Hỗ trợ lãi suất 2%: 10 tờ trình về khó khăn, "lộ" ngân hàng ngoại tham gia tích cực

Báo cáo của Vụ Tín dụng các ngành kinh tế, Ngân hàng Nhà nước cho hay, đến 30/09/2023, trong số 44 ngân hàng thương mại (NHTM) được thông báo hạn mức hỗ trợ lãi suất, có 36 ngân hàng thương mại đã có phát sinh số tiền hỗ trợ lãi suất với doanh số hỗ trợ lãi suất đạt hơn 190.000 tỷ đồng, dư nợ hỗ trợ lãi suất đạt hơn 63.000 tỷ đồng, số tiền hỗ trợ lãi suất lũy kế từ đầu chương trình đạt khoảng 873 tỷ đồng cho hơn 2.200 khách hàng (chủ yếu cho khách hàng doanh nghiệp chiếm 99%). Như vậy, gói giải ngân hỗ trợ lãi suất đã thực hiện được 2,2%.

Một số NHTM có kết quả hỗ trợ lãi suất tích cực như Vietinbank (chiếm 22,28% tổng số hỗ trợ lãi suất), HSBC (chiếm 17,25%), BIDV, Vietcombank, Agribank, Techcombank,….

NHNN cho hay, từ thực tế triển khai gói hỗ trợ lãi suất này, NHNN đã kịp thời báo cáo Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, thông qua 10 Tờ trình báo cáo đầy đủ các khó khăn, vướng mắc đồng thời có các kiến nghị, đề xuất cụ thể đối với Chính phủ, các Bộ, ngành và địa phương để thúc đẩy triển khai chính sách hỗ trợ lãi suất. Tuy nhiên, kết quả hỗ trợ lãi suất còn thấp, chưa như kỳ vọng. Nguyên nhân chủ yếu do: khách hàng không đáp ứng đối tượng được hỗ trợ lãi suất (ví dụ như khách hàng hộ kinh doanh không có đăng ký kinh doanh,...); khách hàng đáp ứng điều kiện hỗ trợ lãi suất nhưng lại có tâm lý e ngại công tác hậu kiểm; khó đánh giá về khả năng "phục hồi"; một số khách hàng lựa chọn vay USD để tận dụng lợi thế về lãi suất và nguồn thu bằng ngoại tệ nên không thuộc đối tượng được hỗ trợ lãi suất;…

Bên cạnh đó, qua công tác kiểm toán chuyên đề của Kiểm toán Nhà nước đối với chính sách hỗ trợ lãi suất, Kiểm toán Nhà nước đã nhận định một số tồn tại hạn chế trong quá trình triển khai chính sách của các NHTM như: một số NHTM ban hành văn bản nội bộ hướng dẫn còn chậm; chưa thực sự chú trọng tập huấn, hướng dẫn đào tạo nội bộ; chưa cung cấp được bằng chứng thể hiện đơn vị chủ động tiếp cận, đồng hành, hướng dẫn khách hàng hiểu đúng, đủ về chính sách; văn bản hướng dẫn nội bộ chưa xây dựng tiêu chí để đánh giá "khả năng phục hồi" của khách hàng làm căn cứ xét duyệt hỗ trợ lãi suất; nội dung tuyên truyền, phổ biến chính sách còn sơ sài, không đầy đủ, rõ ràng; công tác rà soát, thống kê được số hồ sơ đủ điều kiện hỗ trợ lãi suất theo đánh giá chủ quan của ngân hàng còn chưa đầy đủ.

Để triển khai gói hỗ trợ lãi suất tốt hơn thời gian tới, NHNN đề nghị các Bộ, ngành tiếp tục phối hợp NHNN thực hiện công tác truyền thông, tuyên truyền để các đối tượng quan tâm được tiếp cận chính sách hỗ trợ từ ngân sách. Đồng thời, tạo thuận lợi và đẩy nhanh quá trình thanh toán, quyết toán hỗ trợ lãi suất.

Về phía ngành ngân hàng, chú trọng quyết liệt thực hiện theo thẩm quyền các biện pháp để thúc đẩy triển khai chính sách hỗ trợ lãi suất theo Nghị định 31/2022/NĐ-CP; theo sát tình hình, kịp thời báo cáo cấp có thẩm quyền các vấn đề vượt thẩm quyền; chỉ đạo các NHTM tăng cường công tác thông tin truyền thông, hướng dẫn khách hàng, đối tượng thụ hưởng trong tiếp cận chính sách.

Đồng thời, đẩy mạnh chương trình kết nối ngân hàng - doanh nghiệp nhằm tăng cường thông tin, nắm bắt nhu cầu, kịp thời xử lý khó khăn, vướng mắc trong quan hệ tín dụng, tạo điều kiện thuận lợi trong tiếp cận vốn tín dụng của người dân, doanh nghiệp.