng Sơn chỉ còn duy trì hoạt động 4/12 cửa khẩu với Trung Quốc, bao gồm: Tân Thanh, Hữu Nghị, Chi Ma và Đồng Đăng.

Từ thực tế đó, Sở Công Thương Bình Thuận đề nghị các đơn vị, địa phương phối hợp triển khai một số nội dung góp phần đảm bảo hoạt động xuất khẩu thanh long Bình Thuận sang thị trường Trung Quốc được thuận lợi, tránh gây thiệt hại cho doanh nghiệp và người dân. 

Nhất là kịp thời thông tin đến doanh nghiệp để chủ động xây dựng kế hoạch sản xuất, kinh doanh và có sự phối hợp trong việc điều tiết, vận chuyển hàng hóa lên các cửa khẩu hợp lý.

Gặp khó tại Trung Quốc, thanh long tìm đường sang Nhật Bản, Úc

Phát biểu tại Hội nghị giao thương trực tuyến thanh long Việt Nam với các thị trường xuất khẩu tiềm năng 2021 do Bộ Công Thương phối hợp với Sở Công Thương Long An, Bình Thuận tổ chức mới đây, ông Vũ Bá Phú, Cục trưởng Cục Xúc tiến thương mại (Bộ Công Thương) cho biết, ở Việt Nam, thanh long được xếp vào nhóm mặt hàng trái cây xuất khẩu chủ lực và thường nằm trong nhóm sản phẩm xuất khẩu tỷ đô của Việt Nam trong những năm qua.

Thị trường xuất khẩu chính của thanh long Việt Nam là Trung Quốc (chiếm tới hơn 80%), Thái Lan, Indonesia. 

Bên cạnh đó, thanh long Việt Nam cũng đã được xuất khẩu sang nhiều nước khác như Ấn Độ, Australia, New Zealand, Nhật Bản, Liên minh Châu Âu và Chile.

Ngoài thanh long quả tươi, hiện Việt Nam cũng có thanh long sấy khô, sấy dẻo, nước ép si rô, snack thanh long, rượu vang thanh long, kem thanh long, chả cá thanh long, bánh mỳ thanh long… Một số sản phẩm thanh long chế biến đã được xuất khẩu.

“Sự đa dạng hoá các sản phẩm giá trị gia tăng từ thanh long của các địa phương và doanh nghiệp được xem là hướng đi đúng để đa dạng kênh tiêu thụ, giảm sức ép mùa vụ, phát triển thị trường và thương hiệu sản phẩm.” ông Vũ Bá Phú khẳng định.

Giới thiệu về tiềm năng của thanh long Long An, ông Nguyễn Tuấn Thanh, Giám đốc Sở Công Thương tỉnh Long An cho biết, sản lượng quả thanh long hàng năm của tỉnh đạt khoảng 330.000 tấn. 

Cũng theo ông Nguyễn Tuấn Thanh, thanh long Châu Thành của Long An đã được Cục Sở hữu trí tuệ cấp Giấy chứng nhận đăng ký chỉ dẫn địa lý. Nhãn hiệu thanh long Tầm Vu cũng được bảo hộ tại 5 quốc gia: Mỹ, Pháp, Nhật, Singapore và Trung Quốc.

Ông Biện Tấn Tài, Phó Giám đốc Sở Công Thương tỉnh Bình Thuận cũng cho biết, đến nay diện tích trồng thanh long của toàn tỉnh đạt 33.750 ha, trong đó, diện tích thanh long được chứng nhận VietGAP đạt11.936 ha, GlobalGAP đạt 517 ha, với sản lượng trung bình 650.000 tấn quả/năm. 

Theo ông Vũ Bá Phú, nhu cầu tiêu thụ thanh long Việt Nam tại các thị trường nước ngoài vẫn tiếp tục tăng. 

Ông Nguyễn Phú Hòa, Tham tán thương mại, Thương vụ Việt Nam tại Australia cho biết, đơn vị này đã có nhiều chương trình hỗ trợ doanh nghiệp tiếp thị, quảng cáo quả thanh long tại thị trường Australia. 

Đến nay, trên kệ nhiều siêu thị tại Australia đã bày bán quả thanh long và những sản phẩm chế biến từ thanh long của Việt Nam.

Còn theo ông Tạ Đức Minh, Tham tán thương mại, Thương vụ Việt Nam tại Nhật Bản, người tiêu dùng Nhật Bản coi thanh long là loại quả giàu dinh dưỡng, giàu chất xơ, đem lại làn da đẹp, mịn màng. Họ thường ăn thanh long theo kiểu làm salad, trộn với ngũ cốc, hoặc ăn trực tiếp.

Các sản phẩm chế biến từ thanh long như nước thanh long đóng chai, thanh long sấy dẻo, kẹo thanh long… nên đa dạng hơn về mẫu mã, mùi vị, nâng cao chất lượng để phù hợp với thị hiếu tiêu dùng tại Nhật Bản.

Ngoài ra, ông Tạ Đức Minh cũng khuyến cáo các doanh nghiệp Việt Nam nên tận dụng ưu đãi thuế từ các FTA mà Việt Nam và Nhật Bản cùng là thành viên như VJEPA, AJCEP, CPTPP…; thực hiện liên kết đồng bộ từ khâu trồng trọt, xử lý, bảo quản, vận chuyển và xuất khẩu để đảm bảo giữ được độ tươi ngon và chất lượng sản phẩm, giữ vững thương hiệu và thị trường.

Các doanh nghiệp cũng cần đảm bảo sự ổn định giá cả và lượng của sản phẩm do người tiêu dùng Nhật Bản nhạy cảm với sự thay đổi liên tục giá bán sản phẩm.