Bán bảo hiểm qua ngân hàng: "Hồi hộp" chờ kết luận thanh tra, lộ diện 10 ngân hàng doanh thu bảo hiểm cao nhất

Báo cáo cập nhật ngành ngân hàng do Công ty Chứng khoán Vietcombank vừa công bố cho thấy, trong năm 2022, các ngân hàng có động lực đẩy mạnh nguồn thu từ bán chéo bảo hiểm trong điều kiện room tín dụng hạn chế.

Top 10 ngân hàng có nguồn thu lớn từ bảo hiểm

Cụ thể, doanh thu phí bảo hiểm khai thác mới qua kênh bancassurance tăng 45% so với cùng kỳ năm trước, trong đó tổng thu phí bảo hiểm tại các ngân hàng niêm yết tăng 16,4%.

Các ngân hàng dẫn đầu về doanh số bán bảo hiểm bao gồm MBB,VIB, STB, ACB, VCB.

Trong đó, doanh số bảo hiểm mới của MBB đạt 2.143 tỷ đồng, dẫn đầu trong danh sách các ngân hàng VCBS theo dõi.

Theo sau là VIB và Sacombank với tổng doanh số bảo hiểm mới đạt lần lượt 1.868 tỷ đồng và 1.817 tỷ đồng.

Những ngân hàng khác cũng góp mặt trong Top 10 ngân hàng có doanh số bảo hiểm mới cao nhất năm 2022 có thể kể đến ACB (1.716 tỷ đồng), Vietcombank (1.691 tỷ đồng), Techcombank (1.664 tỷ đồng), VPBank (1.602 tỷ đồng), HDBank (1.326 tỷ đồng), VietinBank (1.038 tỷ đồng) và MSB (857 tỷ đồng).

VCBS cho biết, một số ngân hàng chuyển từ mô hình giới thiệu bảo hiểm sang bán hàng trực tiếp với tỷ lệ hoa hồng cao hơn. Bên cạnh đó, các ngân hàng như MBB, Techcombank, VIB,… đã xây dựng các nền tảng bán bảo hiểm số giúp giảm thời gian và tăng hiệu quả bán bảo hiểm.

Cũng trong năm 2022, các ngân hàng Vietcombank, ACB, VietinBank, Sacombank và VPBank ghi nhận một phần phí Upfront  (phí trả cho các hợp đồng hợp tác độc quyền với ngân hàng trong năm đầu tiên) cho hợp đồng bancassurance độc quyền đã ký kết. Thị trường ghi nhận hợp đồng bancassurance của LienVietPostbank trong quý IV/2022 và có thể sẽ tiếp tục ghi nhận các thương vụ ký kết mới của HDBank và VIB trong 2023.

Nguồn thu từ bảo hiểm không còn "sáng" trong năm 2023

Tuy nhiên, các chuyên gia cũng lưu ý, việc đẩy mạnh thanh, kiểm tra ngân hàng ép khách mua bảo hiểm có thể khiến hoạt động bán chéo bảo hiểm của ngân hàng gặp khó khăn hơn các năm trước đây.

Đồng quan điểm, báo cáo cập nhật ngành ngân hàng của Chứng khoán VnDirect cho rằng tăng trưởng phí dịch vụ từ hoạt động bancassurance của ngành ngân hàng sẽ chậm lại đáng kể trong năm 2023 do nền kinh tế gặp nhiều khó khăn gây ảnh hưởng xấu đến thu nhập của người tiêu dùng, và theo đó, là nhu cầu mua bảo hiểm.

Bên cạnh đó, việc các cơ quan quản lý đang đẩy mạnh việc thanh tra hoạt động bán chéo bảo hiểm giữa những thông tin về việc người vay vốn ngân hàng bị ép mua bảo hiểm hay khách hàng gửi tiền bị nhân viên ngân hàng tư vấn không rõ ràng, khiến khách hàng tưởng sản phẩm bảo hiểm liên kết đầu tư là gửi tiết kiệm cũng sẽ ảnh hưởng tới tăng trưởng phí dịch vụ bảo hiểm.

Thực tế, đa dạng hóa nguồn thu – trong đó có bảo hiểm – là hướng đi đúng của các ngân hàng. Tuy nhiên, thời gian qua, không ít ngân hàng bị khách hàng phản ứng vì ép mua bảo hiểm, gian dối trong tư vấn bảo hiểm. Dư luận cũng đang chờ đợi những thông tin liên quan đến các sai phạm trong việc phân phối bảo hiểm qua ngân hàng được cơ quan chức năng công bố trong thời gian tới đây.

Trong công bố mới đây, ông Doãn Thanh Tuấn, Phó Cục trưởng Cục Quản lý, giám sát bảo hiểm (Bộ Tài Chính) cho biết, năm 2022 đã thanh tra chuyên đề về phân phối bảo hiểm qua ngân hàng đối với 4 doanh nghiệp bảo hiểm. Đến nay, quá trình thanh tra đã cơ bản hoàn tất.

"Qua thanh tra, Cục đã phát hiện một số sai phạm nhất định liên quan đến lĩnh vực này. Tuy nhiên, theo quy định khi chưa có kết luận thanh tra thì chưa được công khai thông tin. Đơn vị sẽ sớm hoàn thiện và công bố những sai phạm để có phương án xử lý phù hợp", ông Tuấn cho hay.

Về phía Ngân hàng Nhà nước, ông Lê Quang Huy, Phó Chánh Thanh tra cơ quan Thanh tra giám sát, Ngân hàng Nhà nước (Ngân hàng Nhà nước) thông tin thêm, thông qua đường dây nóng cũng như hòm thư tiếp nhận đơn thư, tiếp công dân trong thời gian qua, cơ quan này đã nhận được nhiều kiến nghị, phản ánh của người dân liên quan đến việc bán bảo hiểm qua ngân hàng.

Theo đó, các kiến nghị chủ yếu tập trung vào việc các ngân hàng ép khách mua bảo hiểm mới được giải ngân gói vay, hoặc phải vay vốn với lãi suất cao, không được tư vấn rõ ràng về bảo hiểm khiến khách hàng nhầm tưởng đó là các sản phẩm tiết kiệm của ngân hàng,…

Ông Huy cũng cho hay, Ngân hàng Nhà nước đã chuyển các kiến nghị này đến Ngân hàng Nhà nước chi nhánh các tỉnh, thành phố để các đơn vị này liên hệ với người kiến nghị, phản ánh. Từ đó, tổ chức thanh tra, điều tra để xác minh thông tin phản ánh. Trong trường hợp phát hiện vi phạm, chi nhánh Ngân hàng Nhà nước các tỉnh, thành phố chuyển hồ sơ cho cơ quan thanh tra giám sát Ngân hàng Nhà nước và chuyển hồ sơ vi phạm cho Cục Quản lý giám sát bảo hiểm (Bộ Tài chính) để xử phạt vi phạm theo quy định pháp luật.

"Những cuộc gọi phản ánh nhận được thời gian gần đây chúng tôi đã chuyển cho Ngân hàng Nhà nước chi nhánh các tỉnh, thành phố. Dự kiến trong tháng 4 sẽ có báo cáo chính thức từ các chi nhánh, sau đó sẽ tổng hợp các đầu mối để cung cấp đến các cơ quan báo chí", ông Huy cho hay.