Sáng 28/6 tại trụ sở Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã chủ trì cuộc tọa đàm với đại diện các doanh nghiệp Anh quốc đang đầu tư tại Việt Nam.

Chú trọng giáo dục quản lý ngành đồ uống có cồn

Tại tọa đàm, bà Huỳnh Thị Thanh Trúc, Giám đốc Đối ngoại Diageo Việt Nam thẳng thắn nhìn nhận, một trong những yếu tố then chốt để xây dựng xã hội khỏe mạnh là phát triển bền vững, chính là giáo dục nâng cao nhận thức cộng đồng về việc sử dụng đồ uống có cồn một cách có trách nhiệm.

Tại Việt Nam, ngành rượu vang và rượu mạnh đã chủ động phối hợp triển khai nhiều hoạt động giáo dục hữu ích, điển hình như chiến dịch "Đã uống rượu bia thì không lái xe", góp phần lan tỏa thông điệp an toàn giao thông tới hàng triệu người dân, đặc biệt là giới trẻ.

Đối với việc quyết định lùi thời điểm tăng thuế tiêu thụ đặc biệt sang ngày 01/01/2027 và áp dụng mức tăng thuế hợp lý hơn, bà Trúc bày tỏ quan điểm đây là bước đi thể hiện tầm nhìn chiến lược, tạo điều kiện cho doanh nghiệp thích nghi, phát triển trong bối cảnh Việt Nam đang đối diện với nhiều rủi ro trong thương mại quốc tế.

Với tinh thần xây dựng hợp tác, bà Trúc mong muốn được đề xuất với Thủ tướng một cách tiếp cận cân bằng và chú trọng giáo dục trong việc quản lý ngành đồ uống có cồn.

Thay vì chỉ tập trung vào các biện pháp hành chính như tăng thuế hoặc siết chặt quảng cáo, đại diện Diageo kiến nghị ưu tiên các giải pháp giáo dục thay đổi hành vi, được chứng minh là có tác động sâu rộng và bền vững hơn dựa trên ba trụ cột chính.

Cụ thể, thứ nhất, giáo dục thay vì cấm đoán. Theo bà Trúc, nên đầu tư vào giáo dục, chương trình giáo dục cộng đồng, đặc biệt là hướng đến thanh thiếu niên và người tiêu dùng trẻ tuổi, để nâng cao nhận thức về tác hại của việc sử dụng thức uống có cồn đến mức gây hại, thiếu kiểm soát. Đây là hướng đi đã được áp dụng hiệu quả tại nhiều quốc gia phát triển trên thế giới.

Thứ hai, trách nhiệm của nhà sản xuất. Bà Trúc nêu, Diageo sẵn sàng tham gia vào quá trình xây dựng và tuân thủ các bộ quy tắc đạo đức do Bộ Y tế hướng dẫn, trong đó giáo dục người tiêu dùng là nội dung bắt buộc. Doanh nghiệp cần có trách nhiệm song hành cùng Chính phủ trong việc phổ biến kiến thức khoa học về các tác động của đồ uống có cồn.

Thứ ba, hợp tác công tư trong giáo dục. Đại diện thương hiệu này mong muốn cùng các bộ, đặc biệt là Bộ Y tế, xây dựng các chương trình truyền thông, đào tạo, trường học và cộng đồng nhằm thay đổi nhận thức cộng đồng và hành vi một cách căn cơ.

"Giáo dục kết hợp cùng chính sách hợp lý sẽ là chìa khóa giúp bảo vệ sức khỏe cộng đồng mà vẫn đảm bảo được sự phát triển ổn định của các ngành kinh tế như thương mại, du lịch và sản xuất", bà Trúc nhấn mạnh.

Kiến nghị củng cố hệ thống EPR theo hướng tập trung thúc đẩy tái chế, kinh tế tuần hoàn

Bên cạnh đó, bà Lê Thị Hồng Nhi – Phó Tổng Giám đốc Truyền thông, Đối ngoại và Phát triển bền vững Unilever Việt Nam đề cập đến ba chủ đề trọng yếu trong hành trình phát triển bền vững: nhựa, carbon và sinh kế cho người dân.

Theo bà Nhi, rác thải nhựa không chỉ là thách thức riêng của Việt Nam mà là vấn đề toàn cầu. Tuy nhiên, Việt Nam có thể tự hào là một trong những quốc gia tiên phong trong khu vực với nhiều chính sách mạnh mẽ, như kế hoạch hành động quốc gia về rác thải nhựa đại dương, chiến lược kinh tế tuần hoàn, và đặc biệt là đưa cơ chế trách nhiệm mở rộng của nhà sản xuất (EPR) vào Luật Bảo vệ môi trường năm 2020.

Về phía doanh nghiệp, từ năm 2020, Unilever đã phối hợp với Bộ Tài nguyên và Môi trường khởi xướng và thành lập hợp tác công-tư thúc đẩy kinh tế tuần hoàn trong quản lý rác thải nhựa tại Việt Nam.

Đến nay, liên minh đã có hơn 30 thành viên, quy tụ các nhà sản xuất, cơ quan chính phủ, đơn vị nghiên cứu, tổ chức phi chính phủ, doanh nghiệp thu gom và tái chế, và các công ty khởi nghiệp trong nước.

Đề xuất với Chính phủ, bà Nhi nêu, thứ nhất, bà mong muốn hoàn thiện và củng cố hệ thống EPR theo hướng tập trung vào thúc đẩy tái chế và kinh tế tuần hoàn; sớm ban hành các cơ chế khuyến khích cụ thể cho việc sử dụng nhựa tái sinh trong sản xuất bao bì.

Thứ hai, đầu tư mạnh mẽ vào cơ sở hạ tầng và ứng dụng công nghệ mới trong công tác thu gom, tái chế nhựa. Đặc biệt, khâu đầu tiên là phân loại rác tại nguồn để tạo ra nguyên liệu sạch cho ngành tái chế là rất quan trọng và cần được thúc đẩy.

Về carbon, Việt Nam đã thể hiện được cam kết mạnh mẽ với mục tiêu phát thải ròng bằng không vào năm 2050 cùng với chiến lược tăng trưởng xanh. Đây là định hướng vô cùng đúng đắn và kịp thời. Năm 2024, BritCham đã phối hợp với Unilever tổ chức hội thảo cho hơn 150 nhà cung ứng về hành trình Net Zero.

Để thực hiện hóa các cam kết này, Đại diện Unilever Việt Nam có một số kiến nghị như sau:

Thứ nhất, đẩy nhanh phát triển thị trường carbon quốc gia và đảm bảo khả năng tương thích, kết nối với thị trường quốc tế vào năm 2029.

Thứ hai, xem xét, tích hợp các chứng chỉ quốc tế, ví dụ như chứng chỉ năng lượng tái tạo quốc tế (I-REC), vào hệ thống kiểm kê phát thải quốc gia, tạo điều kiện cho doanh nghiệp tham gia sâu hơn vào chuỗi giá trị toàn cầu.

Về sinh kế cho người lao động, một trụ cột không thể tách rời trong phát triển bền vững là đảm bảo sinh kế cho người lao động, Chính phủ đã có rất nhiều chính sách hỗ trợ sinh kế cho cộng đồng, không để ai bị bỏ lại phía sau.

" Chúng tôi nhận thấy Chính phủ cũng đặc biệt quan tâm đến phát triển kinh tế tư nhân. Để lan tỏa những giá trị này rộng hơn, chúng tôi kính mong Chính phủ tiếp tục quan tâm, tạo điều kiện cho các doanh nghiệp vừa và nhỏ, đặc biệt là hộ kinh doanh cá thể, tiểu thương; ban hành hướng dẫn rõ ràng về các chính sách mới như thuế, tiếp cận tài chính vi mô, giúp họ duy trì sinh kế, mở rộng kinh doanh và đóng góp tích cực vào sự phát triển chung của đất nước", bà Nhi nhấn mạnh.

×